Całkowita zdolność wiązania żelaza
Całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC – ang. Total Iron Binding Capacity) – diagnostyczne badanie laboratoryjne polegające na określeniu maksymalnej ilości żelaza potrzebnego do całkowitego wysycenia białka transferryny, która jest podstawowym nośnikiem żelaza w osoczu. 1 mol transferryny jest w stanie transportować jednocześnie 2 mole żelaza. Dzięki tej prawidłowości wykonując tańsze badanie TIBC pośrednio można określić stężenie transferryny w osoczu[1]. Badania TIBC nie należy mylić z UIBC (utajona zdolność wiązania żelaza).
Wartości prawidłowe[2] edytuj
- mężczyźni 45–70 μmol/l (251–391 μg/dl)
- kobiety 40–80 μmol/l (223–446 μg/dl)
Interpretacja wyników edytuj
| Stan | Stężenie żelaza w osoczu | Transferryna i TIBC | Wysycenie transferryny |
|---|---|---|---|
| Niedokrwistość z niedoboru żelaza. | Niskie. | Wysokie. Wątroba wytwarza więcej transferryny, przypuszczalnie usiłując maksymalnie zwiększyć wykorzystanie małej puli żelaza. | Niskie, ponieważ jest niedobór żelaza. |
| Niedokrwistość w przebiegu chorób przewlekłych. | Niskie. Żelazo w organizmie pozostaje związane z ferrytyną wewnątrz komórek. | Niskie. Organizm wytwarza mniej transferryny (za to więcej ferrytyny), prawdopodobnie by trzymać żelazo zmagazynowane z dala od patogenu mogącego wykorzystywać je do rozwoju. | W normie. |
| Ciąża lub stosowanie hormonalnej antykoncepcji, bez niedoboru żelaza. | W normie. | Wysokie. Wątroba wytwarza więcej transferryny, co skutkuje podniesieniem TIBC. | Niskie. Występuje nadmiar transferryny w stosunku do poziomu żelaza. |
Utajona zdolność wiązania żelaza edytuj
Utajoną zdolność wiązania żelaza oblicza się odejmując bieżące stężenie żelaza w osoczu od TIBC. Wówczas uzyskujemy odzwierciedlenie pojemności dla żelaza wolnych miejsc je wiążących w transferrynie. Prawidłowa wartość UIBC wynosi 27-60μmol/l[2] i zwiększa się w anemii z niedoboru żelaza oraz zmniejsza się w przebiegu chorób przewlekłych.
Przypisy edytuj
- ↑
Yamanishi H., Iyama S., Yamaguchi Y., Kanakura Y., Iwatani Y. Total iron-binding capacity calculated from serum transferrin concentration or serum iron concentration and unsaturated iron-binding capacity. „Clinical chemistry”. 49 (1), s. 175–178, 2003. DOI: 10.1373/49.1.175. PMID: 12507977.
- ↑ a b Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne, tom II. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005. ISBN 83-7430-069-8.
