5 złotych polskich (1829–1834)
5 złotych polskich (1829–1834) – moneta pięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, wprowadzona za panowania Mikołaja I, jako następczyni pięciozłotówki bitej w latach 1816–1818. Była bita w srebrze, w latach 1829–1834, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[1]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r[2].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ monety | |
| Nominał |
5 złotych |
| Rocznik |
1829, 1830, 1831, 1832, 1833, 1834 |
| Emisja | |
| Mennica | |
| Nakład |
3 900 636 sztuk |
| Data emisji |
1829 |
| Data wycofania |
1 maja 1847 |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
15,54 g |
| Średnica |
31 mm |
| Materiał |
srebro Ag868 |
| Rant |
ząbkowany |
| Stempel | |
Moneta została wybita z otokiem, podobnie jak niektóre inne nominały Królestwa Polskiego okresu autonomii emitowane po 1819–, albo po 1820 r[3].
Awers
edytujNa tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, otokowo napis:
ALEXANDER I CES• ROS•WSKRZESICIEL KRÓL•POLS•1815*
Dookoła znajduje się wypukły otok[4].
Rewers
edytujNa tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, dużą pośrodku i dwiema małymi na głowach orła, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem. Po obu stronach dużej korony rok bicia: 1829, 1830, 1831, 1832, 1833 albo 1834. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie –
- F.H. (Fryderyka Hungera 1829, 1830),
- K.G. (Karola Gronaua 1830–1834),
- I.P. (Jerzego Puscha 1834).
Poniżej, w półkolu napis:
5 ZŁOTYCH POLSKICH
otokowo:
MIKOŁAY I.CES•WSZ•ROSSYI KRÓL POLSKI PANUJĄCY*
Dookoła znajduje się wypukły otok[4].
Opis
edytujMonetę bito w mennicy w Warszawie, w srebrze próby 868, na krążku o średnicy 31 mm, masie 15,54 grama, z rantem ząbkowanym, z otokiem[4][5]. Według sprawozdań mennicy w latach 1829–1834 w obieg wypuszczono 3 900 636 sztuk monety[6][5].
Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:
| Rocznik | Znak intendenta | Stopień rzadkości | Szacowana liczba egzemplarzy | Uwagi | Zdjęcie |
|---|---|---|---|---|---|
| 5 złotych polskich 1829 | F.H. | R[7] | 80 001–400 000 |
| |
| 5 złotych polskich 1830 | F.H. | R1[8] | 15 001–80 000 | 
| |
| K.G. | R2[8] | 3001–15 000 | 
| ||
| 5 złotych polskich 1831 | K.G. | R[9] | 80 001–400 000 | bito również monety Królestwa Polskiego 1831 | 
|
| 5 złotych polskich 1832 | K.G. | R[10] | 80 001–400 000 | 
| |
| 5 złotych polskich 1833 | K.G. | R[11] | 80 001–400 000 | 
| |
| 5 złotych polskich 1834 | K.G. | R1[12] | 15 001–80 000 | 
| |
| I.P. | R[13] | 80 001–400 000 | 
|
Moneta w była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[14].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
- ↑ Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 91–99, ISBN 83-87355-37-2.
- ↑ a b c Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
- ↑ a b Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, 275,278 tabela 12.
- ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
- ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
- ↑ a b Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
- ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
- ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
- ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
- ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
- ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
- ↑ Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 855.