Dwór w Jedwabnemdwór, zlokalizowany w Jedwabnem przy ul. Pięknej.

Dwór w Jedwabnem
Zabytek: nr rej. A-269 z 16.08.1969 i z 30.11.1991[1]
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Jedwabne

Typ budynku

Dwór

Ukończenie budowy

2. poł. XVIII w.

Ważniejsze przebudowy

1840, lata 50. XX w.

Położenie na mapie Jedwabnego
Mapa konturowa Jedwabnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Jedwabnem”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Jedwabnem”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dwór w Jedwabnem”
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego
Mapa konturowa powiatu łomżyńskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Jedwabnem”
Położenie na mapie gminy Jedwabne
Mapa konturowa gminy Jedwabne, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dwór w Jedwabnem”
Ziemia53°16′56,9″N 22°18′09,9″E/53,282472 22,302750

Historia

edytuj

Obiekt wybudowano najprawdopodobniej w drugiej połowie XVIII wieku z inicjatywy Stanisława Rembielińskiego herbu Lubicz (właściciela Jedwabnego od 1775). Około 1840 dwór został przebudowany według projektu Henryka Marconiego i w tej formie zewnętrznie przetrwał do dziś (wnętrza gruntownie przebudowano w latach 50. XX wieku). Dobra odziedziczył po ojcu Rajmund Rembieliński, działacz gospodarczy i prezes Komisji Łomżyńskiej, a także prefekt płocki. Po jego śmieci w 1841 roku dwór i dobra przejął jego syn, Eugeniusz, a potem przeszły one w ręce Skarżyńskich herbu Bończa[2]. W 1909 Jedwabne nabył Zdzisław Marcinkowski herbu Gryf i jego żona, Aleksandra z Cieleckich herbu Zaremba. W 1915 dwór splądrowano, a zabudowania uległy w dużym stopniu zniszczeniu podczas bombardowania artyleryjskiego. Ostatni właściciele majątku to Helena i Henryk Prusowie (1918-1939). Po 1945 w obiekcie mieściło się kino i biblioteka[3].

Architektura

edytuj

Dwór jest murowany, piętrowy, z gankiem od frontu wspartym na czterech kolumnach. Salon miał przed przebudową powierzchnię około 80 m², a na jego ścianach wisiały owalne portrety przedstawiające postaci historyczne. Na wyposażeniu był fortepian. Ściany wyłożone były ciemnobrązową boazerią. Suterenę z pokojem kredensowym łączyła winda towarowa. Dwór miał przed 1939 oświetlenie naftowe[3].

Otoczenie

edytuj

W skład zespołu zabytkowego wchodzi park z aleją kasztanowcową (nr rej.: 465 z 30.11.1991)[4].

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2020-05-13].
  2. Jakub Selder, Od Gomolińskich do Rembielińskich, Ridero IT Publishing, 2021, ISBN 978-83-8273-209-2.
  3. a b Piotr Marcinkowski, Akcja Dwory. Dwór w Jedwabnem, w: Spotkania z Zabytkami, nr 3/1990, s. 53, ISSN 0137-222X.
  4. Ciekawe Podlasie, Jedwabne.