9 Armia (III Rzesza)

9 Armia – jedna z niemieckich armii z czasów II wojny światowej. Utworzona w maju 1940 roku z Naczelnego Dowództwa Wschód. Brała udział w kampanii francuskiej (Grupa Armii B i A), po jej zakończeniu przerzucona na wschód. Walczy na froncie wschodnim aż do końca wojny, głównie w składzie Grupy Armii „Środek”.

9 Armia

9. Armee

Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	1940
Rozformowanie	1945
Dowódcy
Pierwszy	Adolf Strauß
Ostatni	Theodor Busse
Działania zbrojne
II wojna światowa kampania francuska 1940 bitwa pod Moskwą 1941 Operacja Bawół 1943 bitwa o Wzgórza Seelow 1945
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	lądowe
Formacja	Wehrmacht
Podległość	Grupa Armii B → Grupa Armii A → Grupa Armii Środek

Historia

9 Armia uczestniczyła w kampanii francuskiej (Grupa Armii B i A), a po jej zakończeniu została przeniesiona na front wschodni, gdzie walczyła między innymi pod Moskwą. W lipcu 1944 obsadziła pozycje wokół Warszawy, uczestniczyła w tłumieniu Powstania Warszawskiego, a w styczniu 1945 wycofała się z Warszawy. W kwietniu broniła wzgórz Seelow, z których się wycofała i została okrążona przez 1 Front Białoruski i 1 Front Ukraiński.

Dowódcy armii

• maj 1940: generał pułkownik Adolf Strauß
• maj 1940: generał pułkownik Johannes Blaskowitz
• maj 1940: – styczeń 1942: generał pułkownik Adolf Strauß
• styczeń – wrzesień 1942: marszałek Walther Model
• wrzesień – grudzień 1942: generał pułkownik Heinrich von Vietinghoff
• grudzień 1942 – listopad 1943: marszałek Walther Model
• listopad 1943: generał pułkownik Josef Harpe
• listopad 1943 – styczeń 1944: marszałek Walther Model
• styczeń – maj 1944: generał pułkownik Josef Harpe
• maj – czerwiec 1944: generał piechoty Hans Jordan
• czerwiec – wrzesień 1944: generał wojsk pancernych Nikolaus von Vormann
• wrzesień 1944 – styczeń 1945: generał wojsk pancernych Smilo von Lüttwitz(niem.)
• od stycznia 1945: generał piechoty Theodor Busse

Struktura organizacyjna

Jednostki armijne

• 307 Wyższe Dowództwo Artylerii
• 582 Komendantura Tyłów, od 1942: 532
• 511 pułk łączności
• 531 Armijne Dowództwo Zaopatrzenia

Skład w czerwcu 1940

• XXXII Korpus Armijny
• XVIII Korpus Armijny
• XXXXIII Korpus Armijny
• 88 Dywizja Piechoty
• 96 Dywizja Piechoty

Skład w grudniu 1941

• XXIII Korpus Armijny
• VI Korpus Armijny
• XXVII Korpus Armijny

Skład w czerwcu 1944

• XXXV Korpus Armijny
• XXXXI Korpus Armijny
• LV Korpus Armijny

Skład w marcu 1945

• CI Korpus Armijny
• XI Korpus SS
• V Korpus SS
• 10 Dywizja Grenadierów Pancernych

Bibliografia

• Leksykon Wehrmachtu – 9 Armia