Adolph Eduard Grube

Adolph Eduard Grube (ur. 18 maja 1812 w Królewcu, zm. 23 czerwca 1880 we Wrocławiu)[1] – niemiecki zoolog i nauczyciel akademicki, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.

Adolph Eduard Grube
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 maja 1812
Królewiec

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1880
Wrocław

Zawód, zajęcie

zoolog, nauczyciel akademicki

W swoim rodzinnym mieście ukończył Collegium Fridericianum, a następnie tamtejszy uniwersytet, gdzie uzyskał doktorat w roku 1834, habilitację w 1837 oraz tytuł profesora nadzwyczajnego w 1843 r. Od 1844 był profesorem na Uniwersytecie Dorpackim, w 1856 r. przeniósł się na analogiczne stanowisko na Uniwersytet Wrocławski, gdzie pracował do śmierci. We Wrocławiu, oprócz obowiązków profesorskich, przez cały swój pobyt piastował także funkcję dyrektora Muzeum Zoologicznego[1], znacząco rozbudowując kolekcję muzealną m.in. o eksponaty przywiezione z własnych, licznych podróży badawczych nad Morze Śródziemne, Adriatyk i nad Atlantyk[2]. Ponadto w latach akademickich 1859/60 oraz 1879/1880 był dziekanem Wydziału Filozoficznego UWr, a w 1863 został wybrany na jednoroczną kadencję rektora wrocławskiej uczelni[3].

Specjalizował się w badaniach bezkręgowców, zwłaszcza wieloszczetów. Ustanowił przeszło 800 nieznanych wcześniej gatunków, napisał ponad 100 publikacji naukowych[4]. W 1841 wybrano go na członka Leopoldiny[5], był też członkiem korespondentem rosyjskiej Cesarskiej Akademii Nauk[6], członkiem Gesellschaft Deutscher Naturforscher und Ärzte[7] oraz Śląskiego Towarzystwa Kultury Ojczystej[8]. A. Grube został uhonorowany w nazwie liścionoga Chirocephalus grubei[8].

Uczniem Grubego był polski przyrodnik Benedykt Dybowski. Po tym, gdy Dybowski za udział w powstaniu styczniowym otrzymał od władz carskich wyrok śmierci, prof. Grube interweniował u cesarza niemieckiego, co doprowadziło do zmiany wyroku Dybowskiego na zesłanie nad Bajkał[9].

A. Grube był żonaty z Polką Józefiną Schäfer, miał syna Oskara, sądzonego za pomoc powstańcom styczniowym[1].

Wybrane prace Grubego edytuj

  • 1850. "Die Familien der Anneliden". Archiv für Naturgeschichte Berlin, 16(1): 249–364[5]

1866 "Beschreibungen neuer von der Novara-Expedition mitgebrachter Anneliden und einer neuen landplanarie". Verhandlungen der kaiserlich-königlichen zoologisch-botanischen Gesellschaft in Wien 16: 173–184.

  • 1866 "Eine neue Annelida, zunächst einer nordischen, in der Nähe der Ophelien und Scalibregmen zu stellenden Annelide, Euzonus arcticus". Jahresbericht der Schlesischen Gesellschaft für vaterländische Kultur 43: 64–65.
  • 1866 "Neue Anneliden aus den Gattungen Eunice, Hesione, Lamprophaes, und Travisia". Jahresbericht der Schlesischen Gesellschaft für vaterländische Kultur 44: 64-66.
  • 1866 "Resultate einer Revision der Euniceen". Jahresbericht der Schlesischen Gesellschaft für vaterländische Kultur 44: 66–68.
  • 1872. "Über die Gattung Lycastis und ein par neue Arten derselben". Jahres-Bericht Schleis. Gesell. 49:47–48.

Przypisy edytuj

  1. a b c Syniawa 2000, s. 69, 70
  2. Wiktor 1998, s. 10, 11, 59, 60
  3. Wiktor 1998, s. 12
  4. Wiktor 1998, s. 59, 60
  5. Strona Leopoldiny [1]
  6. Strona RAN [2]
  7. Amtlicher Bericht über die Versammlung Deutscher Naturforscher und Aerzte : Gesellschaft Deutscher Naturforscher und Ärzte : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet [online] [dostęp 2024-04-22] (ang.).
  8. a b Syniawa 2000, s. 70
  9. Wiktor 1998, s. 11

Bibliografia edytuj

  • Syniawa M. 2000: Grube Adolph Eduard (1812-1880). Ekspert w dziedzinie badań wieloszczetów. Materiały Opracowania, 3, Biograficzny słownik przyrodników śląskich (część 1), s. 69–71.
  • Wiktor J. 1997: Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego. Historia i ludzie 1814-1994. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 1-130.