Denominacjareforma walutowa, polegająca na zastąpieniu dotychczasowej waluty kraju nową, bez ingerencji w kurs walutowy. Denominacji nie należy mylić z dewaluacją, ta bowiem zakłada realne obniżenie wartości waluty krajowej wobec innych walut, podczas gdy denominacja ma charakter usprawnienia czysto technicznego, a wszelkie obniżki mają w tym wypadku charakter wyłącznie nominalny.

Wymiana wszystkich wartości (płace, ceny, kurs walutowy, rachunki bankowe etc.) odbywa się według wcześniej ustalonych proporcji. Denominacja zazwyczaj wynika z wysokiej inflacji, jakiej wcześniej doświadczyła gospodarka danego państwa – i ma sens w momencie, kiedy inflacja jest już opanowana przez bank centralny. Emisja banknotów o coraz wyższych nominałach, rosnące wartości w rozliczeniach finansowych stają się uciążliwe dla funkcjonowania zarówno pojedynczych podmiotów, jak i całej gospodarki państwowej – i stąd potrzeba zmniejszenia wartości nominalnej zawieranych transakcji.

Denominacja ma także sens społeczno-psychologiczny. Jednostka pieniądza powinna być wykreowana w taki sposób, aby oddawała w realny sposób swoją wartość, a jednocześnie dawała komfort psychiczny osobom o przeciętnych zarobkach. Uważa się, że dobrze dobrana jednostka powinna stanowić ok. 1/10000 uśrednionego zarobku w danym kraju[potrzebny przypis]. Denominacja złotego polskiego na przełomie 1994/1995 spełniała ten warunek z pewnym zapasem na przyszłość: w IV kwartale 1994 przeciętne wynagrodzenie w Polsce wynosiło 6 241 000 PLZ, a w I kwartale 1995 – 662,44 PLN; przez następne dziesięć lat wynagrodzenie przeciętne wzrosło w Polsce do 2 528,62 PLN w ostatnim kwartale 2005.

Należy jednak pamiętać, że akcja denominacji waluty pociąga za sobą wielkie koszty, takie jak: druk i wymiana nowych banknotów, zaktualizowanie maszyn obsługujących operacje finansowe, akcje informujące społeczeństwo itp. W 1995 roku koszt denominacji polskiego złotego wyniósł 30 milionów nowych złotych (300 miliardów starych złotych), czyli tyle, co budowa około 4 km autostrady[1].

Podobną rolę co denominacja spełnia stosowana czasem w podobnych sytuacjach wymiana pieniędzy na nową jednostkę walutową, tak jak wymiana marek polskich na złotówki (1 800 000 mkp → 1 zł) w 1924, węgierskich pengő na forinty (4·1029 P → 1 F) w 1946 albo wymiana argentyńskiego peso na australa (1000 p → 1 ) w 1985 i później ponownie australa na peso (10 000 → 1 peso) z końcem 1991 r.

Niektóre reformy walutowe i denominacje na świecie edytuj

Przypisy edytuj

  1. Po cenach z 1995 r., „Polityka”, dodatek „Finanse” 3(30), marzec'95, przy kursie dolara w 1995 równym ok. 2,5 PLN.
  2. Iwona Trusewicz: Denominacja paraliżuje życie na Białorusi. rp.pl. [dostęp 2016-07-01].

Linki zewnętrzne edytuj