Cmentarz żydowski w Szydłowcu
Cmentarz żydowski w Szydłowcu – zabytkowa nekropolia powstała w XVIII wieku, znajdująca się w północno-wschodniej części Szydłowca, zamieszkanej dawniej przez szydłowieckich Żydów, przy ul. Wschodniej. Do czasu powstania gminy żydowskiej w Bodzentynie służył również tamtejszym Żydom. Cmentarz ma powierzchnię 2,7 ha.
 nr rej. 845 z dnia 2 kwietnia 1959 r. oraz 406/A z dnia 8 maja 1989 r.
| |
 Widok ogólny cmentarza żydowskiego w Szydłowcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Wschodnia |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
judaizm |
| Stan cmentarza |
użytkowanie zawieszone |
| Powierzchnia cmentarza |
2,7 ha |
| Liczba grobów |
2189 |
| Data otwarcia | |
| Data ostatniego pochówku |
2007 |
| Zarządca | |
Położenie na mapie Szydłowca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu szydłowieckiego  | |
Położenie na mapie gminy Szydłowiec  | |
 51°13′38″N 20°51′48″E/51,227222 20,863333
| |
Zachowało się około 2000 nagrobków[1]. Najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z 1830 roku. Zgodnie z powszechnym zwyczajem, dominującą formą żydowskiego nagrobka jest macewa. Wygląd, wielkość i trudność wykonania macewy odzwierciedlały zamożność i pozycję społeczną zmarłego (lub krewnych). Styl nagrobków na ogół utożsamiany jest z tradycyjną sztuką żydowską, choć na terenie nekropolii znajdują się nagrobki podwójne, w formie sarkofagu lub ściętego pnia drzewa. Wygląd szydłowieckich nagrobków jest bardzo zróżnicowany, nie ma dwóch identycznych obiektów pod względem kompozycji. Macewy zdobione są płaskorzeźbami z symboliką hebrajską pochodzącą przeważnie z XIX wieku. W 1957 władze miasta zamknęły cmentarz. Dwa lata później zlikwidowano zachodnią część nekropolii. Na tym miejscu wzniesiono budynek liceum, dom handlowy i salon meblowy. Nie dokonano ekshumacji pozostałych tam zwłok.
Cmentarz został po wojnie otoczony ogrodzeniem z bramą. W 1971 na terenie cmentarza umieszczono tablicę upamiętniającą 16 000 pomordowanych Żydów z Szydłowca. W 2007 został przekazany pod zarząd gminy wyznaniowej w Warszawie, która wybudowała ohel Biala-Rabinowiczów.
Pochowani edytuj
- Rabinowicz, Chaim (zm. 1943)
- Rabinowicz, Dawid (zm. 1914)
- Rabinowicz, Natan Dawid (zm. 1865)
- Rabinowicz, Natan Dawid (1868-1930)
- Rabinowicz, Ruben (zm. 1912)
Przypisy edytuj
- ↑ Burchard podaje liczbę zachowanych nagrobków jako około 2500, podczas gdy ekipa Wirtualnego Cmentarza w roku 2010 znalazła 2189 zachowanych inskrypcji
Bibliografia edytuj
- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 154.
- Mapa WIG Iłża Pas 44 Słup 32 Warszawa 1938
Linki zewnętrzne edytuj
- Cmentarz żydowski w Szydłowcu na portalu Wirtualny Sztetl
- Wszystkie szydłowieckie inskrypcje na portalu Wirtualny Cmentarz