-in
-in – przyrostkowy, przynależnościowy formant przymiotnikowy, charakterystyczny dla polskich nazw miejscowych.
Formy oraz pochodzenie edytuj
Formant -in jest kontynuantem prasłowiańskiego *-inъ i występuje w wielu językach słowiańskich, w tym również w języku polskim. Oprócz męskiej formy -in ma on również postać żeńską -ina oraz nijaką -ino (także odmiany fonetyczne: -yn, -yna, -yno)[1].
Zastosowanie edytuj
Pierwotnie stosowano go w przymiotnikach wywodzących się od rzeczowników żeńskich. W Polsce udokumentowane zastosowanie słowotwórcze pochodzi z XIV–XV wieku w archaicznych oraz odmienionych formach żeńskich: matczyn, siostrzyn, macierzyn, dziewczyn, sędzin itp.[1]
Nazwy przestrzenne oraz miejscowe edytuj
Najczęściej formant ten spotykany jest w nazwach miejscowych, które pierwotnie były przymiotnikami dzierżawczymi wywodzącymi się od nazwiska właściciela lub założyciela miejscowości. Przez dodanie formantu -in do podstawy słowotwórczej będącej imieniem takiej osoby utworzone słowa stawały się rzeczownikami – nazwami miejscowymi[1].
Przykładami mogą być nazwy miejscowości: Boguszyn, Ciechocin, Kędzierzyn, Lubin, Łęczyn, Myślęcin, Prędocin, Rogalin, Strzelin, Trąbczyn [1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Zenon Klemensiewicz 1981 ↓, s. 228.
Bibliografia edytuj
- Renata Grzegorczyk: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. T. I–II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-01-12829-1.
- Zenon Klemensiewicz: Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981. ISBN 83-01-00995-0.
- Zenon Klemensiewicz: Historia języka polskiego. T. I–III. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-06443-9.
- Stanisław Rospond: Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973.