Dolinka Spadowa
Dolinka Spadowa (niem. Leitental, słow. Spádová dolinka, węg. Lejtő-völgy[1]) – niewielka dolina wisząca w Tatrach Wysokich na Słowacji. Jest to boczne odgałęzienie Doliny Ciężkiej (Česká dolina), oddzielone od niej wysokim progiem. W gwarze podhalańskiej i w taternictwie próg taki nosi nazwę spady, i stąd pochodzi nazwa doliny[2]. Nazwę doliny wprowadzono dopiero ok. 1930 r., jej autorami są taternicy[3].
Dolinkę Spadową otaczają: Ciężka Turnia, Niżnia Spadowa Przełączka, Niżnie Rysy, Spadowa Kopa, Ciężka Przełączka, Spadowa Turniczka, Wyżnia Spadowa Przełączka, Żabi Szczyt Wyżni i jego wschodnia grań. Długość doliny od podnóża progu do podnóża przeciwległych ścian wynosi około 800 m. W górnej jej części znajduje się Spadowy Kociołek[4].
Przez Dolinkę Spadową nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny. Korzystają z niej natomiast często polscy taternicy, przez nią prowadzi bowiem najkrótsze połączeniem między Morskim Okiem a Doliną Ciężką. Widoki z dolinki są stosunkowo ograniczone. Najciekawszym dla taterników w dolince obiektem wspinaczkowym jest północno-wschodnia ściana Niżnich Rysów[4].
Pierwszymi turystami w Dolince Spadowej byli Janusz Chmielowski, Károly Jordán, Adam Kroebl, Stanisław Krygowski i Tadeusz Łopuszański z przewodnikami Jakubem Bachledą, Klemensem Bachledą, Janem Karpielem, Jędrzejem Marusarzem Jarząbkiem i Janem Stopką Ceberniakiem młodszym. Zimą pierwsze były tu Zofia Wysocka i Stefania Bernadzikiewicz 1 stycznia 1935 r.[5]
Zimą w prawej i środkowej części progu Dolinki Spadowej tworzą się lodospady. Zazwyczaj są dwuczęściowe. W dolnej części mają nachylenie 60°, w górnej nachylenie dochodzi do 90°[4].
Drogi wspinaczkowe edytuj
Najłatwiejsze dojście do Doliny Spadowej od Ciężkiego Stawu prowadzi przez Zmarzły Kocioł i Niżnią Spadową Przełączkę. Zimą, przy odpowiedniej pogodzie łatwiejsze jest przejście przez próg Dolinki Spadowej. Taternicy wspinają się także lodospadami progu[4].
- Od Ciężkiego Stawu przez żleb Młynarzowej Przełęczy; 0 skali tatrzańskiej, czas przejścia 1 godz.,
- Od Ciężkiego Stawu wprost przez próg; I, 45 min
- Wprost przez środkową część lodospadu. 6 wyciągów
Przypisy edytuj
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2020-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5
- ↑ a b c d Władysław Cywiński, Młynarz. Przewodnik szczegółowy, tom 6, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1998, ISBN 83-7104-011-3
- ↑ Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część IX. Waga – Szarpane Turnie, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992