Pępnica złotoblaszkowa
Pępnica złotoblaszkowa (Chrysomphalina chrysophylla (Fr.) Clémençon) – gatunek grzybów należący do rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae).
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pępnica złotoblaszkowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Chrysomphalina chrysophylla (Fr.) Clémençon Z. Mykol. 48(2): 203 (1982) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Chrysomphalina, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten został opisany w 1821 r. przez Eliasa Friesa jako Agaricus chrusophyllus, później zaliczany był do różnych rodzajów. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Heinz Clémençon w 1982 r.[1]
Ma około 20 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Armillariella chrysophylla (Fr.) Singer 1943
- Chrysobostrychodes chrysophyllus (Fr.) G. Kost 1985
- Chrysomphalina chrysophylla (Fr.) Clémençon 1982 var. chrysophylla
- Chrysomphalina chrysophylla var. hoffmanii (Peck) Norvell, Redhead & Ammirati 1994
- Chrysomphalina chrysophylla var. salmonispora (H.E. Bigelow) Norvell, Redhead & Ammirati 1994
- Gerronema chrysophyllum (Fr.) Singer 1959
- Haasiella chrysophylla (Fr.) Raithelh. 1973
- Omphalina chrysophylla var. salmonispora H.E. Bigelow 1970
- Omphalina chrysophylla var. saoleopoldi Raithelh., 1992
- Omphalina hoffmanii (Peck) H.E. Bigelow 1970
Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda i in. w 1987 r., wcześniej W. Wojewoda opisywał ten gatunek pod nazwą pępóweczka złotoblaszkowa[3].
Morfologia edytuj
Średnica 2-6 cm, początkowo wypukły, potem kolejno łukowaty, pępkowato wklęsły, i w końcu łagodnie lejkowaty. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym brązowożółty, w stanie suchym jaśniejszy. Powierzchnia z powrastanymi łuskami. Brzeg powyginany i długo podwinięty[4].
Rzadkie, nierównej długości i zbiegające na trzon, o barwie od złotej do pomarańczowożółtej[4].
Wysokość 2-5 cm, grubość 2-5 mm. Jest walcowaty, pod kapeluszem rozszerzający się lejkowato, często spłaszczony i wygięty, rurkowaty, o konsystencji chrząstkowatej. Powierzchnia gładka o barwie od złotej do pomarańczowożółtej. Podstawa ukorzeniona delikatnymi sznurami grzybniowymi[4].
Cienki, jasnożółty, w stanie suchym śmietankowożółty[4].
Eliptyczne, gładkie, nieamyloidalne, o wymiarach 9-14 × 4.5-6 μm[5].
Występowanie i siedlisko edytuj
Występuje w Europie i Ameryce Północnej (USA, Kanada)[6]. Jest rzadki[5]. W Polsce znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[7].
Występuje głównie w starych świerkowych lasach górskich i podgórskich. Rozwija się na rozkładających się konarach i pniach świerków i jodeł, a także na gnijącym trocie i szczapach w miejscach składowania drzewa. Często występuje gromadnie[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2018-02-28]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-02-28]. (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b California Fungi—Chrysomphalina chrysophylla. [dostęp 2018-02-28]. (ang.).
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.