Artur Axmann

niemiecki działacz narodowosocjalistyczny

Artur Axmann (ur. 18 lutego 1913 w Hagen, zm. 24 października 1996 w Berlinie) – działacz narodowosocjalistyczny i Reichsjugendführer (Dowódca Młodzieży Rzeszy).

Artur Axmann
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1913
Hagen

Data i miejsce śmierci

24 października 1996
Berlin

Reichsjugendführer
Okres

od 1940
do 1945

Przynależność polityczna

NSDAP

Poprzednik

Baldur von Schirach

Odznaczenia
Odznaka Złota Partii (III Rzesza)
Order Niemiecki (III Rzesza)
Podczas przesłuchania w Norymberdze

Życiorys edytuj

Axmann, najmłodszy z pięciorga rodzeństwa, przeprowadził się w 1916 roku wraz z rodziną do Wedding, dzielnicy Berlina. Jego ojciec był aż do śmierci w 1918 pracownikiem zakładu ubezpieczeniowego. W roku 1919 podjął naukę, w 1921 został z powodu znacznych osiągnięć przeniesiony do klasy specjalnej, a w 1922 otrzymał stypendium i przeniósł się do średniej szkoły realnej.

Po wysłuchaniu 14 sierpnia 1928 roku przemowy Josepha Goebbelsa zwrócił uwagę na narodowych socjalistów, po czym w listopadzie tego samego roku wstąpił do Hitlerjugend (HJ). Niedługo później został przywódcą HJ na okręg Wedding oraz aktywnym członkiem Narodowosocjalistycznego Związku Uczniów, który opuścił po maturze w roku 1931.

Studiował na Uniwersytecie Berlińskim gospodarkę narodową oraz nauki polityczne i prawne. Przerwał studia w lecie 1931 roku, aby móc utrzymać rodzinę po tym, jak jego matka straciła pracę. We wrześniu 1931 wstąpił do NSDAP, w 1932 został powołany do kierownictwa HJ i przejął organizację komórek zawodowych oraz zakładowych.

Axmann był od maja 1933 roku dowódcą terenowym oraz kierownikiem urzędu ds. socjalnych (Soziales Amt der Reichsjugendführung), w listopadzie 1934 przejął dowództwo HJ w Berlinie, a w lipcu 1936 został kierownikiem Reichsberufswettkampf (Zawodowego Współzawodnictwa Rzeszy).

W dniu 1 maja 1940 roku został zastępcą Reichsjugendführera Baldura von Schiracha, a 8 sierpnia jego następcą. Rozwijał militarną organizację HJ i przekształcił Służby Patrolowe HJ w organizację rekrutacyjną dla potrzeb Waffen-SS. Podczas II wojny światowej stracił prawą rękę jako żołnierz w 23 Dywizji Piechoty w kampanii rosyjskiej w 1941 roku[1].

W ostatnich tygodniach wojny dowodził jednostkami HJ walczącymi w bitwie o Berlin, które były częścią Volkssturmu, na wzgórzach Seelow. Po śmierci Hitlera opuścił wraz z Martinem Bormannem bunkier i uciekł z Berlina. Uznany oficjalnie za zmarłego, ukrywał się nierozpoznany pod nazwiskiem Erich Siewert w Meklemburgii, aż do aresztowania w grudniu 1945 roku w Lubece, po tym jak podjął kontakt z dawnymi działaczami HJ i NSDAP.

Axmann został w październiku 1946 roku na krótko zwolniony z aresztu, jednak już w lipcu 1947 ponownie go aresztowano i przesłuchiwano. W kwietniu 1949 został w procesie denazyfikacyjnym uznany za głównego winnego i skazany na ponad 3 lata obozu pracy. Do kary zaliczono jednak pobyt w areszcie śledczym. W dniu 19 sierpnia 1958 roku sąd berliński skazał go za „podżeganie młodzieży do nienawiści” na karę 35 000 marek, którą to sumę mógł uzbierać dzięki sprzedaży kilku działek w Berlinie.

Założone przez niego przedsiębiorstwo handlowe zostało zamknięte w 1960 roku z powodu braku zleceń. W latach od 1971 do 1976 przygotowywał dla hiszpańskiej firmy plany centrum wypoczynkowo-rozrywkowego na Wyspach Kanaryjskich.

Po roku 1976 mieszkał w Berlinie, jednak w 1985 wycofał się z życia zawodowego i pracował nad swoimi wspomnieniami, które ukazały się w 1995 pod tytułem „Przecież to nie może być już koniec”.

Zmarł 24 października 1996 roku w wieku 83 lat w Berlinie.

Przypisy edytuj

  1. Charles Hamilton, Leaders & Personalities of the Third Reich, Vol. 1., San Jose, CA: R. James Bender Publishing., 1984.