Wikipedia

Curt Thomalla

Curt Robert Viktor Thomalla (ur. 12 lipca 1890 we Friedlandzie, zm. 3 marca 1939 w Berlinie) – niemiecki lekarz neurolog i psychiatra, reżyser i scenarzysta filmów edukacyjnych i propagandowych, referent w Ministerstwie Oświecenia Narodowego i Propagandy Rzeszy.

Curt Thomalla
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 lipca 1890
Friedland

Data śmierci

3 marca 1939

Zawód

lekarz neurolog
reżyser filmowy
scenarzysta

Odznaczenia
Krzyż Żelazny (1813) I Klasy Krzyż Żelazny (1813) II Klasy

Życiorys edytuj

Urodził się we Friedlandzie (obecnie Korfantów) jako syn lekarza, radcy medycznego Roberta Thomalli i Elli z domu Raabe. Uczęszczał do gimnazjum w Berlinie (Bismarck-Gymnasium) i Wałbrzychu, rozpoczął studia prawnicze, niedługo potem zmienił jednak kierunek studiów na medycynę. Studia medyczne odbył na Uniwersytecie w Lozannie, Uniwersytecie Chrystiana Albrechta w Kilonii, Uniwersytecie Juliusza i Maksymiliana w Würzburgu, Uniwersytecie Fryderyka i Aleksandra w Erlangen oraz Śląskim Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma we Wrocławiu. W grudniu 1915 roku we Wrocławiu zdał egzaminy państwowe (Staatexamen). W 1916 roku otrzymał tytuł doktora medycyny i podjął pracę w tamtejszej klinice psychiatrycznej, gdzie po raz pierwszy pracował nad edukacyjnymi filmami medycznymi. Przez kolejne trzy lata specjalizował się w neurologii i psychiatrii.

Jeszcze podczas studiów, jako jednoroczniak-ochotnik służył w 10. Bawarskim Pułku Artylerii Polowej w Erlangen. Podczas I wojny światowej zmobilizowany do 3. Rezerwowego Pułku Piechoty, uczestniczył w walkach w Argonnach, pod Verdun, w Szampanii, był ciężko ranny w bitwie pod Loretto. Odznaczony Krzyżem Żelaznym II klasy (październik 1914) i Krzyżem Żelaznym I klasy (maj 1916)[1].

W 1918 objął kierownictwo archiwum filmów medycznych wytwórni UFA[2]. Jako pierwszy wprowadził do niemieckich filmów edukacyjnych dramaturgię filmów fabularnych, co znacznie zwiększyło ich popularność i efektywność. Później te same zabiegi stosował w filmach o propagandowym charakterze, a jego filmy popularyzowały idee eugeniki i higieny rasowej[3]. W latach 30. proponował, by każdy obywatel Rzeszy posiadał „paszport zdrowotny” (Gesundheitspass) zawierający informacje o zdrowiu „genetycznym” i „rasowym”[4].

Był jednym z doradców Goebbelsa w Ministerstwie Oświecenia Narodowego i Propagandy Rzeszy[5]. Należał do Zrzeszenia Pisarzy Niemieckich (Reichsverband deutscher Schriftsteller). Założyciel czasopisma „Kampf der Gefahr! Monatsblätter für Schadenverhütung”.

W 1938 został mianowany przez Hitlera starszym radcą rządowym (Oberregierungsrat). W 1939 został zdemaskowany jako rzekomy agent obcego wywiadu[6]. Na początku marca w niejasnych okolicznościach popełnił samobójstwo[7][8]. Według pamiętników Goebbelsa otruł się gazem razem z sekretarką, z którą miał romans[9]. Pochowany został na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu[10].

26 lipca 1917 roku we Wrocławiu ożenił się z Gerdą von Samson-Himmelstjerna (ur. 1896), córką lekarza Jakoba Paula von Samson-Himmelstjerny (1859-1918) i Mary Morley (1866-1932). Mieli dwie córki, Ursule Irene zam. Klampen (ur. 1918) i Karin zamężną Plötz (1922)[11][12].

Prace edytuj

Artykuły
  • Erlebnisse und Beobachtungen im Felde. Münchener Medizinische Wochenschrift 61, s. 2150, 1914
  • Ein Fall von Torsionsspasmus mit Sektionsbefund und seine Beziehungen zur Athétose double, Wilsonschen Krankheit und Pseudosklerose[13]. 1918
  • Ein medizinisches Filmarchiv. Berliner klinische Wochenschrift 55, s. 1052, 1918
  • Die Verwertungsmöglichkeit des medizinischen Lehrfilms. W: Das medizinische Filmarchiv. Berlin: Eigenverlag, 1919 ss. 14-29
  • Wissenschaftliche Kinematographie. Berliner klinische Wochenschrift 56, ss. 321-325, 1919
  • Verwertungsmöglichkeiten des medizinschen Lehrfilms. Wien. klin. Wchnschr. 32, ss. 883-886, 1919
  • Ein psychiatrisch-neurologisches Filmarchiv[14]. 1921
  • Hygiene und soziale Medizin im Volksbelehrungsfilm. Zeitschrift für Medizinalbeamte und Krankenhausärzte 21/23, ss. 589-593, 606-610, 631-635, 1922
  • Steinachs Forschungen und Theorien im Lehrfilm. Zeitschrift für ärztliche Fortbildung 20, ss. 52-56, 1923
  • Fortschritte der medizinischen Kinematographie. Der Bildwart 1 (4/5), ss. 119-124, 1923
  • Vom medizinischen Lehrfilm zum Steinach-Film: Ein Stückchen Geschichte der Kinematographie. Der Bildwart 1 (4/5), ss. 170-171 (1923)
  • Medizin und Arzt im Spielfilm. Der Kinematograph, 805, 1923
  • Hypnose und Suggestion im Bilde. Die Gartenlaube. Illustriertes Familienblatt, 1924
  • Arzt und Film. Das Kulturfilmbuch. Berlin: Carl P. Chryselius'scher Verlag, 1924 ss. 217-222
  • Bienen als Filmarchitekten. Die Umschau, 1924
  • Vom Werdegang des medizinischen Lehrfilms. Der Bildwart 3 (11), ss. 776-781, 1925
  • „Der Kulturfilm” W: Das grosse Bilderbuch des Films. Berlin: Filmkurier, 1925 ss. 23-27
  • Milch ist Trumpf. Sechs Milch-Filme. Der Bildwart (5), ss. 81-85, 1927
  • Aus den Memoiren des deutschen Lehrfilms. Film-Kurier 9 (246) (18.10.1927)
  • Ist Krebs eine anstekkende Krankheit. Zeitschrift für Desinfektions- und Gesundheitswesen 20, ss. 138-140, 1928
  • Lügenbeeren. Ärztliche Mitteilungen 29, 8-12, 1928
  • Die Entwicklung des medizinischen und hygienischen Lehr- und Kulturfilms in Deutschland. Internationale Lehrfilmschau (4), ss. 468-484, 1929
  • Die Verwertung der Hochfrequenzkinematographie. Kosmos 17/18, s. 6, 1931
  • Gibt es eine chronische Kohlenoxydgas-Vergiftung. Fortsch. Med. 50, ss. 827-829, 1932
  • The Sterilization Law in Germany. The Scientific American 126 (September 1934)
  • The Sterilization Law in Germany. Eugenical News 19, s. 137 (November-December 1934)
  • Der Schutz des deutschen Blutes und der Ehre. Unser Wille und Weg: Monatsblätter der Reichspropaganda-Leitung der NSDAP 7, ss. 305-309, 1937
Książki, monografie, broszury
  • Radialislähmung und Sehnenplastik. Breslau, 1916
  • Lorettoschlacht: Erinnerungen aus dem Felde von Curt Thomalla. Mit Zeichnungen von Max Bürger. Herm. Schaffstein, 1918
  • Der wissenschaftliche Lehrfilm in der Geburtshilfe und Gynäkologie. Berlin: Med Filmarchiv d Kulturabt d Ufa, 1920 22 ss.
  • Innere Sekretion; Probleme der Blutdrüsen und Verjüngung. Leipzig: C. Kabitzsch, 1925
  • Curt Thomalla, Curt Adam: Falsche Scham. Berlin: Film-Bücherei, 1926
  • Kopf hoch!: Das Büchlein vom gesunden Leben. Verl. d. Deutschen Schülerbibliothek, 1926
  • Eberhard Schur, Curt Thomalla, Karl Hamel. Seine Majestät das Kind: Ein Ratgeber für Mütter, solche, die es werden wollen, und alle, die das Kind lieben. Berlin: Eigenbrödler-Verlag, 1928.
  • Gesundheits-Paß. Berlin: Schadenverhütung Verl. Ges., 1931
  • Der Zweibändermann: Roman. Leipzig: Quelle & Meyer, 1932
  • Warum Bevölkerungspolitik? Eine deutsche Schicksalsfrage. Stuttgart: Franckh., 1934
  • Die kommende Generation klagt an! Berlin, 1935
  • Gesund sein – Gesund bleiben. Ein volkstümliches Hausbuch für den gesunden und kranken Menschen. Berlin: FW Peters, 1936
  • Gesunde Eltern – gesunde Kinder! Einziges parteiamtliches Lichtbildvortragsmaterial der Reichspropagandaleitung der NSDAP. Dt. Lichtbild-Dienst, 1936

Filmografia edytuj

Scenariusz
  • Falsche Scham – Vier Episoden aus dem Leben eines Arztes (1926) reż. Rudolf Biebrach
  • Das Erwachen des Weibes (1926) reż. Fred Sauer
  • Die Biene Maja und ihre Abenteuer (1926) reż. Wolfram Junghans
  • Der Fluch der Vererbung (1927) reż. Adolf Trotz

Przypisy edytuj

  1. ↑ Das Deutsche Führerlexikon. Berlin: Verlagsanstalt Otto Stollberg GmBH, 1934 ss. 490-491
  2. ↑ Hilmar Hoffmann: The triumph of propaganda: film and national socialism, 1933-1945. Providence: Berghahn Books, 1996, s. 119. ISBN 978-1-57181-122-6.
  3. ↑ K. Podoll. Geschichte des Lehrfilms und des populärwissenschaftlichen Aufklärungsfilms in der Nervenheilkunde in Deutschland 1895 – 1929. „Fortschritte der Neurologie-Psychiatrie”. 68 (11), s. 523-529, 2000. DOI: 10.1055/s-2000-10032. PMID: 11144937. 
  4. ↑ Robert N. Proctor: Racial hygiene. Cambridge, Mass.: Harvard Univ. Press, 1988, s. 135. ISBN 0-674-74580-9.
  5. ↑ John E. Lesch: The first miracle drugs: how the sulfa drugs transformed medicine. Oxford: Oxford University Press, 2007, s. 78. ISBN 0-19-518775-X.
  6. ↑ Thomas Maibaum: Die Führerschule der deutschen Ärzteschaft Alt-Rehse. Hamburg, 2007
  7. ↑ Schmidt U. Sozialhygienische Filme und Propaganda in der Weimarer Republik
  8. ↑ Philipp Osten: Die Modellanstalt. Frankfurt am Main: Mabuse-Verl., 2004. ISBN 3-935964-64-1.
  9. ↑ J Goebbels: Die Tagebücher. München: K. G. Saur, 2005, s. 275, 276. ISBN 3-598-23730-8.
  10. ↑ Osten P. „Thomalla, Curt” W: Neue Deutsche Biographie 26 (2016), s. 175-176
  11. ↑ Wer ist wer? Schmidt-Römhild, 1935 s. 1606
  12. ↑ Genealogisches Handbuch des Adels, Bd. 26. Starke, 2006 s. 389
  13. ↑ Curt Thomalla, Fall von Torsionsspasmus mit Sektionsbefund und seine Beziehungen zur Athétose double, Wilsonschen Krankheit und Pseudosklerose, „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”, 41 (1), 1918, s. 311–343, DOI: 10.1007/BF02874485, ISSN 0303-4194 (niem.).
  14. ↑ Curt Thomalla, Ein psychiatrisch-neurologisches filmarchiv, „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”, 45 (1), 1919, s. 87–97, DOI: 10.1007/BF02871727, ISSN 0303-4194 (niem.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Curt_Thomalla&oldid=69908221”