Brandenburg an der Havel

Brandenburg an der Havel (powszechnie stosowna jest również forma skrócona Brandenburg; hist. pol. Branibór lub Branibórz, hist. cz. Branibor) – miasto na prawach powiatu w Niemczech w kraju związkowym Brandenburgia, położone nad rzeką Hawelą.

Brandenburg an der Havel
Główna ulica w Brandenburgu
herb Brandenburg an der Havel↗ Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Brandenburgia
Burmistrz	Dietlind Tiemann (CDU)
Powierzchnia	228,80 km²
Populacja (31.12.2013) • liczba ludności • gęstość	71 032 309 os./km²
Nr kierunkowy	03381
Kod pocztowy	14770
Tablice rejestracyjne	BRB
Położenie na mapie Brandenburgii Brandenburg an der Havel
Położenie na mapie Niemiec Brandenburg an der Havel
52°25′N 12°34′E
Strona internetowa
Portal Niemcy

Historia

Brandenburg w XIX wieku

Pomnik Rolanda przed Urzędem Miasta

Pierwotnie słowiańska Brenna, gród plemienia Stodoran, od 948 roku z przerwami siedziba biskupstwa. W latach 1154–1157 gród księcia Stodoran Jaksy z Kopanicy, lennika Polski. W 1157 został zdobyty przez margrabiego Marchii Północnej Albrechta Niedźwiedzia i ustanowiony stolicą Marchii Brandenburskiej. W latach 1373–1415 wraz z Marchią Brandenburską pod panowaniem Królestwa Czech w granicach, których nosił czeską nazwę Branibor. W 1417 miasto utraciło stołeczny status na rzecz Berlina. Znacząco ucierpiało w trakcie wojny trzydziestoletniej. W 1715 doszło do połączenia Starego Miasta i Nowego Miasta. Od 1871 w granicach Niemiec. Od 1881 roku należał do rejencji rejencji poczdamskiej w prowincji Brandenburgia. W latach 1949–1990 leżał w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Zabytki

• katedra z XII wieku – XV wieku
• kościoły z XIII wieku – XV wieku
• dwa ratusze z XIV i z XVI–XVIII wieku
• mury obronne z basztami

Demografia

Rok Populacja 1600 10 000 1648 3000 1715 11 000 1818 12 800 1830 13 538 1861 21 600 1864 26 000 1867 25 500 1871 25 800 1875 27 371 1880 29 066 1885 33 129 1890 37 817

Rok Populacja 1895 42 690 1900 49 250 1905 51 200 1910 53 595 1916 48 039 1917 49 565 1919 52 972 1925 59 297 1933 64 190 1939 83 825 1945 68 927 1946 70 632 1950 82 215

Rok Populacja 1955 87 143 1960 86 722 1964 89 697 1971 93 983 1975 93 765 1981 94 680 1985 94 862 1988 94 872 1990 89 889 1995 85 994 2000 77 516 2005 74 760 2010 71 778

Polacy w Brandenburgu

W latach 1154–1157 jako część Księstwa Kopanickiego miejscowość stanowiła lenno Polski. W drugiej połowie XII wieku w miejscowej katedrze została pochowana polska księżniczka Judyta Bolesławówna. W 1884 roku w Brandenburgu urodził się wiceadmirał Józef Unrug. W latach 1942–1944 w Brandenburgu zostali straceni przez Niemców Józef Horst, Maksymilian Golisz i Wacław Ławrentjew.

Gospodarka

Ośrodek przemysłowy; stalownia i walcownia. Port nad kanałem łączącym Hawelę z Łabą i Kanałem Śródlądowym oraz stocznia rzeczna.

Transport

Dworzec kolejowy Brandenburg Hauptbahnhof

Ważny węzeł drogowy i kolejowy ze stacją Brandenburg Hauptbahnhof. Dodatkowo w mieście działają trzy linie tramwajowe.

Współpraca międzynarodowa

• Francja: Ivry-sur-Seine
• Nadrenia-Palatynat: Kaiserslautern
• Rosja: Magnitogorsk

Linki zewnętrzne

• Plan Brandenburga
• Brandenburg w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.