Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna

Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna – cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej znajdujący się w miejscowości Jaworzna, w gmina Laskowa, w województwie małopolskim. Położony jest na grzbiecie Korabia na północnych stokach Pasma Łososińskiego w Beskidzie Wyspowym. Należy do okręgu X (Limanowa) Oddziału Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Jest jednym z 400 cmentarzy tego oddziału, z tego w okręgu limanowskim jest ich 36.

Cmentarz wojenny nr 359
Jaworzna
Zabytek: nr rej. A-1385/M z 20.01.2014
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Jaworzna

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Liczba pochówków

33

Data ostatniego pochówku

1914

Architekt

Gustaw Ludwig

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 359Jaworzna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 359Jaworzna”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 359Jaworzna”
Położenie na mapie gminy Laskowa
Mapa konturowa gminy Laskowa, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 359Jaworzna”
Ziemia49°44′24,0″N 20°28′35,8″E/49,740000 20,476611

Historia

edytuj

Pochowano na nim 33 żołnierzy, którzy zginęli w tym rejonie na początku grudnia 1914 w czasie walki stoczonej przez oddział wojsk austro-węgierskich. Według opowiadań miejscowej ludności do walki doszło przypadkowo, gdy wycofujący się z Limanowej oddział żołnierzy rosyjskich natknął się na oddział żołnierzy austriackich. Nazwiska pochowanych nie są znane. Była to jedna z wielu bardzo zaciętych walk w ramach operacji łapanowsko-limanowskiej. Operacja ta zakończyła się zwycięstwem wojsk austriackich, które zahamowały rosyjską ofensywę w kierunku Krakowa i Śląska. Podobnie, jak inne cmentarze w Galicji z okresu I wojny, wykonano go jeszcze w czasie trwania wojny. Przystąpiono do tego w 1915, niezwłocznie po tym, jak w wyniku zwycięskiej dla Austriaków bitwy pod Gorlicami wyparto wojska rosyjskie dalej na wschód. Cmentarz został odnowiony.

Opis cmentarza

edytuj

Projektantem cmentarza był Gustaw Ludwig. Jest to nieduży cmentarz na planie kwadratu, znajdujący się na skraju lasu, na wysokości około 700 m n.p.m. Jest skromny w formie, ale zaprojektowany estetycznie i starannie wykonany. Ogrodzenie składa się z niskich i grubych betonowych słupków połączonych grubymi żelaznymi rurami. Na rurach tych zamontowano niski płotek z drewnianych sztachet. Wejście prowadzi przez niską drewnianą bramkę. Na cmentarzu znajduje się duży drewniany krzyż, a po obydwu jego stronach po 4 mniejsze krzyże nagrobkowe kryte daszkiem. Wszystkie krzyże zamontowane są na betonowych cokołach.

Pod cmentarzem znajduje się duża polana, z której rozciągają się szerokie widoki, obejmujące znaczną część horyzontu. Przez polanę, obok cmentarza prowadzi szlak turystyczny. Dla turystów zamontowano na górnej części polany wiatę i ławki.

Szlaki turystyczne

edytuj
  – czarny szlak pieszo-rowerowy z Laskowej na Sałasz Zachodni, gdzie łączy się z niebieskim szlakiem prowadzącym przez cały grzbiet Pasma Łososińskiego.

Bibliografia

edytuj
  • J. Drogomir.Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918): wykazy poległych i zmarłych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. T. 3, Tarnów: Muzeum Okręgowe, 2005.
  • Dąbrowski Jan: Wielka Wojna 1914- 1918. Trzaska, Evert i Michalski /reprint-Wydawnictwo KURPISZ s.c., 1937/ reprint 2000. ISBN 83-87621-72-2.
  • M. Weber: Cmentarzyska i groby naszych bohaterów w Małopolsce. Lwów: 1928.