Danuta Hibner
Danuta Hibner ps. „Nina”(ur. 30 października 1923 w Warszawie, zm. 2 października 2019[1] tamże) – łączniczka i wywiadowczyni Oddziału Wykonawczego Kontrwywiadu krypt. 993/W Oddziału Il KG AK, w Powstaniu łączniczka i sanitariuszka w kompanii „Zemsta” batalionu „Pięść” Zgrupowania „Radosław”, jeniec oflagów, dama Orderu Wojennego Virtuti Militari.
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
30 października 1923 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 października 2019 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
urzędniczka |
| Odznaczenia | |
       
| |
Życiorys edytuj
Urodziła się 30 października 1923 w Warszawie w rodzinie Czesława i Anny z d. Zaręba. Przed rozpoczęciem II wojny światowej w Gimnazjum Żeńskim im. Zofii Wołowskiej, które znajdowało się przy ul. Pięknej ukończyła sześć klas i uzyskała tzw. „małą maturę”[2]. Podczas trwającej okupacji niemieckiej w tej samej szkole kontynuowała naukę na tajnych kompletach liceum humanistycznego, w której zdała maturę w 1941, a następnie zaczęła studiować na tajnych kompletach Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego [2].
W czasie nauki na tajnych kompletach, jesienią 1942 została przez kolegę Adama Grymaszewskiego ps. „Jastrząb” wprowadzona i zaprzysiężona jako „Nina” w Oddziale 993/W KG Armii Krajowej[3] przez jego dowódcę porucznika Leszka Kowalewskiego ps. „Twardy”[2]. W Oddziale pełniła funkcję łączniczki i wywiadowczyni. Do jej zadań należało przenoszenie poczty konspiracyjnej i broni, a także uczestniczyła w akcjach likwidacyjnych oddziału wykonywanych na agentach i konfidentach gestapo. 8 października 1943 podczas uczestniczenia w akcji dokonanej na konfidencie gestapo Józefie Staszauerze, który był właścicielem lokalu „Za kotarą” przy ul. Mazowieckiej została ciężko ranna w rękę. Musiała udać się do szpitala, ponieważ groziła jej amputacja ręki. Przeleżała w nim kilka miesięcy, a do oddziału powróciła dopiero w lipcu 1944 z jeszcze nie do końca wygojoną ręką[2].
Po wybuchu powstania warszawskiego jej oddział, który przemianowano na kompanię „Zemsta” batalionu „Pięść” wszedł w skład Zgrupowania „Radosław”. Danuta przez cały czas walk wykonywała obowiązki łączniczki-sanitariuszki walcząc z oddziałem na Woli, Starym Mieście, Muranowie, a po przejściu kanałami, w Śródmieściu-Południe. Następnie przez ostatnie trzy tygodnie powstania służyła w oddziale ochrony KG AK i Komendanta Głównego, którym dowodził Stanisław Jankowski ps. „Agaton”[2].
Danuta Hibner Rozkazem KG AK Nr 113/BP z 11 listopada 1943 za wyróżniające się męstwo w służbie bojowej w okresie konspiracji została (za akcję w lokalu „Za kotarą”) odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[4][a]. Rozkazem gen. Tadeusza Komorowskiego ,,Bora” Nr 871/1 z 23 września 1944 mianowana na stopień podporucznika[2].
Kiedy upadło Powstanie była jeńcem wojennym oflagów Lamsdorf, Mühlberg, Altenberg, Molsdorf IX C, Blankenheim, aż do 13 kwietnia 1945, kiedy obóz został wyzwolony przez wojska alianckie. Następnie w sierpniu wyjechała do Belgii, gdzie dla polskiej młodzieży, która przebywała w Niemczech, w Brukseli zorganizowano Ośrodek Studiów Wyższych. Przez rok studiowała w Ecole des Sciences Politiques et Sociales[5]. Do kraju powróciła w lipcu 1945, ponieważ zachorowała jej matka. Zamieszkała początkowo w Łodzi, a od listopada 1948 na stałe w Warszawie. W tym samym roku na Wydziale Prawnym Uniwersytetu Łódzkiego ukończyła studia, a następnie na Uniwersytecie Warszawskim psychologię i jednocześnie odbywała aplikację sądową oraz praktykę w Poradni Psychologicznej[5]. W sądownictwie dla nieletnich nie została zatrudniona, ponieważ była dyskryminowana przez swoją akowską przeszłość. Do 1 stycznia 1961 podjęła pracę w Biurze Projektów Budownictwa Kolejowego na stanowisku inspektora ekonomicznego, a po paru latach pracowała w Biurze Prawnym Zarządu Przemysłu i Handlu Zjednoczonych Zespołów Gospodarczych w Warszawie mieszczącym się przy ul. Wspólnej 25, aż do przejścia na emeryturę w 1979[5]. Nie była w żadnej partii, natomiast była członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację; od 1958 również członkiem ZIW. Przed śmiercią była członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w którym działała społecznie. Od 2002 należała do Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari[5].
Danuta Hibner nie założyła rodziny. Zmarła 2 października 2019 w Warszawie[5].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny OrderuWojennego Virtuti Militari – 1943
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – 2 października 1944[6]
- Krzyż Walecznych – 22 sierpnia 1959
- Krzyż Armii Krajowej – 25 lipca 1969
- Medal Wojska – 25 września 1969
- Warszawski Krzyż Powstańczy – 13 stycznia 1982
- Medal za Warszawę 1939–1945
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Elżbieta Zawacka: Słownik biograficzny kobiet odznaczonych orderami wojennymi Virtuti Militari. T. II. Toruń: Fundacja „Archiwum i Muzeum Pomorskiej Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek”, 2005, s. 55−56. ISBN 83-88693-08-5.
- Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa Hibner Danuta [dostęp 2024-03-17]