Brzyska – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Brzyska
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

rzeszowskie

Powiat

jasielski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Brzyska

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

3

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

23

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Brzyska z siedzibą GRN w Brzyskach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie jasielskim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 22/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Brzyska, Ujazd i Kłodawa ze zniesionej gminy Kołaczyce oraz przysiółek Biedoszyce z dotychczasowej gromady Błażkowa ze zniesionej gminy Jodłowa w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 23 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

31 grudnia 1961 do gromady Brzyska włączono obszar zniesionej gromady Lipnica Dolna w tymże powiecie[8].

1 stycznia 1969 do gromady Brzyska włączono wieś Błażkowa ze zniesionej gromady Błażkowa w tymże powiecie[9].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[10]. 1 stycznia 1973 w powiecie jasielskim utworzono gminę Brzyska[11].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 22/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu jasielskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
  7. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Jaśle (punkt 5) z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
  8. Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 14 września 1961 r. w sprawie zmian w podziale administracyjnym województwa rzeszowskiego; w ramach Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 25 listopada 1961 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu tejże uchwały (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 29 listopada 1961 r., Nr. 11, Poz. 55)
  9. Uchwała Nr XVIII/13/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 27 września 1968 r. w sprawie zniesienia i łączenia niektórych gromad w województwie rzeszowskim z uwzględnieniem zmiany wprowadzonej uchwałą Nr XIX/20/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 października 1968 r. (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 15 listopada 1968 r., Nr. 11, Poz. 92)
  10. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  11. Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972 r., Nr 16, Poz. 196)