Akane (jabłoń)

odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej

Jabłoń domowa ‘Akane’ – odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej (Malus domestica ‘Akane’), należąca do grupy odmian jesiennych. Otrzymana w Japonii w 1937 lub 1939 roku jako krzyżówka odmiany Jonathan z Worcester Pearmain w rolniczej stacji doświadczalnej Morioka Experimental Station[1][2]. Wprowadzona do uprawy w 1970 roku[3][4]. Do Polski, do badań sprowadzona w 1963 roku pod nazwą 'Tohoku 3'[2]. Innymi spotykanymi synonimami tej odmiany są: Primrouge, Prime Red, Tokyo Rose[4].

‘Akane’
Ilustracja
Owoc odmiany Akane w okresie zbioru
Rodzaj

Jabłoń (Malus)

Gatunek

Malus domestica Borkh.

Rodzice

'Jonathan' x ‘Worcester Pearmain’

Hodowca

Morioka Experimental Station

Data wyhodowania

1937 lub 1939

Pochodzenie

Japonia, Kuroishi

Morfologia

edytuj
 
Wolnostojące drzewo Akane
Pokrój
Drzewo rośnie słabo lub umiarkowanie silnie na żyznych glebach. Tworzy koronę niedużą, wzniesioną[2][5], lekko rozłożystą, słabo rozgałęzioną[6]. Stare drzewa rosnące na silnie rosnących podkładkach są rozłożyste. Przyrosty pędów są proste i sztywne a liście relatywnie małe[5].
 
Owoce Akane w okresie zbioru
Owoc
Owoce są średniej wielkości, czasem małe, kuliste szeroko-stożkowate[4][2]. Mają słabe żebrowanie w części przykielichowej i są dość wyrównane pod względem kształtu[1]. Skórka jest średnio-dosyć gruba, tłusta, gładka[5], pokryta prawie w całości intensywnym ciemno-karminowym rumieńcem[2][6]. Rumieniec jest lekko rozmyty. Przetchlinki są mało widoczne, ciemno-szare[2]. Szypułka jest dość krótka, często nie wystaje ponad zagłębienie szypułkowe, które może być delikatnie ordzawione[5].
Nasiona
liczne średniej wielkości, pękate, ciemnobrązowe[2].
Miąższ
białokremowy, zwięzły[1]. W pełni dojrzały jest kruchy i soczysty, lekko aromatyczny i smaczny[6][2][5], lekki posmak truskawkowo-malinowy[1].

Rozwój

edytuj

Wejście w okres owocowania jest uzależnione od warunków uprawy i zastosowanej podkładki. Może zaczynać owocowanie wcześnie[6] lub średniowcześnie[2], na ogół w 3-4 roku po posadzeniu. Jest odmianą plonującą regularnie i umiarkowanie obficie. Kwitnie średnio-wcześnie i pyłek jest przydatny do zapylania innych odmian. Jest dobrym zapylaczem dla wielu odmian. Dobrymi zapylaczami dla Akane są: Ozark Gold, Elstar, Gala, Idared, Gloster, Golden Delicious i inne[5].

Uprawa

edytuj
Zalecenia agrotechniczne
Dla uzyskanie większej wielkości owoców zaleca się uprawę Akane na podkładkach karłowych i półkarłowych stymulujących jej wzrost[5], a także jej intensywne cięcie[4].
Owocowanie i przechowywanie
W warunkach polskich dojrzałość zbiorczą osiąga w I dekadzie września, a dojrzałość konsumpcyjną na początku października[6][4]. Owoce można długo przetrzymywać na drzewie, bo nie opadają. Odmiana, jak na odmianę jesienną, ma wysoką zdolność przechowalniczą, w zwykłej chłodni można ją przechować do końca stycznia, a często dłużej[5]. Jest dosyć odporna na odgniecenia[2].

Zdrowotność

edytuj

Akane jest odmianą o średniej wytrzymałości na mróz. Na parcha jabłoni jest mało wrażliwa, natomiast jest średnio-wrażliwa na mączniaka jabłoni. Małe uleganie chorobom grzybowy sprawia, że niektóre źródła zaliczają ją do odpornych jabłoni[7]. Ponadto uważa się, że jest odmianą odporną na zarazę ogniową[8].

Zastosowanie

edytuj

Odmiana ma małe zastosowanie do nasadzeń towarowych ze względu na trudności z uzyskaniem owoców o średnicy większej niż 7 cm[2]. Jednak ze względu na małą podatność na choroby, i co za tym idzie brak konieczności częstej ochrony chemicznej, jest bardzo dobrą odmianą do uprawy amatorskiej w ogródkach przydomowych i działkowych[6].

Zobacz też: Lista odmian jabłoni.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Akane apple. Orange Pippin Ltd. [dostęp 2018-02-19]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k Aleksander Rejman: Pomologia. Warszawa: PWRiL, 1994. ISBN 83-09-01612-3.
  3. Akane Apple (dwarf). Heritage Fruit Trees. [dostęp 2018-02-19]. (ang.).
  4. a b c d e Franz Mühl: Alte und neue Apfelsorten. München: Obst und Gartenbauverlag, 1999, s. 208. ISBN 3-87596-093-9.
  5. a b c d e f g h Mikołaj. Ugolik: Odmiany jabłoni. Kraków: Plantpress, 1996. ISBN 83-85982-11-6.
  6. a b c d e f Małgorzata Kantorowicz-Bąk: Jabłoń w każdym ogrodzie. PWRiL, Poznań, 2000. ISBN 83-09-01718-9.
  7. Disease-resistant apple varieties. Orange Pippin Ltd. [dostęp 2018-02-20]. (ang.).
  8. Fireblight-resistant apple varieties. Orange Pippin Ltd. [dostęp 2018-02-20]. (ang.).