Dwór w Szerzynach
Dwór w Szerzynach – zabytkowy dwór wybudowany w połowie XVI w., znajdujący się w miejscowości Szerzyny.
 nr rej. A-122 z 04.03.1976[1]
| |
.jpg) Elewacja południowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy |
połowa XVI w. |
| Pierwszy właściciel |
Jan Ocieski |
| Kolejni właściciele |
rodziny: Ocieskich, Uniatyckich, Kochanowskich |
| Obecny właściciel |
Parafia Szerzyny |
Położenie na mapie gminy Szerzyny  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
 49°48′38,9″N 21°14′38,1″E/49,810806 21,243917
| |
Opis edytuj
W latach 50. XVI w. wzniesiono w Szerzynach wieżowy dwór dla starosty bieckiego Jana Ocieskiego[2]. Pod koniec XVI w. jak podają niektóre źródła, jedna z jego sal była miejscem nabożeństw arian, którzy przybyli do Szerzyn z centrum w Lusławicach koło Zakliczyna. W XVIII w. został powiększony, między innymi przez nadbudowę drewnianego piętra, staraniem Stefana Uniatyckiego. W początkach XX w. pojawiła się po zachodniej stronie fasady południowej loggia na wysokim arkadowym podmurowaniu i schody prowadzące na piętro. Zrobił to ostatni właściciel dworku do 1911 – Jan Kochanowski. W latach 1976–1980 odrestaurowany i częściowo przebudowany. Loggię znacznie przekształcono, rozciągając ją na całą długość elewacji południowej i chowając pod okapem nowego dachu. Wewnątrz piwnice i pomieszczenia parteru, w części zachodniej nakryte sklepieniami kolebkowymi, pozostałe pomieszczenia zaś drewnianymi stropami o profilowanych belkach. W przejściach kamienne portale z końca XVI wieku, a w przejściu do piwnicy półkolisty portal kamienny. Od frontu na poziomie piętra piękny taras widokowy. Całość nakryta dachem czterospadowym z blachy. Parter dworu posiadał podwójny strop. Została w nim ukryta polska radiostacja, przy pomocy której partyzanci zaskoczyli i rozgromili hitlerowski oddział na Gilowej Górze[3][2][4].
W 1924 dwór został sprzedany Parafii Szerzyny[2][4].
-
Elewacja północo-wschodnia -
Oficyna dworska
.jpg)
.jpg)
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2024-01-07].
- ↑ a b c Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2012, s. 442. ISBN 978-83-7510-597-1.
- ↑ Zabytki województwa Małopolskiego. [dostęp 2014-11-27].
- ↑ a b Bogusław Krasnopolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2013, s. 269. ISBN 978-83-213-4744-8.