Caraphractus cinctus

Caraphractus cinctus – gatunek błonkówki z rodziny rzęsikowatych. Jedyny znany gatunek monotypowego rodzaju Caraphractus[4].

Caraphractus cinctus
Walker, 1846
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki

Nadrodzina

bleskotki

Rodzina

rzęsikowate

Rodzaj

Caraphractus

Gatunek

Caraphractus cinctus

Synonimy
  • Polynema natans Lubbock, 1864[1][2]
  • Anaphes cinctus (Walker, 1846)[3]
  • Caraphractus cinctus Walker, 1846[3]
  • Caraphractus flavicollis Hellén, 1974[3]
  • Caraphractus reductus Rimsky-Korsakov, 1920[3]
  • Caraphractus reductus Rimsky-Korsakov, 1925[3]
  • Cosmocoma natans (Lubbock, 1864)[3]
  • Valkerella natans (Lubbock, 1864)[3]

Ciało silnie zesklerotyzowane. Czułki u samców o biczyku złożonym z 11, a u samic z 6 członów. Stopy czteroczłonowe. Przednie scutellum tak szerokie jak długie, a tylne dwukrotnie szersze niż długie. Część metasomy za petiolusem silnie zwężona bocznie i opatrzona żeberkiem po stronie brzusznej[5].

Larwy pierwszego stadium są wydłużone i ruchliwe. U larw drugiego stadium pojawiają się płaty gębowe. Trzecie stadium cechuje się bezkształtnym i raczej przezroczystym ciałem. Ostatnie, czwarte stadium charakteryzuje się obecnością wyraźnych, nieprzejrzystych plamek na ścianie jelita środkowego. Plamki te złożone są z pojedynczych komórek zawierających kuliste złogi, będące prawdopodobnie produktami wydalania. Złogi te zostają później uwolnione w stadium poczwarki, by ostatecznie zostać wydalonymi wraz ze smółką owada dorosłego opuszczającego jajo gospodarza[6].

Biologia i ekologia

edytuj

Larwy tej bleskotki pasożytują w jajach owadów wodnych. Wśród ich gospodarzy wymienia się należące do rodziny pływakowatych chrząszcze: Agabus strumi, ruczajnika pospolitego, Colybestes, pływaka żółtobrzeżka, Hydroporus, Ilybius ater, Ilybius fuliginosus; należące do pluskwiaków różnoskrzydłych: nartnika Gerris remigis i pluskolce z rodzaju Notonecta oraz ważki z rodzajów Agrion (łątkowate) i Lestes (pałątkowate)[7].

Skutki ich żerowania są różne w zależności od wieku jaj gospodarza. W przypadku świeżo złożonych jaj zjadana jest cała ich zawartość. W wypadku starszych jaj chrząszczy z rodzaju Agabus samica składa jaja do jelita środkowego zarodka gospodarza. Larwy rozwijają się w nim i ostatecznie twarde części ciała gospodarza wyglądają na nienaruszone. Z kolei gdy gospodarzem są starsze jaja pływaków z rodzaju Dytiscus pasożytnictwo rzadko kończy się sukcesem[6].

Owady te zimę spędzają w stanie diapauzy jako przedpoczwarki. W warunkach hodowlanych otrzymywano 4 do 6 pokoleń tej bleskotki rocznie. Rozrodczość w hodowli wynosiła 121 owadów dorosłych odchowanych od jednej samicy[6].

Rozprzestrzenienie

edytuj

Gatunek holarktyczny. Wykazany ze Stanów Zjednoczonych, Kanady[6] (Terytorium Północne i Ontario[8]), Irlandii[8], Wielkiej Brytanii[9][8], Szwecji[9], Danii, Finlandii, Niemiec[8] i europejskiej części Rosji[9], w tym obwodu twerskiego, pskowskiego, moskiewskiego, Karelskiej ASRR i Sankt Petersburga[8].

Przypisy

edytuj
  1. Polynema natans Lubbock, 1864. Global Biodiversity Information Facility. [dostęp 2009-10-25]. (ang.).
  2. Caraphractus cinctus. ZipcodeZoo.com. [dostęp 2015-12-08]. (ang.).
  3. a b c d e f g B. R. Pitkin: Caraphractus cinctus Walker, 1846: Synonymy. [w:] Universal Chalcidoidea Database. Mymaridae [on-line]. Natural History Museum, 2004. [dostęp 2014-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-29)]. (ang.).
  4. B. R. Pitkin: Caraphractus. [w:] Universal Chalcidoidea Database. Mymaridae [on-line]. Natural History Museum, 2004. [dostęp 2014-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-29)]. (ang.).
  5. Carl M. Yoshimoto: Review of the Genera of New World Mymaridae (Hymenoptera: Chalcidoidea). Sandhill Crane Press, 1990, s. 70, seria: Flora & Fauna Handbook.
  6. a b c d Dorothy J. Jackson. Observations on the biology of Caraphractus cinctus Walker (Hymenoptera: Mymaridae), a parasitoid of the eggs of Dytiscidae (Coleoptera). 2. Immature stages and seasonal history with a review of Mymarid larvae. „Parasitology”. 51 (3-4), s. 269-294, 1961. Cambridge University Press. DOI: 10.1017/S0031182000070530. 
  7. B. R. Pitkin: Caraphractus cinctus Walker, 1846: Associates. [w:] Universal Chalcidoidea Database. Mymaridae [on-line]. Natural History Museum, 2004. [dostęp 2014-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-29)]. (ang.).
  8. a b c d e B. R. Pitkin: Caraphractus cinctus Walker, 1846: Distribution. [w:] Universal Chalcidoidea Database. Mymaridae [on-line]. Natural History Museum, 2004. [dostęp 2014-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-29)]. (ang.).
  9. a b c Caraphractus cinctus w: Fauna Europaea. [dostęp 2014-09-29].