Anapait
Anapait (również tamanit) - rzadko występujący minerał zawierający aniony fosforanowe.
Anapait z Ukrainy | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
Ca2Fe+2(PO4)2 x 4H2O |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
3-4[1] |
Przełam |
płaski |
Łupliwość |
doskonała |
Układ krystalograficzny |
trójskośny |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
jasnozielony do ciemnozielony |
Rysa |
biała[2] |
Połysk |
szklisty |
Nazwa "anapait" pochodzi od miejscowości Anapa na Półwyspie Tamańskim[1][2], niedaleko której minerał ten znaleziono po raz pierwszy. Minerał ten nie jest kamieniem szlachetnym i pochodzi z gromady fosforanów.
Wygląd edytuj
Anapait to minerał wchodzący w skład skał osadowych. Powstaje we wnętrzu skał gliniastych lub marglowych ze złożami skamieniałości, przede wszystkim mięczaków mioceńskich, które są źródłem fosforu niezbędnego do jego powstania. Z tego powodu anapait krystalizuje się często we wnętrzu skamieniałych muszli małży i ramienionogów. Występuje zwykle w postaci dobrze uformowanych pojedynczych kryształów lub kryształków tworzących skupienia rozetowe. Przyjmuje różne odcienie zieleni, od intensywnego do żółtawego. Istnieją także anapaity w kolorze brązowym, powstałe wskutek utleniania kationu żelaza (z Fe+2 do Fe+3).
Grupa anapaitu edytuj
Anapait łączy się z niewieloma minerałami. Sporadycznie można go spotkać z wiwianitem oraz fairfieldytem (ferfieldytem), które powstają w ten sam sposób. Jak dotąd nie poznano innych odmian tego minerału.
Minerał czy skamielina edytuj
Anapait występuje także często wewnątrz skamielin, w szczególności organizmów z muszlami, tworząc konkrecje. Powstaje w ten sposób niezwykłe połączenia skamieliny z minerałem, które podnosi jego wartość jako okazu kolekcjonerskiego.
Miejsca występowania edytuj
Krym na Ukrainie, Hiszpania (w Bellver di Cerdanya w prowincji Lleida), Włochy (Toskania), Niemcy (Messel), USA (Nevada, Kalifornia i New Hampshire).
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Anna Facca: Minerały i kamienie szlachetne. Warszawa: RBA Poland Ringier Axel Springer Polska, 2012. ISBN 978-83-7813-150-2. (pol.).