Bertia morwokształtna

Bertia morwokształtna (Bertia moriformis (Tode) De Not.) – gatunek grzybów z klasy Sordariomycetes[1].

Bertia moriformis
Ilustracja
Podkładki na korze buka
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

Coronophorales

Rodzina

Bertiaceae

Rodzaj

Bertia

Gatunek

Bertia moriformis

Nazwa systematyczna
Bertia moriformis (Tode) De Not.
G. bot. Ital. 1(1): 335 (1844)
Morfologia

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Bertia, Bertiaceae, Coronophorales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1791 r. Heinrich Julius Tode nadając mu nazwę Sphaeria moriformis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Giuseppe De Notaris w 1809 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Astoma moriforme (Tode) Gray 1821
  • Bertia moriformis f. macrospora Sibilia 1929
  • Bertia moriformis (Tode) De Not. 1844 f. moriformis
  • Bertia moriformis (Tode) De Not. 1844 var. moriformis
  • Bertia moriformis var. multiseptata Sivan. 1978
  • Bertia multiseptata (Sivan.) Huhndorf, A.N. Mill. & F.A. Fernández 2004
  • Psilosphaeria moriformis (Tode) Stev. 1879
  • Sphaeria claviformis Sowerby 1803
  • Sphaeria moriformis Tode 1791
  • Sphaeria rubiformis Sowerby 1803
  • Sphaeria rugosa Grev.

W 2024 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała używanie nazwy bertia morwokształtna[3].

Morfologia

edytuj

Na podłożu w luźnych lub zwartych skupiskach tworzy czarne owocniki o wysokości ok. 1 mm i szerokości 0,7 mm. Wyglądem przypominają jeżynę. Subikulum brak. Ściana dwuwarstwowa. Zewnętrzna warstwa zbudowana z ciemnobrązowych, grubościennych komórek z przestworami międzykomórkowymi, wewnętrzna z komórek hialinowych, cienkościennych i ściśle do siebie przylegających. Na szczycie ostium zbudowane z cienkościennych, koncentrycznie ułożonych komórek. Wewnątrz owocnika śluzowata substancja i unitunikowe, wcześnie rozpadające się, maczugowate, 8-zarodnikowe worki o rozmiarach 190–286 × 16–23 μm. Osadzone są na trzonkach o długości do 128 μm. Zarodniki hialinowe, kiełbaskowate o końcach zaokrąglonych lub ostrych, przeważnie z jedną przegrodą, rzadko z dwiema lub trzema. Mają rozmiar 38–69 × 7–10 μm[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Podano występowanie tego gatunku w Europie, Ameryce, Chinach, na Tajwanie. W Europie jest bardzo pospolity[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano wiele jego stanowisk[5].

Rozwija się na martwym drewnie; na pniach gałęziach, gałązkach wielu gatunków drzew. W Polsce notowany na klonie zwyczajnym, klonie jaworze, buku zwyczajnym, jodle pospolitej, sośnie pospolitej, a także na podkładkach drewniaka wielokształtnego[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-11-08] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2017-11-08] (ang.).
  3. Rekomendacja nr 3/2024 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, 21 marca 2024 [dostęp 2024-03-26] (pol.).
  4. a b ''Bertia moriformis'' var ''moriformis'' [online] [dostęp 2017-11-08].
  5. a b Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.