Ștefan Chițac, Stiefan Fłorowicz Kicak (ur. 28 grudnia 1933 w Ostryci, zm. 7 sierpnia 2011 w Tyraspolu) – radziecki, następnie naddniestrzański generał, z pochodzenia Mołdawianin, jeden z twórców i dowódców sił zbrojnych samozwańczej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej w wojnie o Naddniestrze.

Ștefan Chițac
Data i miejsce urodzenia

28 grudnia 1933
Ostrycia

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 2011
Tyraspol

Minister Obrony Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej
Okres

od wrzesień 1991
do wrzesień 1992

Główny Inspektor Wojskowy przy Naczelnym Dowódcy Sił Zbrojnych Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej
Okres

od październik 1992
do 7 sierpnia 2011

Odznaczenia
Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” III klasy (ZSRR)
generał pułkownik generał pułkownik
Data i miejsce urodzenia

28 grudnia 1933
Ostrycia

Data śmierci

7 sierpnia 2011

Przebieg służby
Lata służby

1952–2011

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Armia Radziecka
Siły Zbrojne Naddniestrza

Główne wojny i bitwy

radziecka interwencja w Afganistanie,
wojna o Naddniestrze

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie chłopskiej mołdawskiego pochodzenia na Bukowinie, ówcześnie należącej do Rumunii (ob. obwód czerniowiecki Ukrainy). Ukończył szkołę pedagogiczną w Czerniowcach i pracował jako nauczyciel matematyki. W 1952 r. został powołany do służby wojskowej i skierowany do szkoły karabinów maszynowych w Winnicy. W 1953 r. uczestniczył w walkach z oddziałami UPA. Po jej ukończeniu służył w okręgach wojskowych Kijowskim, Północnym, Leningradzkim, Zakarpackim. W 1965 r. zaocznie ukończył studia geograficzne na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym im. Łomonosowa, zaś w 1966 r. - Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego[1]. Przez kolejne pięć lat był kolejno dowódcą batalionu zmotoryzowanego, oficerem zarządu operacyjnego, dowódcą pułku Południowej Grupy Wojsk w Budapeszcie i w Segedzie, brał udział w interwencji radzieckiej w Czechosłowacji. Po powrocie do ZSRR służył w Turkiestańskim Okręgu Wojskowym. Uczestniczył od 1980 r. w wojnie w Afganistanie, w latach 1986–1989 będąc zastępcą szefa sztabu 40 Armii[1].

Po wycofaniu wojsk radzieckich z Afganistanu został zastępcą szefa sztabu 14 Armii stacjonującej w Tyraspolu, a w maju 1990 r. przeniesiono go oficjalnie na emeryturę[1]. W rzeczywistości Chițac, podobnie jak większość żołnierzy 14 Armii (80% z nich urodziło się na terenie Naddniestrza[2]), stanął po stronie kształtującej się samozwańczej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej w konflikcie z władzami mołdawskimi w Kiszyniowie[3]. 30 września 1991 r. prezydent Naddniestrza Igor Smirnow mianował go dowódcą utworzonej 10 września Dniestrzańskiej Gwardii Republikańskiej. Gen. Chițac faktycznie budował ją od podstaw[1]. W kwietniu 1992 r. został mianowany ministrem obrony Naddniestrza (szefem Zarządu Obrony Naddniestrza[1])[3]. Pozostawał nim przez cały pozostały okres wojny o Naddniestrze[1], zakończonej w lipcu 1992 r.[4] Od października tego roku do końca życia był inspektorem wojskowym przy głównodowodzącym siłami zbrojnymi Naddniestrza[1].

Zmarł w 2011 r. i został pochowany na Kurhanie Chwały na terenie Cmentarza Zachodniego w Tyraspolu[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Памяти Стефана Флоровича Кицака На русском языке Радио Приднестровья [online], www.radiopmr.org [dostęp 2017-07-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-09-13].
  2. P. Oleksy, Mołdawski nacjonalizm vs. naddniestrzańska państwotwórczość — przesłanki społecznej mobilizacji w konflikcie naddniestrzańskim, "Sensus Historiae", vol. XI, s. 178-179.
  3. a b Ch. King, The Moldovans. Romania, Russia and the Politics of Culture, Hoover Institution Press, Stanford University Press, Stanford 2000, ISBN 978-0-8179-9792-2, s. 192.
  4. Ch. King, The Moldovans. Romania, Russia and the Politics of Culture, Hoover Institution Press, Stanford University Press, Stanford 2000, ISBN 978-0-8179-9792-2, s. 190.
  5. В Тирасполе открыт памятник Стефану Кицаку, „Новости Приднестровья” [dostęp 2017-07-23] (ros.).