Batologia

nauka zajmująca się badaniem jeżyn

Batologia – dziedzina nauki (botaniki) zajmująca się badaniem jeżyn (Rubus L.). Nazwa pochodzi od greckich słów βάτος – jeżyna, które pojawia się w nazwach naukowych podrodzajów jeżyn (Eubatus, Anoplobatus, Chamaebatus, Idaeobatus, Malachobatus), oraz logos (gr. = słowo, nauka).

Malina kamionka (Rubus saxatilis)

Wąska specjalizacja w badaniach tego rodzaju służy zrozumieniu bardzo złożonego zróżnicowania na poziomie genetycznym i morfologicznym jeżyn, w konsekwencji także systematyki tych roślin. Dla przykładu, na terenie Polski występuje co najmniej 88 gatunków jeżyn[1], w Europie Środkowej (według definicji Illustrierte Flora von Mitteleuropa – Niemcy i Austria w granicach sprzed 1914) – ponad 400 gatunków[2], a na Wyspach Brytyjskich – 334 gatunki[3]. Nierzadko rodzajowi temu poświęcane są więc odrębne monografie, w których opisywane są liczne taksony, głównie apomikty pochodzenia mieszańcowego[4] (mikrogatunki)[1].

Badania batologiczne prowadzili m.in. Henri Sudre, Ernst Holzfuss i Heinrich E. Weber, a w Polsce Franz Joseph Spribille, Witold Kulesza i Jerzy Zieliński.

Przypisy edytuj

  1. a b J Zieliński. The genus Rubus (Rosaceae) in Poland. „Polish Botanical Studies”. 2004. 16. s. 1-300. (ang.). 
  2. Werner Rothmaler, Werner Rothmaler, Gefäßpflanzen: Kritischer Ergänzungsband, Christiane M. Ritz i inni red., wyd. 11. Aufl, Exkursionsflora von Deutschland / [hrsg.] begr. von Werner Rothmaler, Berlin: Springer Spektrum, 2016, ISBN 978-3-8274-3131-8 [dostęp 2023-05-29].
  3. Clive A. Stace, Hilli Thompson, New flora of the British Isles, Fourth edition, reprinted with corrections October 2021, Middlewood Green, Suffolk: C&M Floristics, 2021, ISBN 978-1-5272-2630-2 [dostęp 2023-05-29].
  4. Michal Sochor i inni, How just a few makes a lot: Speciation via reticulation and apomixis on example of European brambles (Rubus subgen. Rubus, Rosaceae), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 89, 2015, s. 13–27.

Bibliografia edytuj