Adolf Bautze (ur. 21 grudnia 1897 w Kluczborku[1], zm. 1965[2]) – organista, dyrygent orkiestr i chórów, propagandysta.

Adolf Bautze
Ilustracja
Adolf Bautze, ok. 1934
Data i miejsce urodzenia

21 grudnia 1897
Kluczbork

Data śmierci

1965

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

dyrygent

Adolf Brautze jako dyrygent podczas koncertu Litzmannstädter Symphonie-Orchester w gmachu obecnego Teatru Powszechnego w Łodzi (lata 1939–1945)

Życiorys edytuj

Bautze przez pewien okres był dyrygentem i organistą w Gdańsku. W 1925 zamieszkał w Łodzi, gdzie podjął pracę dyrygenta chóru kościoła św. Jana, orkiestry kameralnej i chóru Łódzkiego Męskiego Towarzystwa Śpiewaczego (niem. Lodzer Männer Gesang Verein) oraz chóru mieszanego im. Jana Sebastiana Bacha[1], który założył w 1934[3]. Był także dyrygentem koncertów symfonicznych Łódzkiej Orkiestry Symfonicznej (współpracował m.in. z pianistami – Aleksandrem Borowskim(inne języki)[4], Marią Wiłkomirską[5] oraz skrzypkami – Bronisławą Rotsztatówną[6] i Henrykiem Szeryngiem[7]), a także dyrygował podczas koncertów w rozgłośni Polskiego Radia w Łodzi[1]. W latach 1937–1939 był dyrygentem orkiestry symfonicznej Związku Zawodowego Muzyków Chrześcijan[1].

Podczas okupacji niemieckiej w Łodzi, w latach 1939–1945 był pierwszym dyrygentem Miejskiej Orkiestry Symfonicznej (niem. Litzmannstädter Symphonie-Orchester)[1], składającej się wyłącznie z Niemców[3]. W sierpniu 1940 został mianowany przez niemieckiego burmistrza miejskim pełnomocnikiem ds. muzyki (niem. Städtische Musikbeauftragte). Jednocześnie został kierownikiem oddziału Litzmannstadt Urzędu Propagandy Rzeszy (niem. Leiter der Zweigstelle Litzmannstadt des Reichspropagandaamtes)[3]. Dzięki koneksjom, jego orkiestra dostała znaczną dotację od Ministerstwa Propagandy w Berlinie w 1943 w wysokości około 100 000 marek[8]. Po wojnie Bautze wyemigrował do Niemiec[1], gdzie został dyrektorem chóru Opery Narodowej w Hamburgu(inne języki)[2][9] oraz Akademii Śpiewu w Hamburgu(inne języki)[9].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Leon Tadeusz Błaszczyk, Dyrygenci polscy i obcy w Polsce, działający w XIX i XX wieku, Polskie Wyd. Muzyczne, 1964 [dostęp 2022-11-11] (pol.).
  2. a b Krzysztof Paweł Woźniak, Świeckie i kościelne chóry niemieckie w Łodzi (do 1939 r.). Organizacja – działalność – repertuar, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku”, 13, 2014, ISSN 2450-6796 [dostęp 2022-11-11] (ang.).
  3. a b c Sylwia Grochowina, Cultural policy of the Nazi occupying forces in the Reich district Gdańsk-West Prussia, the Reich district Wartheland and the Reich district of Katowice in the years 1939-1945, Toruń 2017.
  4. Leokadia Stypułkowska (red.), ogłoszenia, „Kurjer Łódzki” (41), 10 lutego 1933.
  5. Leokadia Stypułkowska (red.), ogłoszenia, „Kurier Łódzki” (26), 26 stycznia 1933.
  6. Leokadia Stypułkowska (red.), ogłoszenia, „Kurier Łódzki” (56), 25 lutego 1933.
  7. Republika, ogłoszenia, Czesław Ołtaszewski (red.), „Ilustrowana Republika” (81), 22 marca 1933.
  8. Katarzyna Naliwajek, Nazi Musical Imperialism in Occupied Poland, Routledge Handbooks Online, 20 grudnia 2019, DOI10.4324/9781315230610-4#fn3_40, ISBN 978-1-315-23061-0 [dostęp 2022-11-11] (ang.).
  9. a b Hamburger Singakademie [online], hamburger-singakademie.de [dostęp 2022-11-11] (niem.).