Adolf Horak
Adolf Horak (ur. 18 lutego 1880 w Łodzi[1][2], zm. 5 czerwca 1955 w Bielefeld[1]) – największy przedsiębiorca i jedna z najbardziej znaczących osób międzywojennej Rudy Pabianickiej, działacz ruchu baptystycznego w II Rzeczypospolitej.
.jpg) portret z 1940 r. | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
fabrykant |
Życiorys
edytujOd 1902 zarządzał majątkiem rodzinnym (do ok. 1912 razem z bratem Gustawem), w skład którego wchodziła wówczas fabryka włókiennicza przy ul. Piekarskiej na Bałutach, produkująca głównie tkaniny fartuchowe oraz skład mieszczący się przy ul. Piotrkowskiej 149. Uruchomił także w Warszawie skład firmowy. Po I wojnie światowej Adolf otworzył w Zelowie fabrykę fartuchów. W czasie sprawowania przez niego zarządu wzrosła liczba zatrudnionych przez niego pracowników z 20 w 1908 do 96 w 1913. Około 1912 wszedł w spółkę z Mozesem Grosem i Salomonem Rezonem. Razem założyli spółkę „Fabryka Wyrobów Wełnianych i Bawełnianych Horak, Gros i Rozen”.
W 1921 zakupił działkę przy ul. Staszica 184/186 (obecnie ulica Pabianicka) a wkrótce także działkę należącą poprzednio do Kolumny Sanitarnej Wojska Polskiego (obie działki w Rudzie Pabianickiej). W latach 1926–1928 zbudowano tam fabrykę. W 1928 nastąpiło przekształcenie zakładów włókienniczych w spółkę akcyjną z kapitałem 5 000 000 zł podzieloną na 5000 akcji po 100 zł. W 1928 zakłady zatrudniały ok. 1000 robotników i 28 osób personelu technicznego i pracowników biurowych.
Adolf Horak zasiadał w zarządzie Unii Zborów Baptystów Języka Niemieckiego w Polsce. Od 1921 był współwłaścicielem Towarzystwa Wydawniczego „Kompas”, wydającego pisma i broszury dotyczące baptyzmu[3]. Za szeroką działalność społeczną został w 1935 uhonorowany tytułem Honorowego Mieszkańca Miasta Ruda Pabianicka.
Po II wojnie światowej zakłady Horaka znacjonalizowano i przekształcono w Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Armii Ludowej „Alba”[4].
Życie prywatne
edytujBył synem Józefa Horaka (zm. 1904) pochodzącego ze Zduńskiej Woli oraz Otylii Pauliny z domu Forwerk. Miał brata Gustawa (ur. 1883) oraz siostry: Lidię (ur. 1881) i Idę (ur. 1884).
Z żoną Friedą miał dwóch synów – Adolfa Gustawa, męża Katarzyny Mohr (ur. 1906, zm. 2002)[1]oraz Jan Zygfryda i trzy córki: Ruth (żonę Adolfa Speidla), Ingeborgę (żonę Ellisa Speidla), Katarzynę (żonę Jerzego Bogdanowa)[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Adolf Horak [online], Ancestry [dostęp 2021-06-28].
- ↑ Aneta Katarzyna Stawiszyńska, Działalność Towarzystwa Wydawniczego „Kompas” w Łodzi do 1939 r., „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, 13 (2 (25)), 2020, s. 77–91, DOI: 10.12775/TSB.2020.016, ISSN 2392-1633 [dostęp 2021-06-28] (pol.).
- ↑ Henryk Ryszard Tomaszewski, Baptyści w Polsce w latach 1918-1958, Warszawa: Kompas II, 2008, s. 206, ISBN 978-83-925744-2-2, OCLC 836612126.
- ↑ Willa Adolfa Horaka. Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi. [dostęp 2015-09-27].
- ↑ Monik@, Adolf Horak – król na Rudzie. [online], Baedeker łódzki, 20 lutego 2018 [dostęp 2021-08-17].
Bibliografia
edytuj- Aneta Stawiszyńska: Ruda Pabianicka. Echa przeszłości. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2009, s. 47-55. ISBN 978-83-61253-65-5.
- Aneta Stawiszyńska, Zamach na Horaka..., „Ziemia Łódzka” 2013, nr 4 (139), s. 12-13.