Wikipedia

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej (5 pappanc) – oddział artylerii przeciwpancernej Polskich Sił Zbrojnych.

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1947

Nazwa wyróżniająca

Kresowy

Dowódcy
Pierwszy

ppłk dypl. Emil Gruszecki

Ostatni

mjr Franciszek Benrot

Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

Artyleria

Podległość

5 Kresowa
Dywizja Piechoty

6-funtowa armata ppanc
17-funtowa armata ppanc

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej został sformowany w 1942 roku, w składzie 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Uczestniczył w walkach 2 Korpusu w kampanii włoskiej 1944-1945.

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Przeznaczony był do zwalczania wszelkiego rodzaju pojazdów pancernych pociskami o dużej prędkości początkowej i płaskim torze. Z uwagi na wysokie straty poniesione przez 2 Korpus w bitwie o Monte Cassino dokonano reorganizacji części pułków artylerii, celem wzmocnienia jednostek piechoty. Z uwagi na to 4 czerwca 1944 roku rozformowano w każdym dywizjonie jedną baterię armat 6-funtowych[1]. Po zakończeniu działań bojowych, na przełomie lipca i sierpnia 1945 pułk wyznaczony został do pełnienia służby wartowniczej. Wszedł w skład Zgrupowania Brygadowego „Wołyń” Grupy „Straż” (Polish Guarg Group)[2]. Chronił składnice zaopatrzenia w Carvi i w Casenatico, linie wysokiego napięcia „A”, „B” i Cervia. Obsada jednej zmiany wynosiła 120 żołnierzy[3].

Struktura organizacyjna pułku edytuj

  • Dowództwo
  • I dywizjon
  • II dywizjon
  • III dywizjon
  • IV dywizjon

Każdy dywizjon składał się z trzech baterii po cztery 4 działony. W każdym z czterech dywizjonów dwie baterie uzbrojone były w 57 mm armaty przeciwpancerne natomiast trzecia bateria w 76,2 mm armaty przeciwpancerne.

Zgodnie z etatem pułk liczył 39 oficerów oraz 611 podoficerów i kanonierów. Na uzbrojeniu posiadał 32 armaty 6-funtowe (kal. 57 mm) i 16 armat 17-funtowych (kal. 76,2 mm)[4]

Żołnierze pułku edytuj

Dowódcy pułku

  • ppłk dypl. kaw. Emil Gruszecki (1942 - 19 VI 1944) († 6 VII 1944)[5]
  • mjr Franciszek Benrot (p.o. 20 VI - 29 VIII 1944), (od 30 VIII 1944)

Zastępcy dowódcy

  • mjr Franciszek Benrot[5]
  • mjr Zenon Offenkowski
  • adiutant pułku - por. Wawrzyniec Solecki[6](Stan na dzień 21 VI 1944)
  • dowódca I dywizjonu - kpt. Marian Kuźniewicz [5]
    • zastępca dowódcy dywizjonu - por. Dyonizy Michelis
    • dowódca 1 baterii - por. Władysław Zaniewski
    • dowódca 2 baterii - por. Mieczysław Jaworski
  • dowódca II dywizjonu - kpt. Ludwik Szamocki[5]
    • zastępca dowódcy dywizjonu - rtm. Edward Różycki
    • dowódca 4 baterii - ppor. Stanisław Wiącek
    • dowódca 5 baterii - ppor. Bolesław Wiłkojć
  • dowódcy III dywizjonu:
  • rtm. Jan Chludziński[5]
  • rtm. Kazimierz Garbacki
    • zastępca dowódcy dywizjonu - rtm. Piotr Medyna
    • dowódca 7 baterii - ppor. Jan Wybranowski
    • dowódca 8 baterii - ppor. Bolesław Jadczak
  • dowódcy IV dywizjonu:
  • rtm. Stefan Bogusławski[5]
  • mjr Zenon Offenkowski
    • zastępca dowódcy dywizjonu - por. Franciszek Bidny
    • dowódca 10 baterii - por. Jan Mogielnicki
    • dowódca 11 baterii - ppor. Tadeusz Ciepły

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwpancernej ↓, s. 1.
  2. ↑ Żak 2014 ↓, s. 137.
  3. ↑ Żak 2014 ↓, s. 138.
  4. ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 279.
  5. ↑ a b c d e f Polak 2004 ↓, s. 122.
  6. ↑ Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwpancernej ↓, s. 2-4.

Bibliografia edytuj

  • Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981
  • A. Blum, M. Przedrzymirski, J. Wisz, J. Paśnicki: Artyleria polska Bitwa o Bolonie. Koło Oficerów Artylerii. Londyn 1990
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
  • Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwpancernej. 1 czerwca 1944 5 maja 1945, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.458/I.
  • Michał Polak, Grot - Zeszyty Historyczne nr 18/19 2004.„Obsada dowództw Armii Polskiej na Wschodzie według stanu na 1 stycznia 1943 r.”, Leszno: Wydawnictwo Instytutu im. gen. Stefana „Grota” Roweckiego w Lesznie, 2004, ISSN 1509-9792.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=5_Kresowy_Pułk_Artylerii_Przeciwpancernej&oldid=72925468”