Abteilung Fremde Heere

Abteilung Fremde Heere (pol. Wydział Obce Armie) – wojskowa służba wywiadowcza Niemiec funkcjonująca jako oddział Wielkiego Sztabu Generalnego Armii Cesarstwa Niemieckiego i Sztabu Generalnego Wehrmachtu (Oberkomando des Heeres (OKH) i Oberkommando der Wehrmacht (OKW)) w strukturze dowodzenia armii niemieckiej.

Reinhard Gehlen jako dowódca Fremde Heere Ost

Działalność służby została zapoczątkowana w czasie I wojny światowej. Złożona była wówczas z sieci oficerów wywiadu i kontrwywiadu Armii Cesarstwa Niemieckiego przydzielonych do jednostek liniowych na frontach i podporządkowanych Oddziałowi Abteilung III b Wielkiego Sztabu Generalnego Oberste Heeresleitung (OHL). Oficerowie zajmowali się tzw. wywiadem płytkim, inwigilacją jeńców wojennych etc.

Po klęsce Niemiec w I wojnie światowej, w konsekwencji postanowień traktatu wersalskiego służba została formalnie rozwiązana (wobec traktatowego rozwiązania Wielkiego Sztabu Generalnego Armii Cesarstwa Niemieckiego). Faktycznie, podobnie jak inne komórki sztabu generalnego, funkcjonowała nadal w czasie Republiki Weimarskiej – w strukturach Reichswehry zakonspirowana pod kryptonimem niem. Abteilung T 3 der Heeresstatistischen Abteilung des Truppenamtes der Reichswehr (Oddział T 3 Wydziału Statystyki Sił Zbrojnych Zarządu Reichswehry).

W roku 1931 służba otrzymała oficjalne nowe umocowanie prawne i powróciła do nazwy Abteilung Fremde Heere. W lutym 1938 po reorganizacji naczelnego dowództwa Wehrmachtu w konsekwencji afery BlombergaFritscha służba została zreorganizowana. Została wówczas podzielona na dwa odrębne wydziały Sztabu Generalnego.

Były to:

Fremde Heere West i Fremde Heere Ost nie wchodziły formalnie w skład struktury Abwehry, lecz bezpośrednio w skład OKW i OKH jako wydziały sztabów tych dowództw. Nie zostały w związku z tym rozwiązane w lutym 1944 wraz ze strukturą Abwehry wcieloną wówczas do Sicherheitsdienst.

Obie służby przestały istnieć z dniem bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy 8 maja 1945 i likwidacji III Rzeszy jako państwa. Z oficerów i pozostałości siatki agentów wydziału Obce Armie Wschód (niem. Fremde Heere Ost) po zakończeniu II wojny światowej gen. Reinhard Gehlen utworzył w porozumieniu z władzami amerykańskiej strefy okupacyjnej zachodnich Niemiec tzw. Organisation Gehlen zbierającą dane wywiadowcze dotyczące Armii Czerwonej na terenie ZSRR i krajów Europy Środkowo-Wschodniej okupowanych od 1944 przez Armię Czerwoną. Organisation Gehlen przekazywała te dane amerykańskim służbom specjalnym i stała się zalążkiem służb specjalnych Republiki Federalnej Niemiec (powstałej w 1956 Bundesnachrichtendienst).

  1. Do 1940 – 3. Abteilung des Wehrmachtführungsamt des OKW – III Wydział Zarządu Dowodzenia Wehrmachtu OKW.
  2. Aresztowany po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 i powieszony 12 października 1944 w więzieniu Plötzensee.
  3. Awansowany w grudniu 1944 do stopnia generała majora.

Bibliografia

edytuj