Borszczów
Borszczów (ukr. Борщів, Borszcziw) – miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, siedziba administracyjna rejonu borszczowskiego.
| |||
 Widok na budynek byłego "Narodnego Domu", obecnie muzeum rejonowe | |||
| |||
| Państwo |  Ukraina
| ||
| Obwód |  tarnopolski
| ||
| Rejon |  borszczowski
| ||
| Powierzchnia | 2,66 km² | ||
| Wysokość | 290 m n.p.m. | ||
| Populacja (2017) • liczba ludności |
11 077[1] | ||
| Nr kierunkowy | +380 3541 | ||
| Kod pocztowy | 48700 | ||
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego   Borszczów | |||
Położenie na mapie Ukrainy  Borszczów | |||
 48°48′N 26°03′E/48,800000 26,050000
| |||
Portal  Ukraina
| |||
HistoriaEdytuj
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1456 roku. W 1565 właścicielami byli Borszczowscy herbu nieznanego[2]. W 1629 Borszczów uzyskał prawa miejskie i herb Wazów – Snopek. Miasto w tym czasie posiadało wały obronne i znajdował się tu także zamek wzniesiony dla ochrony przed napadami Tatarów. Borszczów uzyskał prawo składu w 1635[3]. W 1655 do Borszczowa wkroczyły wojska kozackie Chmielnickiego wraz z oddziałami rosyjskimi. W 1763 wzniesiono w miejscowości kościół św. Trójcy. Po I rozbiorze Polski miasto znalazło się w granicach Austrii i weszło w skład cyrkułu zaleszczyckiego, potem czortkowskiego. W 1785 władze austriackie potwierdziły prawa miejskie Borszczowa. W 1867 Borszczów został siedzibą powiatu, co przyczyniło się do przyspieszenia jego rozwoju. Pod koniec XIX wieku funkcjonowały tu m.in. fabryka odzieży, fabryka tytoniu i papiernia.
W 1909 założono Polskie Prywatne Gimnazjum w Borszczowie. 17 lipca 1919 miejscowość zajęły wojska polskie. W II Rzeczypospolitej miasto było siedzibą powiatu borszczowskiego w województwie tarnopolskim. Ze względu na bliskość granicy ZSRR w Borszczowie stacjonował batalion KOP „Borszczów”.
17 września 1939 do miasta wkroczyły wojska radzieckie, a 8 lipca 1941 roku miejscowość została zajęta przez wojska węgierskie. Od sierpnia 1941 władanie miasta przeszło w ręce okupacyjnej administracji niemieckiej. W czasie okupacji niemieckiej w Borszczowie istniało getto, do którego zwożono Żydów z pobliskich miejscowości. Do sierpnia 1943 roku zostali oni rozstrzelani na żydowskim cmentarzu w liczbie około 4,5 tys.[4]
W 1989 miasto liczyło 11 305 mieszkańców[5].
W 2013 liczyło 11 222 mieszkańców[6].
ZabytkiEdytuj
- kościół parafialny św. Trójcy z 1763 roku zbudowany na planie krzyża w miejscu dawnego zamku
- pomnik Adama Mickiewicza z 1898 roku znajdujący się obok kościoła
- cerkiew Zaśnięcia NMP z 1886 roku
- pozostałości zamku borszczowskiego
- ruiny zamku we wsi Wysuczka, 4 km na zachód od miasta
Urodzeni w BorszczowieEdytuj
- Zbigniew Michał Cerkowniak – porucznik kawalerii WP, dowódca oddziału partyzanckiego OP-15 w akcji „Burza”.
- Bogusława Czajecka – historyk, archiwistka, doktor nauk humanistycznych
- Bolesław Bronisław Duch – generał Wojska Polskiego
- Marek Eisner – profesor medycyny, wybitny endokrynolog
- Franciszek Leszek Klima – geograf, nauczyciel, autor podręczników
- Tadeusz Knopp – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego
- Michał Kornella – inżynier melioracyjny.
- Jan Szychowski – emigrant w Argentynie, pionier produkcji yerba mate „Amanda”.
- Bolesław Zaleski – tytularny generał brygady Wojska Polskiego.
Związani z miastemEdytuj
- Mychajło Dorundiak (1857–1908) – ukraiński prawnik, doktor prawa, szwagier dra Teofila Okunewskiego[7]
- N. Wachałowicz – starosta powiatowy w Borszczowie (m.in. w 1936[8])
PrzypisyEdytuj
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2017 року. Державна служба статистики України. Київ, 2017. стор.65
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 2. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Artystyczno-Wydawnicze, 1900, s. 57.
- ↑ Stan Lewicki, Historja handlu w Polsce na tle przywilejów handlowych : (prawo składu), Warszawa 1920, s. 139.
- ↑ Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Red. I.A. Altman, Moskwa 2009, s. 102. ISBN 978-5-8243-1296-6. (ros.)
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. (ros.)
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України. Київ, 2013, s. 94. (ukr.)
- ↑ Емілія Окуневська (Дорундяк) нар. 20 грудня 1862 пом. 17 березня 1894. (ukr.)
- ↑ [1]
BibliografiaEdytuj
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Borszczów. W Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. I. Warszawa, 1880–1902, s. 326–328.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Borszczów na mapie z 1880
- Borszczów, główne miasteczko w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.
- Historia Żydów w Borszczowie na portalu Wirtualny Sztetl