Bazylika Superga (wł. Basilica di Superga) – katolicka świątynia wotywna i mauzoleum królewskie sabaudów[1] zlokalizowane we włoskim Turynie (Piemont) na wzgórzu Superga (672 m n.p.m.). Stanowi jeden z najważniejszych symboli miasta[2] i Piemontu[3].

Bazylika Superga
Basilica di Superga
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Turyn

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Archidiecezja Turynu

Położenie na mapie Turynu
Mapa konturowa Turynu, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Bazylika Superga”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Bazylika Superga”
Położenie na mapie Piemontu
Mapa konturowa Piemontu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika Superga”
Ziemia45°04′50,4991″N 7°46′03,0479″E/45,080694 7,767513
Strona internetowa

Historia i architektura

edytuj
 
Wnętrze świątyni

Kościół powstał jako wotum za zwycięstwo militarne. Książę Wiktor Amadeusz II, podczas oblężenia przez wojska francuskie Turynu w 1706 (wojna o sukcesję hiszpańską), wspiął się wraz ze sztabem na Supergę celem obserwacji ruchów armii francusko-hiszpańskiej. Oblężenie trwało wówczas od czterech miesięcy i sytuacja Włochów była wysoce niepewna. Książę, znajdujący się w bardzo trudnej sytuacji, złożył przyrzeczenie Matce Bożej, że jeśli uda mu się obronić miasto, to wybuduje w tym miejscu świątynię dziękczynną. Ostatecznie Turyn ocalał, w związku z czym Wiktor Amadeusz niezwłocznie przystąpił do prac budowlanych[4].

Autorem projektu barokowej budowli na planie koła był architekt i rzeźbiarz, Filippo Juvara z Mesyny[2]. Budowa trwała od 1717 do 1731[2][5]. Fasada reprezentuje styl klasycystyczny. Całość wieńczy okazała kopuła wsparta na parach kolumn. Zdobiona jest licznymi oknami i wieżyczkami o cebulastych hełmach. Wewnątrz umieszczono grobowce władców dynastii sabaudzkiej[4].

Otoczenie

edytuj

Na zewnątrz znajduje się miejsce pamięci, przypominające katastrofę lotniczą samolotu Fiat G.212, w której 4 maja 1949 zginęło 31 osób, w tym osiemnastu piłkarzy drużyny AC Torino, rozbijając się o mury kościoła[4]. Z tarasów widokowych przy kościele widoczna jest panorama Turynu i Alp[2].

Przy bazylice znajduje się górna stacja tramwaju zębatego Sasso-Superga (dawniej była to kolej linowo-torowa), łączącego kościół i wzgórze z położoną niżej, przy sieci tramwajowej, dzielnicą Sasso[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Aleksandra Duda-Grudzień, Wybrane osiągnięcia w polskiej, europejskiej i śródziemnomorskiej archeologii miejskiej, w: Przestrzeń i Forma, nr 10 (2008), s. 59
  2. a b c d Beata Malinowska-Petelenz, Turyn: oblicza miasta. W kierunku smart, w: Środowisko Mieszkaniowe, 2018, s. 134
  3. Beata Malinowska-Petelenz, Kościół w strukturach miejskich. Tradycja-ciągłość-uniwersalizm, w: Środowisko Mieszkaniowe, 2022, s. 70
  4. a b c Ros Belford, Celia Woolfrey, Martin Dunford, Włochy. Część północna, Pascal, 2001, s. 74, ISBN 83-88355-77-5
  5. Bogna Ludwig, Relief perspektywiczny jako technika projektowa elewacji nowożytnych. Czas baroku, w: Architectus, nr 3/2018, s. 36
  6. CREMAGLIERA TRANVIA DA SASSI A SUPERGA - GTT [online], Turismo Torino e Provincia [dostęp 2023-07-10] (ang.).