Brestowa
Brestowa (słow. Brestová) – szczyt o wysokości 1934 m n.p.m. w słowackich Tatrach Zachodnich. Znajduje się w grani głównej pomiędzy Salatyńskim Wierchem, od którego oddzielony jest Skrajną Salatyńską Przełęczą, a Zuberskim Wierchem (1753 m).
 Brestowa – widok z Salatyna | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1934 m n.p.m. |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°13′22,0″N 19°40′54,5″E/49,222778 19,681806
| |
Jest głównym węzłem orograficznym całej grupy Salatynów. W grani głównej pomiędzy Brestową a Zuberskim Wierchem znajduje się jeszcze jeden słabo wyróżniający się szczyt – Brestowa Kopa. W północnym kierunku odchodzi boczny, 3-kilometrowy grzbiet Skrajnego Salatyna, oddzielający od siebie dwie boczne doliny: Dolinę Salatyńską (odgałęzienie Doliny Rohackiej) od Salatyńskiego Żlebu (boczna odnoga Doliny Zuberskiej). Po południowej stronie grzbietu Brestowej i Małej Brestowej znajduje się niewielka, zarastająca kosodrzewiną dolina, zwana Zadnimi Kotlinami.
Brestowa zbudowana jest z granitowo-gnejsowych skał. Wierzchołek i stoki trawiaste, dołem – zwłaszcza od północy – skaliste. Dawniej były to tereny pastwiskowe. Rosnący na nich sit skucina brunatnieje już pod koniec lata, co nadaje stokom czerwone zabarwienie. Z odkrytego wierzchołka i grani rozległe widoki. Szczególnie dobrze widać stąd pobliską Osobitą i Siwy Wierch oraz całą Dolinę Rohacką z wznoszącymi się nad nią szczytami.
W 1861 r. trawersowania szczytu dokonał Kazimierz Łapczyński (posługiwał się nazwą Salatin).
Masyw ma duże walory narciarskie. U jego podnóża w Dolinie Salatyńskiej znajduje się wyciąg narciarski. W czasie II wojny światowej na zboczach Brestowej (na Skrajnym Salatynie) w leśnej chatce znajdował się partyzancki szpital. Ranni słowaccy i rosyjscy partyzanci po rozbiciu ich oddziału przez Niemców znaleźli się w trudnej sytuacji. W lutym 1945 r. uratowani zostali przez wyprawę TOPR, która w ciężkich warunkach śnieżnej zawiei przetransportowała ich przez Łuczniańską Przełęcz do Zakopanego.
Szlaki turystyczne edytuj
– czerwony szlak biegnący główną granią.
- Czas przejścia od Banikowskiej Przełęczy na Brestową: 2:30 h, z powrotem 2:40 h
- Czas przejścia z Brestowej na przełęcz Palenica Jałowiecka 45 min, ↑ 1 h
– niebieski szlak ze Zwierówki przez Skrajny Salatyn. Czas przejścia: 3 h, ↑ 2:15 h
Bibliografia edytuj
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
- Krzysztof Pol: Z pomocą ginącym. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07487-9.
- Zdjęcia tablic informacyjnych przy szałasie na Skrajnym Salatynie. [dostęp 2013-04-21]. (pol.).