Czas nieprzeszły
Czas nieprzeszły (ang. nonpast, stąd skrót NPST) – kategoria gramatyczna (czas gramatyczny) czasownika, wskazująca na to, że czynność dzieje się w teraźniejszości bądź przyszłości. Czas nieprzeszły jest obecny m.in. w językach germańskich[1][2], w języku japońskim[3] i w języku walijskim[4][5]. Por. np. ang.:
- I hope he gets better tomorrow.
- „Mam nadzieję, że jutro mu się poprawi.”
O tym, czy dana czynność ma miejsce w momencie mówienia, czy wydarzy się później, decyduje kontekst. Współcześnie wiele języków germańskich w różnym stopniu zgramatykalizowało peryfrazy służące bardziej dokładnemu wyrażaniu przyszłości[6][7]. W językach romańskich podobna peryfraza zastąpiła dawny łaciński czas przyszły[8]; została ona zgramatykalizowana na całym obszarze romańskojęzycznym poza rumuńskim, gdzie nadal do wyrażania przyszłości używa się form analitycznych[9].
Przypisy edytuj
- ↑ Harbert 2007 ↓, s. 6.
- ↑ House i Harman 1950 ↓.
- ↑ Lampkin 2010 ↓, s. 14-20.
- ↑ Hewson i Bubenik 1997 ↓, s. 175-179.
- ↑ Williams 1980 ↓, s. 72-79.
- ↑ Faarlund, Lie i Vannebo 1997 ↓, s. 559-561.
- ↑ Harbert 2007 ↓, s. 284.
- ↑ Herman 2000 ↓, s. 72-74.
- ↑ Gönczöl 2008 ↓, s. 94.
Bibliografia edytuj
- Jan Terje Faarlund, Svein Lie, Kjell Ivar Vannebo: Norsk referansegrammatikk. Oslo: Universitetsforlaget, 1997. ISBN 82-00-22569-0. (norw.).
- Ramona Gönczöl: Romanian: An Essential Grammar. New York: Routledge, 2008. ISBN 978-0415338257. (ang.).
- Wayne Harbert: The Germanic Languages. Cambridge: Cambridge University Press, 2007. ISBN 978-0521015110. (ang.).
- József Herman: Vulgar Latin. University Park: Pennsylvania State University Press, 2000. ISBN 0-271-02000-8. (ang.).
- John Hewson, Vit Bubenik: Tense and Aspect in Indo-European Languages: Theory, typology, diachrony. Amsterdam: John Benjamins, 1997. ISBN 978-9027275974. (ang.).
- Homer C. House, Susan Emolyn Harman: Descriptive English Grammar. London: Longman, 1950. ISBN 978-0131990838. (ang.).
- Rita Lampkin: Japanese Verbs & Essentials of Grammar. New York: McGraw-Hill Education, 2010. ISBN 978-0071713634. (ang.).
- Stephen J. Williams: A Welsh Grammar. Cardiff: University of Wales Press, 1980. ISBN 0-7083-0735-3. (ang.).