Idared

odmiana jabłoni

Idared – odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej (Malus domestica ‘Idared’), należąca do grupy odmian późnozimowych[4], otrzymany w 1942 roku w Stacji Doświadczalnej Uniwersytetu Idaho (USA) poprzez skrzyżowanie odmian Jonathan i Wagener[2]. Jest rozpowszechniona zarówno w USA, jak i w Europie Zachodniej. Do Polski sprowadzona w 1952 roku i obecnie jest jedną z najpopularniejszych odmian w sadach towarowych w Polsce ze względu wysoką zdolność przechowalniczą i stosunkowo dużą łatwość uprawy[4]. Do Rejestru Odmian prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych wpisana w 1990 roku[3].

‘Idared’
Ilustracja
Owoce odmiany Idared w okresie zbioru
Rodzaj

Jabłoń (Malus)

Gatunek

Malus domestica Borkh.

Mutanty

‘Idaredest’[1]

Rodzice

'Jonathan' x 'Wagener'

Hodowca

Stacja Doświadczalna Uniwersytetu Idaho

Data wyhodowania

1930

Data zarejestrowania

1942[2], 1990 (PL)[3]

Pochodzenie

USA, Moscow

Przekrój przez owoc odmiany Idared
Uprawa Idareda w szpalerze

Morfologia

edytuj

Drzewa

edytuj

Odmiana początkowo rośnie silnie, później wzrost słabnie średniej wysokości. Korona drzewa jest mała lub średnia, lecz dość gęsta, posiada gałęzie zwisające do dołu, licznie pokryte krótkopędami owoconośnymi[5][4].

Idared posiada owoce o średniej wielkości, o masie ok. 140 g, kształtu kulistego, lekko spłaszczone przy szypułce i kielichu, dość ciężkie. Skórka owocu jest mocna, gruba i błyszcząca, o jasnożółtym zabarwieniu z zielonkawym odcieniem. Przetchlinki małe, szare i słabo widoczne. Rumieniec jest od jasnoczerwonego po karminowy, rozmyty, z nielicznymi paskami i smużkami[5]. Miąższ w owocu jest biały, z lekkim odcieniem kremowym, drobnoziarnisty, soczysty, jędrny o lekko kwaskowatym smaku, smaczny jeśli był zebrany w prawidłowym okresie i dobrze przechowywany[6].

Uprawa

edytuj

Rozwój i owocowanie

edytuj

Odmiana Idared jest w okresie szybkiego wzrostu do pierwszego obfitego owocowania, zwykle do 3. roku po zasadzeniu. Kwitnie w drugiej połowie kwietnia i pierwszej połowie maja. Owocuje obficie, corocznie[6]. Owoce odmiany Idared zbierane są w połowie października, a dojrzałość konsumpcyjną osiągają w styczniu i przechowują się dobrze w każdym rodzaju chłodni aż do wiosny. Przechowywane w chłodni z w warunkach kontrolowanej atmosfery zachowują dobrą jakość nawet przez rok[6].

Pielęgnacja

edytuj

Odmiana w dużym zakresie jest samopylna, choć do utrzymania corocznego owocowania na wysokim poziomie może potrzebować w pobliżu zapylaczy, np. Ligol czy McIntosh. Odmiana jest mało wrażliwa na parch, lecz mało odporna na mączniaka i wrażliwa na niskie temperatury w zimie oraz przymrozki wiosenne (do –18 °C)[4]. Drzewa już w młodości są wrażliwe na raka drzew owocowych, a ponadto łatwo ulegają zarazie ogniowej[6]. W przechowalniach jabłko czasami ulega fizjologicznej chorobie o nazwie plamistość jonatana[7].

Zastosowanie

edytuj

Ze względu na cechy miąższu, odmiana nadaje się dobrze na soki i ciasta. Jest ponadto jedną z głównych odmian eksportowanych na wschód Europy. Ze względu na wrażliwość na choroby i konieczność intensywnej ochrony chemicznej odmiana nie jest zalecana do uprawy amatorskiej[6].

Zobacz też: Lista odmian jabłoni.

Przypisy

edytuj
  1. Idaredest. [dostęp 2016-08-06].
  2. a b Idared, Late Fall Varieties. Foods and Food Production Encyclopedia. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
  3. a b Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych: Lista Odmian Roślin Sadowniczych wpisanych do Krajowego Rejestru w Polsce. [dostęp 2013-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-29)].
  4. a b c d Aleksander Rejman (red.): Pomologia. Odmianoznawstwo roślin sadowniczych. Praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, s. 677. ISBN 83-09-01612-3.
  5. a b Jabłonie – Offline [online], jablonie.rolnicy.com [dostęp 2017-11-23].
  6. a b c d e Mikołaj. Ugolik: Odmiany jabłoni. Kraków: Plantpress, 1996. ISBN 83-85982-11-6.
  7. Marek Grabowski, Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0.