Appressorium

Appressorium (przycistka) – u grzybów jest to wytwarzany przez kiełkujący zarodnik nabrzmiały fragment strzępki, służący do przymocowania się jej do podłoża. Appressorium często wytwarzane jest przez grzyby pasożytnicze. Dopiero gdy kiełkujący zarodnik za jego pomocą przyczepi się do żywiciela, wytwarza strzępkę infekcyjną wnikającą do jego tkanek.

Schemat infekcji rośliny przez grzyba: 1 – zarodnik, 2 – strzępka rostkowa, 3 – appressorium, 4 – strzępka infekcyjna, 5 – rozszerzenie, 6 – ssawka, 7 – kutykula, 8 – epiderma, 9 – miękisz palisadowy

Strzępki i appressoria u Colletotrichum sublineolum

Zazwyczaj appressorium ma postać gruszkowatego lub brodawkowatego zgrubienia na strzępce rostkowej. Powierzchnia przylegająca do rośliny jest płaska. Najczęściej appressorium jest pojedyncze, czasami jednak ma palczaste rozgałęzienia. Przymocowanie appressorium do żywiciela dokonuje się zazwyczaj za pomocą wytwarzanej w przycistce specjalnej kleistej substancji. Zapobiega ona zmyciu zarodnika np. przez krople deszczu. Adhezję do żywiciela umożliwiają wytwarzane przez ścianę komórkową w appressorium glikoproteiny, które specyficznie reagują z białkami konkretnego osobnika lub gospodarza. Appressoria oddziałują także mechanicznie; mogą wytwarzać wysokie (do 8 MPA) ciśnienie osmotyczne ułatwiające przebicie kutykuli.

Appressoria wraz z hyfopodiami i podkładkami infekcyjnymi tworzą tzw. struktury preinfekcyjne umożliwiające grzybom pasożytniczym zaatakowanie organizmu żywiciela.