Alicja Baluch
Alicja Baluch, z d. Szymańska (ur. 16 stycznia 1944 we Lwowie[1]) – polska polonistka, literaturoznawczyni, badaczka literatury dla dzieci i młodzieży.
Życiorys edytuj
W 1966 ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracę magisterską Narracja uzasadnieniem idei "Bram raju" Jerzego Andrzejewskiego napisała pod kierunkiem Kazimierza Wyki[1]. W latach 1966-1974 pracowała jako nauczycielka języka polskiego, w latach 1974-1977 odbyła studia doktoranckie w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Tam w 1977 obroniła pracę doktorską Analiza pozawerbalna poezji napisaną pod kierunkiem Stanisława Burkota, za którą dostała I nagrodę w dziale prac doktorskich na III Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu[1]. W tym samym roku rozpoczęła pracę na WSP (od 1999 przekształconej w Akademię Pedagogiczną im. Komisji Edukacji Narodowej). W 1993 uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Archetypy literatury dziecięcej, w 1999 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych[1].
Od 2000 kierowała Katedrą Literatury dla Dzieci i Młodzieży w Instytucie Filologii Polskiej AP[1].
W wyborach parlamentarnych w 2005 startowała bez sukcesu w wyborach do Senatu w okręgu wyborczym nr 12 jako kandydatka Partii Demokratycznej – demokraci.pl (zdobyła 39 959 głosów)[2].
W 2023 została członkiem honorowym Polskiej Sekcji IBBY[3]. Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Narodowej[1]
Jej mężem był Jacek Baluch (zm. 2019), z którym miała troje dzieci, Małgorzatę, Wojciecha i Katarzynę[4].
Twórczość edytuj
W konkursie "Książka roku" Polskiej Sekcji IBBY otrzymała w 1996 wyróżnienie za książki Pogaduszki do poduszki (o literaturze dla najmłodszych) i Ceremonie literackie, a więc obrazy, zabawy i wzorce w utworach dla dzieci[5]. Opublikowała także m.in. Poezja współczesna w szkole podstawowej (1984), Dziecko i świat przedstawiony czyli tajemnice dziecięcej lektury (1987), Czyta, nie czyta... (o dziecku literackim) (1998), Uważne czytanie. W kręgu liryki XX wieku (2000), Od ludus do agora. Rozważania o książkach dla dzieci i młodzieży i o sposobach lektury, które wiodą od zabawy do poważnej rozmowy o literaturze (2003), Książka jest światem. O literaturze dla dzieci małych oraz dla dzieci starszych i nastolatków (2005), Od form prostych do arcydzieła. Wykłady, prezentacje, notatki, przemyślenia o literaturze dla dzieci i młodzieży (2008). Dla serii Biblioteka Narodowa przygotowała tom Poezje i próby dramatyczne Tytusa Czyżewskiego (1992). Jest także autorką utworów literackich: Przytulanki, pomyślanki i pocieszanki (1996), Echobajki (2000), Narcyz to ja! Mitopeje i mitomanie literackie (2000), ...tylko w Krakowie (od kościółka do kościółka) (2002), Gołąbki, czyli opowiadania dla staruszków (2002), Kot ma psa. Dla i o nastolatkach (2002), Kołowanki filozoficzne dla dzieci. Dobre rady (na każdy krok) (2003), Bezdech (2004), Kreska i kreska (2005), Bajarz krakowski. Baśnie, legendy, opowieści i wiersze o dawnym i współczesnym Krakowie (2012), Jutro odlot! Liryka rozłączenia, rozstania, odejścia (2013).
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Leksykon profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946-2006, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2006, s. 109
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza. Wyniki głosowania. Kraków, okr. 12
- ↑ Członkowie honorowi Polskiej Sekcji IBBY
- ↑ Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Oddział w Krakowie: Alicja Baluch
- ↑ Książka roku - nagrodzeni pisarze