Podstawkorożek szarawy

gatunek grzybów
(Przekierowano z Ceratobasidium cornigerum)

Podstawkorożek szarawy (Ceratobasidium cornigerum (Bourdot) D.P. Rogers) – gatunek grzybów z typu podstawczaków (Basidiomycota)[1]. Grzyb mikroskopijny, będący saprotrofem i grzybem tworzącym mykoryzę ze storczykami, ale również fakultatywnym patogenem roślinnym, powodującym wiele ważnych gospodarczo chorób roślin uprawnych[2].

Podstawkorożek szarawy
Ilustracja
Ceratobasidium cornigerum na drewnie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieprznikowce

Rodzina

podstawkorożkowate

Rodzaj

podstawkorożek

Gatunek

podstawkorożek szarawy

Nazwa systematyczna
Ceratobasidium cornigerum (Bourdot) D.P. Rogers
Univ. Iowa Stud. nat. Hist. 17(1): 5 (1935)
Grzybnia

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ceratobasidium, Ceratobasidiaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1922 r. Hubert Bourdot, nadając mu nazwę Corticium cornigerum. Wówczas znany był tylko jako anamorfa. W 1935 r. D.P. Rogers odkrył jego teleomorfę. Od niej pochodzi nazwa gatunku[1].

Synonimy:

  • Corticium cornigerum Bourdot 1922
  • Corticium pervagum Petch 1925[3].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[4]

Morfologia

edytuj

Owocnik rozpostarty, cienki, białawy. Strzępki bezbarwne, o szerokości od 3 do 9 μm, bez sprzążek. Podstawki elipsoidalne do szeroko maczugowatych, 9 do 14 na 8 do 12 μm, z czterema sterygmami. Bazydiospory elipsoidalne i szeroko wrzecionowate, o wymiarach od 6 do 11 na 4 do 6 μm. Czasami powstają jasnobrązowe sklerocja o średnicy od 0,5 do 3 mm[2].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[5]. W Polsce podano liczne jego stanowiska, głównie na drewnie drzew liściastych, iglastych i na resztkach roślinnych[4]. Prawdopodobnie jest kosmopolityczny. Występuje jako saprotrof glebowy na martwych pędach i opadłej ściółce, ale jest także fakultatywnym patogenem roślinnym powodującym choroby upraw i traw darniowych. Może również rozwijać się na żywych liściach drzew i krzewów, szczególnie w tropikach i subtropikach[2]. Według źródeł zagranicznych jest jednym z patogenów wywołujących czarną zgniliznę korzeni truskawki[6]. Jest także jednym z najczęstszych grzybów tworzących endomykoryzę ze storczykami[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-07].
  2. a b c P. Roberts, Rhizoctonia-forming fungi, Kew: Royal Botanic Gardens, 1999, s. 39, ISBN 1-900347-69-5.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-11-07].
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  5. IWystępowanie Ceratobasidium cornigeum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-11-07].
  6. Michael A. Ellis, Black Root Rot of Strawberry [online].
  7. Gerfried Deutsch, Mycorrhizal fungi of terrestrial orchids [online] [dostęp 2022-11-07] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-17].