109 Eskadra „Dolina” (hebr. טייסת 109 ,טייסת העמק, trb. Ha’Emek) – myśliwska eskadra Sił Powietrznych Izraela, bazująca w Ramat Dawid w Izraelu.

109 Eskadra „Dolina”
טייסת 109
טייסת העמק
ilustracja
Historia
Państwo

 Izrael

Sformowanie

lipiec 1951

Działania zbrojne
wojna sześciodniowa, wojna Jom Kipur, wojna libańska, II wojna libańska
Organizacja
Dyslokacja

Ramat Dawid

Rodzaj sił zbrojnych

Siły Powietrzne Izraela

Rodzaj wojsk

Wojska lotnicze

F-16D

Historia

edytuj

Eskadra została sformowana w lipcu 1951 i składała się z 25 samolotów myśliwsko-bombowych Mosquito FB.6, 6 samolotów rozpoznawczych Mosquito PR.XVI i 1 szkolno-treningowego Mosquito T III[1]. Eskadra bazowała wówczas w bazie lotniczej Hatzor.

Bardzo szybko okazało się, że samoloty Mosquito mają sporo problemów technicznych, co doprowadziło w 1956 do chwilowego rozwiązania eskadry. W sierpniu 1956 eskadrę ponownie sformowano w bazie lotniczej Ramat Dawid. Tym razem w wyposażenie weszło 37 samolotów myśliwsko-bombowych Mystère IVA[2]. Niestety, nie udało się przeprowadzić szkolenia pilotów we Francji i dlatego zdecydowano się o przeznaczeniu samolotów eskadry do bombardowań celów naziemnych. Wzięły one udział w walkach podczas wojny sześciodniowej w 1967 bombardując egipskie i syryjskie lotniska: Arisz, Dżabal Libni, Bir Gifgafa, Bir Themada, Damaszek, Marj Riyal, Dumeir, Seikal i T4. Stracono przy tym 2 własne samoloty[1].

1 stycznia 1968 eskadra jako pierwsza w Izraelu otrzymała 24 samoloty szturmowe A-4H Skyhawk. Uczestniczyły one w operacji zbombardowania w 1968 bazy szkoleniowej Organizacji Wyzwolenia Palestyny w Jordanii[2].

12 maja 1970 pilot Ezra Dotan z 109 Eskadry odniósł jako pierwszy na świecie zwycięstwo powietrzne, zestrzeliwując dwa syryjskie MiG-i-17 przy użyciu rakiet klasy powietrze-powietrze[1].

Podczas wojny Jom Kipur w 1973 samoloty A-4 Skyhawk ze 109 Eskadry prowadziły od samego początku wojny ataki na nacierające wojska arabskie, ponosząc przy tym duże straty własne. Praktycznie wszystkie straty poniesiono od naziemnego ognia przeciwlotniczego i rakiet klasy ziemia-powietrze. Po wojnie przeprowadzono gruntowną modernizację samolotów, poprawiając awionikę, instalację elektryczną i uzbrojenie[1].

20 lipca 1977 do służby w 109 Eskadrze weszło 20 samolotów myśliwsko-bombardujących Kfir C-1 (Skyhawki wówczas wycofano ze służby) pochodzących ze 101 Eskadry. W 1981 wprowadzono samoloty nowszej wersji Kfir C-2 i C-7[1]. Podczas wojny libańskiej w 1982 bombardowały one pozycje wojsk syryjskich i sił OWP w Libanie[2].

2 lipca 1991 eskadra zaczęła używać 28 samolotów wielozadaniowych F-16C/D. Począwszy od 2005 roku używa się wyłącznie samoloty F-16D[2]. Podczas II wojny libańskiej w 2006 samoloty 109 Eskadry wzięły udział w bombardowaniu celów Hezbollahu w południowym Libanie[3]

Wyposażenie

edytuj

Na wyposażeniu 109 Eskadry znajdują się następujące samoloty:

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Ciel de Gloire: Squadron 109 – IAF/IDF „Ha’Emek” – The Valley Squadron. [dostęp 2008-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 września 2015)]. (ang.).
  2. a b c d Global Security: 109 Squadron - The Valley. [dostęp 2008-08-27]. (ang.).
  3. Richard M Bennett, Asia Times: Troops poised for ground offensive. [dostęp 2008-08-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj