Antal Molnár (ur. 7 stycznia 1890 w Budapeszcie, zm. 7 grudnia 1983 tamże[1][2]) – węgierski kompozytor i muzykolog.

Antal Molnár
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1890
Budapeszt

Pochodzenie

węgierskie

Data i miejsce śmierci

7 grudnia 1983
Budapeszt

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, muzykolog

Życiorys

edytuj

W latach 1907–1910 był uczniem Victora von Herzfelda w Akademii Muzycznej w Budapeszcie[1][2]. Występował jako altowiolista w kwartecie smyczkowym Imre Waldbauera (1910–1913) i kwartecie fortepianowym Ernsta von Dohnányiego (1915–1917)[1][2]. Od 1919 do 1959 roku był wykładowcą Akademii Muzycznej w Budapeszcie, gdzie nauczał solfeżu, historii muzyki, przedmiotów teoretycznych i kameralistyki[1][2]. W latach 1933–1940 redagował serię wydawniczą „Népszerű zenefüzetek”[1]. Otrzymał nagrodę im. Franciszka Józefa (1914), nagrodę im. Baumgartena (1938) i nagrodę im. Kossutha (1957)[1][2]. W 1970 roku rząd węgierski przyznał mu tytuł Zasłużonego artysty[2].

W swojej pracy naukowej podejmował tematykę estetyki muzycznej i historii muzyki ze szczególnym uwzględnieniem muzyki romantycznej i XX-wiecznej, pisał też monografie poświęcone kompozytorom[1]. Jako jeden z pierwszych muzykologów zainteresował się znaczeniem twórczości Béli Bartóka i Zoltána Kodálya[1]. Jako kompozytor nawiązywał do tradycji XIX-wiecznych, jego twórczość wykazuje pokrewieństwa stylistyczne z muzyką Franza Schuberta i Johannesa Brahmsa[1]. Skłaniał się ku mniejszym formom muzycznym, często nawiązując do węgierskiego folkloru[1].

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

  • A zenetörténet szelleme (Budapeszt 1914)
  • Bartók Béla – táncjátéka alkalmából (Budapeszt 1917)
  • Beethoven (Budapeszt 1917)
  • Az európai zene a háború előtt (Budapeszt 1918)
  • Az európai zene története 1750-ig (Budapeszt 1920)
  • Bach és Händel zenéjének lelki alapjai (Budapeszt 1920)
  • Bartók. Két elégia elemzése (Budapeszt 1921)
  • A zenetörténet szociológiája (Budapeszt 1923)
  • Az uj zene (Budapeszt 1923)
  • Az uj magyar zene (Budapeszt 1926)
  • Bevezetés a zenekultúrába (Budapeszt 1928)
  • Bevezetés a mai muzsikába (Budapeszt 1929)
  • A gyermek és a zene (Budapeszt 1931)
  • A zenetörténet megvilágítása (Budapeszt 1933)
  • Zeneesztétika és szellemtudomány (Budapeszt 1935)
  • A ma zenéje (Budapeszt 1936)
  • Az óvodáskorú gyermek zenei nevelése (Budapeszt 1936)
  • Kodály Zoltán (Budapeszt 1936)
  • Népszerű zeneesztétika (Budapeszt 1940)
  • Az uj muzsika szelleme (Budapeszt 1948)
  • Bartók művészete. Emlékezésekkel a művész életére (Budapeszt 1948)
  • Repertórium a barokk zene történetéhez (Budapeszt 1959)
  • Írások a zenéről (Budapeszt 1961)
  • A Léner-vonósnégyes (Budapeszt 1968)
  • A zeneszerző világa (Budapeszt 1969)
  • Gyakorlati zeneesztétika (Budapeszt 1971)
  • Magamról, másokról (Budapeszt 1974)
  • Eretnek gondolatok a muzsikáról (Budapeszt 1976)
  • A zene birodalmából (Budapeszt 1979)
  • Romantikus zeneszerzők (Budapeszt 1980)

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Koncert wiolonczelowy (1916)
  • Tańce węgierskie (1917)
  • uwertura Budapest (1921)
  • Suita (1925)
  • Wariacje na temat węgierski na orkiestrę (1927)
  • Kuruc muzsika na 4 tárogató i orkiestrę kameralną (1936)
  • Koncert na harfę i orkiestrę (1952)

Utwory kameralne

  • 3 kwartety smyczkowe (I 1912, II 1926, III „Quartetto breve” 1926)
  • Kwartet fletowy (1912)
  • Sérénade na skrzypce, klarnet i harfę (1912)
  • 2 tria fortepianowe (I 1912, II 1917)
  • Sonatine na skrzypce i fortepian (1911)
  • Fantaisie na flet i fortepian (1912)
  • Suite na skrzypce i fortepian (1932)
  • Fantaisie Hongroise na skrzypce i fortepian (1933)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Missa brevis I na chór i organy (1909)
  • A danaidák na 3 głosy żeńskie i orkiestrę (1926)

Utwory sceniczne

  • Savitri (1912)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 298–299. ISBN 83-224-0656-8.
  2. a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2475. ISBN 0-02-865529-X.