Cyrchel lub Carchel – polana na przełęczy Carchel (632 m), pomiędzy Żurawnicą (724 m) a Gołuszkową Górą (715 m) w Beskidzie Małym[1]. Należy do miejscowości Tarnawa Dolna w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Zembrzyce. Na polanie znajduje się kilkudomowe osiedle Cyrchel[2].

Polana Cyrchel zajmuje szerokie siodło przełęczy oraz część łagodnych stoków Żurawnicy i Gołuszkowej Góry. Były na niej 3 gospodarstwa rolne. Obecnie ziemi już tutaj nie uprawia się, a chałupy przekształcone zostały w domki letniskowe, powstają też nowe domki. Na środku polany pod samotną lipą znajduje się kryta dwuspadowym daszkiem murowana kapliczka z figurką Matki Bożej[3]. Na lipie liczne kolonie jemioły pospolitej.

Nazwa polany i przysiółka jest pochodzenia wołoskiego. Cyrhleniem lub cerhleniem nazywano wypaleniskowy sposób pozyskiwania gruntu pod uprawę, polegający na okorowaniu drzew i wypaleniu ich po rocznym suszeniu[4]. Cyrchel, czy podawana na niektórych mapach nazwa przełęcz Carchla to zniekształcony wyraz cyrchla oznaczający polanę otrzymaną w wyniku cyrchlenia.

Szlaki turystyczne
szlak turystyczny czerwony Mały Szlak Beskidzki na odcinku: Krzeszów – stoki Żurawnicy – Cyrchel – Gołuszkowa Góra – ŻmijowaProrokowa GóraZembrzyce
szlak turystyczny zielony Sucha BeskidzkaLipska Góra – przełęcz Lipie – Gołuszkowa Góra – Cyrchel – Kozie Skały – Krzeszów[5]


Przypisy edytuj

  1. Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2024-02-17].
  2. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-02-17].
  3. Radosław Truś, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 229, ISBN 978-83-62460-50-2.
  4. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  5. Beskid Mały. Mapa 1:50 000, Kraków: compass, 2014, s. 2, ISBN 978-83-7605-329-5.