Adam Mackus

rotmistrz Wojska Polskiego, cichociemny

Adam Piotr Mackus, ps. „Prosty”, „Dżajran” (ur. 19 listopada?/2 grudnia 1902 w Tyflisie[1], zm. 24 listopada 1991[2] w Scunthorpe Humberside[3]) – major broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Adam Piotr Mackus
„Prosty”, „Dżajran”
major broni pancernych major broni pancernych
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1900
Tyflis

Data i miejsce śmierci

24 listopada 1991
Scunthorpe Humberside

Przebieg służby
Lata służby

1921–1948

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

7 Pułk Ułanów Lubelskich
1 dywizjon samochodów pancernych
10 Pułk Strzelców Konnych

Stanowiska

oficer techniczny

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa
kampania francuska 1940

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941)

Życiorys

edytuj

Syn Jerzego oraz Marii Nawrockiej. Był absolwentem Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy. 27 lipca 1926 Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1926 i 61. lokatą w korpusie oficerów kawalerii, a minister spraw wojskowych wcielił do 7 pułku ułanów lubelskich w Mińsku Mazowieckim[4][5][6]. W 1930 ukończył sześciomiesięczny kurs unitarny broni pancernych dla oficerów młodszych w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie (Szkoła Czołgów i Samochodów)[7]. W marcu 1931 został przeniesiony do 1 dywizjonu samochodów pancernych w Brześciu nad Bugiem[8]. Z dniem 1 września tego roku został przeniesiony do 4 dywizjonu pancernego w tym samym garnizonie[9][10]. W czerwcu 1934, w związku z kolejną reorganizacją, został przeniesiony do 4 batalionu czołgów i samochodów pancernych w Brześciu n. Bugiem[11]. W grudniu tego roku ogłoszono jego przydział do wydzielonej kompanii czołgów TK w Wilnie[12]. Na stopień kapitana został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 14. lokatą w korpusie oficerów broni pancernych[13][14]. W marcu 1939 pełnił służbę w 10 pułku strzelców konnych w Łańcucie na stanowisku oficera technicznego[15]. Na tym stanowisku walczył w kampanii wrześniowej[16].

Następnie znalazł się w Anglii. Od 1942 brał udział w pracach szkoleniowych na kursach w Fort William, a następnie w Audley End w ośrodku szkoleniowym dla cichociemnych. W 1944 został szefem kursów taktyki dywersji. 22 listopada 1944 powierzono mu misję spotkania się w Polsce z gen. Leopoldem Okulickim – nowym dowódcą Armii Krajowej, w celu ustalenia zasad antysowieckiej konspiracji. Do spotkania doszło w Krakowie. W wyniku zdrady 23 sierpnia 1945 został schwytany w Krakowie przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Dzięki akcji sterowanej z Londynu, po procesie, 10 stycznia 1946 wyszedł na wolność. Do końca życia mieszkał w Wielkiej Brytanii. Zmarł 24 listopada 1991 w Scunthorpe Humberside.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. 24 GDH Puszcza [online], www.24gdhpuszcza.clubnet.pl [dostęp 2017-11-21] (pol.).
  2. Krzysztof A. Tochman, Słownik biograficzny Cichociemnych, Tom 1, 2000.
  3. Adam Piotr Mackus | Unclaimed Estate [online], www.unclaimed-estates.org.uk [dostęp 2021-08-22].
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 15 sierpnia 1926 roku, s. 260, 265.
  5. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 296, 369.
  6. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 20, 106.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 220.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 104.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 348.
  10. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 166, 734.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 162.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 262.
  13. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 440.
  14. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 234.
  15. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 717.
  16. Steblik 1989 ↓, s. 731.
  17. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 457.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj