Dun Mikiel Xerri
Mikiel Xerri (ur. 1737, zm. 1799) – ksiądz (malt. Dun) katolicki, maltański patriota[1].
| Ksiądz, działacz polityczny | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
Życiorys edytuj
Urodzony 29 września 1737 roku w Żebbuġ na Malcie. Syn Bartholomew Xerri i jego żony Anne. Ochrzczony Mikael Archangelus Joseph 30 września 1737 roku w kościele parafialnym w Żebbuġ.
Xerri studiował na różnych uniwersytetach europejskich, w tym w Neapolu i Montpellier. Był profesorem filozofii w seminarium oraz profesorem matematyki na Uniwersytecie Maltańskim. Został uznany za jednego z czołowych naukowców swoich czasów[2]. Żył w czasie rządów Rycerzy św. Jana na Malcie oraz Francuzów, kiedy ci zajęli Wyspy Maltańskie. Był zaangażowany w nieudaną rewoltę, aby obalić rządy francuskie, ustanowione na wyspie przez Napoleona. Został za to, wraz z innymi mieszkańcami, stracony 17 stycznia 1799 roku, w wieku 61 lat.
Podłoże historyczne edytuj
W czerwcu roku 1798 siły francuski dowodzone przez Napoleona Bonaparte przejęły wyspę spod coraz bardziej opresyjnych rządów Rycerzy Maltańskich. Początkowo społeczeństwo zaaprobowało zmianę, wierząc w możliwość lepszego życia pod nowymi rządami. Jednakże w następnych miesiącach Francuzi zlikwidowali prawa maltańskiej szlachty, i postanowili wystąpić przeciwko kościołowi maltańskiemu. Oburzeni plądrowaniem kościołów i stanąwszy przed bezprecedensowym w historii Malty kryzysem finansowym, spowodowanym odpływem do rąk okupanta większości gotówki, 2 września 1798 roku Maltańczycy wystąpili przeciwko francuskiemu garnizonowi w Mdinie. W krótkim czasie powstanie objęło obie wyspy, a Maltańczycy sformowali National Assembly. Siły francuskie wycofały się do ufortyfikowanych miast wokół Grand Harbour, a Maltańczycy zaczęli ubiegać się o pomoc u króla Ferdynanda oraz Brytyjczyków[3].
Podczas oblężenia miast setki mieszkańców umarło z głodu. Niektórzy ludzie z oblężonych miast zdecydowali narazić swoje życie w celu poprawienia sytuacji. Przewodził im ksiądz Xerri. Zaplanowali oni zaatakowanie francuskich sił w Valletcie i Three Cities, lecz ci odkryli plany spisku. Między 49 spiskowcami, zatrzymanych do śledztwa, był ksiądz Mikiel Xerri[3].
Egzekucja edytuj
Rankiem 17 stycznia 1799 roku biskup Malty arcybiskup Vincenzo Labini, odwiedził księdza Xerri i jego towarzyszy. Więźniowie zostali wzięci z fortu St. Elmo na Palace Square, gdzie czekał na nich pluton egzekucyjny. W drodze na plac ksiądz Xerri dodawał otuchy swoim towarzyszom, a po przybyciu na miejsce poprosił o kilka minut czasu. Po krótkiej modlitwie i rozgrzeszeniu, Xerri oddał swój srebrny zegarek oficerowi dowodzącemu, prosząc go o strzał w samo serce. Następnie odwrócił się do tłumu na placu i, razem z innymi, zakrzyknął: „Niech Bóg zlituje się nad nami! Niech żyje Malta”[3]. Spiskowcy zostali rozstrzelani; duża ich część została pochowana na publicznym cmentarzu obok kościoła św. Publiusza we Florianie[4]. Dokładne miejsce pochówku nie jest znane z powodu wielokrotnego bombardowania tego terenu w czasie II wojny światowej oraz pożaru w latach 70. XX wieku[2].
W roku 1986 odsłonięty został na Independence Square w Valletcie pomnik, upamiętniający męczeńską śmierć Dun Mikiela Xerri i jego towarzyszy[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Fr Michael Xerri. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]. (malt.).
- ↑ a b c Dun Mikiel Xerri. findagrave.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-01)]. (ang.).
- ↑ a b c Dun Mikiel Xerri. angelfire.com. [dostęp 2017-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-11-11)]. (ang.).
- ↑ 1799: Dun Mikiel Xerri, Maltese patriot. executedtoday.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-01)]. (ang.).