1 Batalion Straży Granicznej

1 Batalion Straży Granicznej – jednostka organizacyjna Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.

1 Batalion Straży Granicznej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1922

Rozformowanie

1923

Tradycje
Rodowód

1 Batalion Celny

Organizacja
Dyslokacja

Łachwa
Borszczów[1]

Formacja

Straż Graniczna

Podległość

Komenda Powiatowa Straży Granicznej w Łunińcu

Szkic rozmieszczenia 1 batalionu Straży Granicznej w 1923

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Bataliony Celne” na „Straż Graniczną”[2]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną[3]. 1 batalion celny przemianowany został na 1 batalion Straży Granicznej.

Osobny artykuł: 1 batalion celny.

1 batalion Straży Granicznej funkcjonował w strukturze Komendy Powiatowej Straży Granicznej w Łunińcu, a jego dowództwo stacjonowało w Łachwie[4]. W skład batalionu wchodziły cztery kompanie strzeleckie oraz jedna kompania karabinów maszynowych w liczbie 3 plutonów po 2 karabiny maszynowe na pluton[5]. Dowódca batalionu posiadał uprawnienia dyscyplinarne dowódcy pułku. Cały skład osobowy batalionu obejmował etatowo 614 żołnierzy, w tym 14 oficerów[6].

W lipcu 1923 roku 1 batalion SG w Borszczowie[1] przekazał swój odcinek oddziałom Policji Państwowej i został rozwiązany[7].

Służba graniczna edytuj

23 września 1922 zapadła decyzja by 1 baon SG przedyslokować do Łachwy. Miał on stać się batalionem rezerwowym Inspektoratu[8]. 5 października z Korotycz batalion został przetransportowany do Łachwy jako rezerwa Głównej Komendy Straży Granicznej[9].

Sąsiednie bataliony

Kadra batalionu edytuj

Dowódcy batalionu
stopień imię i nazwisko okres pełnienia służby kolejne stanowisko
kpt. żand. Stanisław Kohmann X - XI 1922[11]
Dowódcy kompanii
Data Dowódca 1 kompanii straży granicznej Dowódca 2 kompanii straży granicznej Dowódca 3 kompanii straży granicznej Dowódca 4 kompanii straży granicznej Dowódca kompanii cekaemów
30 X 1922[12] por. Stefan Kopczyński kpt. Gabriel Pilchowicz por. Franciszek Ojczyk por. Stanisław Stefanowicz por Ludwik Połomski
30 XI 1922[13] por Stefan Kopczyński kpt. Gabriel Pilchowicz por. Franciszek Ojczyk por. Stanisław Stefanowicz por. Ludwik Połomski

Struktura organizacyjna edytuj

Ordre de Bataille 1 batalionu Straży Granicznej w Borszczowie
na dzień 7 maja 1923[10]
kompania 1. Łosiacz 3. Kociubińczyki 4. Skała 2. Sidorów
placówka Czarnokońce Wlk. Siekierzyńce Burdiakowce Suchodół
placówka Wola Czarnokoniecka Borysy Krągła Trojanówka
placówka Gusztyn Zbrzyż Skała Str. Bojanówka
placówka Cygany Zielona Gusztynek Szydłowce
placówka Dębówka Bereżanka

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.
  • Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 
  • Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
  • Szkice dyslokacyjne baonów Straży Granicznej 1922−1923. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Zarządzenia władz zwierzchnich dotyczące likwidacji Straży Granicznej → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Materiały dotyczące zmian w dyslokacji na odcinku Komendy Wojewódzkiej Poleskiej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.