Atlazaur (Atlasaurus imelakei) – dinozaur z grupy zauropodów (Sauropoda) o bliżej niesprecyzowanej pozycji systematycznej. Autorzy jego opisu, Monbaron, Russell i Taquet (1999) uznali go za blisko spokrewnionego z brachiozaurem[1]; Upchurch i Martin (2003) uznali go za przedstawiciela rodziny Brachiosauridae[2]. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Upchurcha, Barretta i Dodsona (2004) atlazaur nie należał jednak do Brachiosauridae, lecz był bazalnym przedstawicielem kladu Macronaria. Z analizy tej wynika, że taksonem siostrzanym atlazaura był inny środkowojurajski zauropod z Afryki – Jobaria; oba te rodzaje tworzyły klad siostrzany do chińskiego rodzaju Bellusaurus, zaś wszystkie trzy rodzaje tworzyły klad siostrzany do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Macronaria[3]. Z kolei z analiz kladystycznych Allaina i współpracowników (2004) oraz Royo-Torres i współpracowników (2006) wynika, że atlazaur był bazalnym przedstawicielem kladu Eusauropoda nie należącym do kladu Neosauropoda, i tym samym niebędącym przedstawicielem Macronaria (ani tym bardziej Brachiosauridae); według analizy Allaina i współpracowników (2004) atlazaur był taksonem siostrzanym do Neosauropoda[4], natomiast według analizy Royo-Torres i współpracowników (2006) był on taksonem siostrzanym do kladu tworzonego przez grupy Neosauropoda i Turiasauria oraz rodzaje Cetiosaurus, Patagosaurus, Barapasaurus, Omeisaurus, Euhelopus i Mamenchisaurus[5]. Wreszcie według analizy Wilsona i Upchurcha (2009) Atlasaurus, Bellusaurus i Jobaria tworzyły klad siostrzany do Neosauropoda[6].

Atlazaur
Atlasaurus imelakei
Monbaron, Russell i Taquet, 1999
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

zauropodomorfy

Infrarząd

zauropody

(bez rangi) Eusauropoda
Rodzaj

atlazaur

Gatunek

Atlasaurus imelakei

Jego nazwa pochodzi od tytana z mitologii greckiejAtlasa (ze względu na rozmiary) – oraz od pasma górskiego Atlas (ze względu na miejsce znalezienia kości atlazaura).

Żył w okresie jury (ok. 165-161 mln lat temu) na terenach północnej Afryki. Długość ciała ok. 15 m, ciężar ok. 22 t. Jego szczątki znaleziono w Maroku (w górach Atlas).

Przypisy

edytuj
  1. Michel Monbaron, Dale A. Russell, Philippe Taquet. Atlasaurus imelakei n.g., n.sp., a brachiosaurid-like sauropod from the Middle Jurassic of Morocco. „Comptes Rendus de l'Académie des Sciences - Series IIA - Earth and Planetary Science”. 329 (7), s. 519-526, 1999. DOI: 10.1016/S1251-8050(00)80026-9. (ang.). 
  2. Paul Upchurch, John Martin. The anatomy and taxonomy of Cetiosaurus (Saurischia, Sauropoda) from the Middle Jurassic of England. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 23 (71), s. 208–231, 2003. (ang.). 
  3. Paul Upchurch, Paul Barrett, Peter Dodson: Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 259–322. ISBN 0-520-24209-2.
  4. Ronan Allain, Najat Aquesbi, Jean Dejax, Christian Meyer, Michel Monbaron, Christian Montenat, Philippe Richir, Mohammed Rochdy, Dale Russell, Philippe Taquet. A basal sauropod dinosaur from the Early Jurassic of Morocco. „Comptes Rendus Palevol”. 3 (3), s. 199-208, 2004. DOI: 10.1016/j.crpv.2004.03.001. (ang.). 
  5. Rafael Royo-Torres, Alberto Cobos, Luis Alcalá. A Giant European Dinosaur and a New Sauropod Clade. „Science”. 314 (5807), s. 1925-1927, 2006. DOI: 10.1126/science.1132885. (ang.). 
  6. Jeffrey A. Wilson, Paul Upchurch. Redescription and reassessment of the phylogenetic affinities of Euhelopus zdanskyi (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China. „Journal of Systematic Palaeontology”. 7 (2), s. 199–239, 2009. DOI: 10.1017/S1477201908002691. (ang.). 

Linki zewnętrzne

edytuj