Baldachim
przenośne lub stałe lekkie zadaszenie wykonane z różnych materiałów
Baldachim (łac. baldakinus, z wł. baldacchino[1]) – podstawowe znaczenia to:
- w architekturze motyw dekoracyjny, zadaszenie w formie wieżyczki, ozdobnego daszku lub aediculi stanowiący oprawę posągów[2] lub jako wsparty na kolumnach albo filarach - osłaniający nagrobki[3] (np. renesansowy baldachim nad nagrobkiem Władysława Jagiełły w katedrze na Wawelu)[4].
- we wnętrzach kościołów osłona nad głównym ołtarzem, stallami, amboną lub fotelem dostojników, przenośna lub stała, w formie kopuły, nadwieszona lub podparta kolumnami, zwieńczona akcentem plastycznym, od dołu ozdobiona frędzlami lub lambrekinem[3][4]. Od strony wewnętrznej czasami ozdobiona malowanym gwiaździstym niebem[2].
- osłona w kształcie daszka, przenośna lub stała, z tkaniny, drewna, rozpięta nad tronem, łóżkiem itp. pełniąca rolę funkcjonalną lub honorową[2][3].
Przenośny baldachim używany w katolickich procesjach eucharystycznych
Ambona z bogato zdobionym baldachimem w ewangelickim kościele Pokoju w Świdnicy
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza, 1927 [dostęp 2023-02-01] (pol.).
- ↑ a b c Sztuka świata. Słownik terminów A-K. tom 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013. ISBN 978-83-213-4726-4.
- ↑ a b c Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-12365-6.
- ↑ a b Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975.
BibliografiaEdytuj
- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 18. ISBN 83-85001-89-1.
- Sztuka świata. Słownik terminów A-K. tom 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 55. ISBN 978-83-213-4726-4.