Atlaskopkozaur (Atlascopcosaurus loadsi) – roślinożerny, dwunożny ornitopod z rodziny hipsylofodontów (Hypsilophodontidae). Jego szczątki (kawałki szczęki i zęby) znaleziono w formacji Dinosaur Cove i Point Lewis (w stanie Wiktoria)[1]. Nazwa została nadana na cześć szwedzkiej firmy Atlas Copco, która ofiarowała sprzęt potrzebny do przeprowadzenia wykopalisk. Nazwa gatunkowa, loadsi odnosi się do Billa Loadsa, dyrektora firmy Atlas Copco w Wiktorii, który zgodził się sfinansować wykopaliska[2].

Atlaskopkozaur
Atlascopcosaurus loadsi
Rich & Vickers-Rich, 1989
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Podrząd

cerapody

Infrarząd

ornitopody

Rodzina

hipsylofodonty

Rodzaj

atlaskopkozaur

Gatunek

Atlascopcosaurus loadsi

Żył w okresie wczesnej kredy (ok. 125-100 mln lat temu) na terenach Australii. Długość ciała ok. 1-3 m, wysokość ok. 1 m, masa ok. 125 kg.

Ważność taksonu

edytuj

W drugim dziesięcioleciu XX w. pojawiły się kontrowersje związane z kwestią ważności taksonu. W 2010 roku na łamach Journal of Systematic Paleontology opublikowany został artykuł podający w wątpliwość uznawanie atlaskopkozaura za oddzielny rodzaj[3]. W 2013 M.C. Herne w swojej pracy doktorskiej uznał Atlascopcosaurus loadsi za kolejny gatunek rodzaju Laellynasaura[4]. W 2015 w artykule opublikowanym w North Dakota Geological Survey C.A. Boyd podtrzymuję tezę o ważności rodzaju[5].

Przypisy

edytuj
  1. M.C. Herne i inni, New small-bodied ornithopods (Dinosauria, Neornithischia) from the Early Cretaceous Wonthaggi Formation (Strzelecki Group) of the Australian-Antarctic rift system, with revision of Qantassaurus intrepidus Rich and Vickers-Rich, 1999, „Journal of Paleontology”, 92(3), 2019, s. 544-545, DOI10.1017/jpa.2018.95 [dostęp 2023-11-19].
  2. Atlascopcosaurus: połączenie archeologii i potężnego sprzętu przemysłowego [online] [dostęp 2023-11-19].
  3. F.L. Angolin i inni, A reappraisal of the Cretaceous non-avian dinosaur faunas from Australia and New Zealand: evidence for their Gondwanan affinities, „Journal of Systematic Palaeontology”, vol. 8 issue 2, czerwiec 2010, s. 262-269 [dostęp 2023-11-19].
  4. M.C. Herne, Anatomy, systematics and phylogenetic relationships of the Early Cretaceous ornithopod dinosaurs of the Australian-Antarctic rift system [online], School of Biological Sciences, The University of Queensland, 2013 [dostęp 2023-11-19].
  5. C.A. Boyd, The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs, „North Dakota Geological Survey”, s. 1523, DOI10.7717/peerj.1523 [dostęp 2023-11-19].

Bibliografia

edytuj
  • Angolin F.L., Ezcurra M.D., Pais D.F., Salisbury S.W., A reappraisal of the Cretaceous non-avian dinosaur faunas from Australia andNew Zealand: evidence for their Gondwanan affinities, [w:] Journal of Systematic Palaeontology vol. 8 issue 2 czerwiec 2010, s. 257-300.
  • Boyd C.A., The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs, „North Dakota Geological Survey”,
  • Herne M.C., Anatomy, systematics and phylogenetic relationships of the Early Cretaceous ornithopod dinosaurs of the Australian-Antarctic rift system, School of Biological Sciences, The University of Queensland, 2013.
  • Herne M.C, Nair J.P., Evans A.R., Tait A.M., New small-bodied ornithopods (Dinosauria, Neornithischia) from the Early Cretaceous Wonthaggi Formation (Strzelecki Group) of the Australian-Antarctic rift system, with revision of Qantassaurus intrepidus, Rich and Vickers-Rich, 1999 [w:] Journal of Paleontology, 92(3) 2019, s. 543-584.
  • Long J., Dinozaury. Mały przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo "Arkady", 2007, ISBN 978-83-213-4482-9