Dyskusja wikiprojektu:Czy wiesz/ekspozycje/2019-09-18
1 (Ketmia syryjska) edytuj
…symbolem którego państwa jest ketmia syryjska?
| Ketmia syryjska (dyskusja) | ||||
|---|---|---|---|---|
|
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku) | |||
| źródła | ilustracje | autor(ka) | wstawił(a) | sprawdzone przez |
| + | 3 | Khalisi | Szoltys | |
- słabe uźródłowienie Mpn (dyskusja) 16:00, 13 sie 2019 (CEST)
- W sekcji o morfologii źródeł całkiem brak. Jacek555 ✉ 13:33, 25 sie 2019 (CEST)
- @Khalisi, uzupełnisz? :) Szoltys [Re: ] 14:24, 25 sie 2019 (CEST)
- //poprawione
|
| Uwaga! Dyskusja została przeniesiona do archiwum. Przed swoją wypowiedzią wstaw {{ping|Khalisi|Szoltys}}. Komentarze bez pingów mogą nie zostać zauważone. |
3 (katastrofa wulkanu Toba) edytuj
…kiedy wybuchł wulkan Toba?
| katastrofa wulkanu Toba (dyskusja) | ||||
|---|---|---|---|---|
|
|
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku) | |||
| źródła | ilustracje | autor(ka) | wstawił(a) | sprawdzone przez |
| + | 4 | Julo | Julo | |
Kompilacja z en:wiki i de:wiki
Proszę o pomoc (weryfikację, poprawę) tłumaczenia z angielskiego wypowiedzi pani dr Ann Lane, zacytowanej w en-wiki:
"We examined smear slides at a 2-mm interval, corresponding to subdecadal resolution, and X-ray fluorescence scans run at 200-µm intervals correspond to subannual resolution. We observed no obvious change in sediment composition or Fe/Ti ratio, suggesting that no thermally driven overturn of the water column occurred following the Toba supereruption."
Niestety, nie znam fachowego nazewnictwa i trudno mi znaleźć właściwe określenie na subdecadal resolution, na subannual resolution, a także na overturn of the water column. Dlatego przetłumaczyłem to tak jak umiałem, czyli być może nieprawidłowo:„Przeanalizowaliśmy warstwy szkiełek w odstępach 2 mm, odpowiadających rozdzielczości subdekadalnej, a skany fluorescencji rentgenowskiej wykonywane w odstępach 200 µm odpowiadają rozdzielczości subanualnej. Nie zaobserwowaliśmy żadnej wyraźnej zmiany w składzie osadu ani stosunku Fe/Ti, co sugeruje, że nie nastąpiły termiczne zmiany zawartości wody po erupcji Toba”
Julo (dyskusja) 20:32, 24 sie 2019 (CEST)
- Po poprawce zaproponowanej przez @Wpedzich (dziękuję, Wojtku!) jest teraz
„Przeanalizowaliśmy warstwy szkiełek w odstępach 2 mm, odpowiadających rozdzielczości poniżej dekady, a skany fluorescencji rentgenowskiej wykonywane w odstępach 200 µm odpowiadają rozdzielczości poniżej roku. Nie zauważyliśmy też wyraźnych zmian w składzie osadu, czy proporcji żelaza i tytanu w nim zawartych, co sugeruje, że bezpośrednio po wybuchu wulkanu Toba nie doszło do przemieszania się warstw wody z powodów termicznych.”
Julo (dyskusja) 21:45, 24 sie 2019 (CEST)
- jak i teoria globalnego ochłodzenia po tym wybuchu są jednak bardzo kontrowersyjne czy w takim razie w ogóle jest to teoria? Mpn (dyskusja) 07:43, 25 sie 2019 (CEST)
wyjaśnienie: była taka teoria - stworzona przez Ann Gibbon w 1993 roku i poparta m.in. przez Rampino i Selfa, ale wydaje się, że w miarę upływu lat coraz mniej naukowców ją podziela; bądź co bądź minęło już ponad 25 lat od powstania tej teorii
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)
- mógł zapewnić dodatkowe «kopnięcie»”, które spowodowało przejście systemu klimatycznego ze stanów ciepłych na zimne czy po polsku jest to poprawnie? Mpn (dyskusja) 07:47, 25 sie 2019 (CEST)
- to "kopnięcie" jest może niezgrabne (chodzi o impuls przyspieszający wydarzenia), ale jest to tłumaczenie dosłownego cytatu may have provided the extra 'kick' that caused the climate system to switch from warm to cold states zaczerpniętego bezpośrednio, słowo w słowo, z pracy Rampino i Selfa z roku 1992 "Volcanic Winter and Accelerated Glaciation following the Toba Super-eruption" opublikowanej w roku 1992 w Nature (można to naocznie zweryfikować: strona 52, szpalta lewa, wiersze 13-15 od góry). Być może ktoś z kolegów Wikipedystów zaproponuje lepsze tłumaczenie, ale owo "kopnięcie" powinno moim zdaniem pozostać.
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- A gdyby zamiast tłumaczenia dać parafrazę i napisać o impulsie Mpn (dyskusja) 21:19, 25 sie 2019 (CEST)
- Nie ma przeszkód zaraz to zmienię na: ...tuf z Toba mógł wywołać dodatkowy impuls, który spowodował przyspieszenie zmian w kierunku ochłodzenia klimatu. Uczciwie powiem, że tłumacząc artykuł, na sam tekst poświęciłem może dwie lub trzy godziny, a następne trzydzieści to było sprawdzanie źródeł i przypisów, dlatego w warstwie językowej może być to i owo do poprawy. Julo (dyskusja) 21:47, 25 sie 2019 (CEST)
Zrobione
- Nie ma przeszkód zaraz to zmienię na: ...tuf z Toba mógł wywołać dodatkowy impuls, który spowodował przyspieszenie zmian w kierunku ochłodzenia klimatu. Uczciwie powiem, że tłumacząc artykuł, na sam tekst poświęciłem może dwie lub trzy godziny, a następne trzydzieści to było sprawdzanie źródeł i przypisów, dlatego w warstwie językowej może być to i owo do poprawy. Julo (dyskusja) 21:47, 25 sie 2019 (CEST)
- A gdyby zamiast tłumaczenia dać parafrazę i napisać o impulsie Mpn (dyskusja) 21:19, 25 sie 2019 (CEST)
- to "kopnięcie" jest może niezgrabne (chodzi o impuls przyspieszający wydarzenia), ale jest to tłumaczenie dosłownego cytatu may have provided the extra 'kick' that caused the climate system to switch from warm to cold states zaczerpniętego bezpośrednio, słowo w słowo, z pracy Rampino i Selfa z roku 1992 "Volcanic Winter and Accelerated Glaciation following the Toba Super-eruption" opublikowanej w roku 1992 w Nature (można to naocznie zweryfikować: strona 52, szpalta lewa, wiersze 13-15 od góry). Być może ktoś z kolegów Wikipedystów zaproponuje lepsze tłumaczenie, ale owo "kopnięcie" powinno moim zdaniem pozostać.
- uwaga Robock wydaje się z tym zgadzać. do zdania o odrzuceniu hipotezy – tzn zgadza się z hipotezą czy z jej odrzuceniem? Ponadto lepiej by chyba było z przypisem w głównym tekście Mpn (dyskusja) 07:49, 25 sie 2019 (CEST)
- nie rozumiem co miałeś na myśli pisząc "Ponadto lepiej by chyba było z przypisem w głównym tekście". Jeśli chodzi o Robocka to uwaga [a] (że wydaje się z tym zgadzać) odnosi się do zdania: "Clive Oppenheimer odrzuca hipotezę, że wybuch wywołał ostatnie zlodowacenie" - Robock tak jak Oppenheimer uważa, że wybuch nie wywołał zlodowacenia, moim zdaniem jest to jednoznaczne sformułowanie, choć jeśli kto woli, to może użyć innego szyku zdań. Sprawę można oczywiście zweryfikować bezpośrednio u źródeł, bo owa uwaga [a] koresponduje z przypisem [22], czyli z [pracą Robocka i innych z roku 2009 pt. Did the Toba volcanic eruption of ∼74 ka B.P. produce widespread glaciation?
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- Czyli można by napisać tak Clive Oppenheimer odrzuca hipotezę, że wybuch wywołał ostatnie zlodowacenie [źródło], podobnie jak Robock[źródło 2]. Mpn (dyskusja) 21:19, 25 sie 2019 (CEST)
- Trochę jednak inaczej, bo Robock w ogóle nie odnosi się do wymienionego w tym zdaniu "19. cykluDansgaard–Oeschger" (szczerze mówiąc nie wiem co to za cykle, ale to sprawa na ewentualny osobny artykuł), na który powołuje się Oppenheimer. Dlatego zdanie to zastępuję następującym:
Chociaż Clive Oppenheimer odrzuca hipotezę, że wybuch wywołał ostatnie zlodowacenie (podobnie jak Robock{{odn|Robock i in.|2009}}), ale zgadza się, że mógł on być odpowiedzialny za tysiąc lat chłodnego klimatu przed 19. cyklem Dansgaard–Oeschger{{odn|Oppenheimer|2002|s=1606}}. Julo (dyskusja) 22:22, 25 sie 2019 (CEST)- Fajnie Mpn (dyskusja) 08:22, 26 sie 2019 (CEST) Zrobione
- Fajnie Mpn (dyskusja) 08:22, 26 sie 2019 (CEST)
- Trochę jednak inaczej, bo Robock w ogóle nie odnosi się do wymienionego w tym zdaniu "19. cykluDansgaard–Oeschger" (szczerze mówiąc nie wiem co to za cykle, ale to sprawa na ewentualny osobny artykuł), na który powołuje się Oppenheimer. Dlatego zdanie to zastępuję następującym:
- Czyli można by napisać tak Clive Oppenheimer odrzuca hipotezę, że wybuch wywołał ostatnie zlodowacenie [źródło], podobnie jak Robock[źródło 2]. Mpn (dyskusja) 21:19, 25 sie 2019 (CEST)
- nie rozumiem co miałeś na myśli pisząc "Ponadto lepiej by chyba było z przypisem w głównym tekście". Jeśli chodzi o Robocka to uwaga [a] (że wydaje się z tym zgadzać) odnosi się do zdania: "Clive Oppenheimer odrzuca hipotezę, że wybuch wywołał ostatnie zlodowacenie" - Robock tak jak Oppenheimer uważa, że wybuch nie wywołał zlodowacenia, moim zdaniem jest to jednoznaczne sformułowanie, choć jeśli kto woli, to może użyć innego szyku zdań. Sprawę można oczywiście zweryfikować bezpośrednio u źródeł, bo owa uwaga [a] koresponduje z przypisem [22], czyli z [pracą Robocka i innych z roku 2009 pt. Did the Toba volcanic eruption of ∼74 ka B.P. produce widespread glaciation?
- archeolodzy spodziewali się zmiany rodzaju skamieniałości z powodu wydarzenia trwającego tysiąc lat? Jaka grubość osadu odpowiada tysiącowi lat? Przecież taki okres jest w ogóle w paleontologii nieuchwytny? Mpn (dyskusja) 07:55, 25 sie 2019 (CEST)
- No cóż, nie wiem jak się odnieść do Twojej uwagi. Jest wyraźnie napisane: "Archeolodzy donieśli o znalezieniu mikroskopijnej warstwy szklistego popiołu" (warto pamiętać, że chodziło o osady denne wydobyte z rdzeni pobranych z wierceń w jeziorze Malawi, a nie o warstwy skał). Można im wierzyć, można powątpiewać, ale znaleźli co znaleźli i opublikowali co opublikowali, można sobie popatrzeć w pracy Lane, Chorn i Johnsona z roku 2013 pt. Ash from the Toba supereruption in Lake Malawi shows no volcanic winter in East Africa at 75 ka, są też tam zdjęcia ziaren owego szklistego popiołu. Kto jak kto, ale ja się nie podejmuję podważać doniesień zweryfikowanych przez recenzentów i opublikowanych w Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- No bo czy w mikroskopijnej warstwie można stwierdzić zmianę w skamieniałościach? Może w jakichś morskich otwornicach? W przypadku wymieranie kredowego różnice stwierdzono nie w wyraźnej na makroskopowych zdjęciach warstwie irydu, ale w osadach powyżej (z danu) i poniżej (z mastrychtu). Ponadto w zalinkowanej powyżej pracy nie widzę fragmentu o skamieniałościach, mógłbyś go zacytować? Mpn (dyskusja) 21:31, 25 sie 2019 (CEST)
- @Mpn
- @Mpn
- No bo czy w mikroskopijnej warstwie można stwierdzić zmianę w skamieniałościach? Może w jakichś morskich otwornicach? W przypadku wymieranie kredowego różnice stwierdzono nie w wyraźnej na makroskopowych zdjęciach warstwie irydu, ale w osadach powyżej (z danu) i poniżej (z mastrychtu). Ponadto w zalinkowanej powyżej pracy nie widzę fragmentu o skamieniałościach, mógłbyś go zacytować? Mpn (dyskusja) 21:31, 25 sie 2019 (CEST)
- No cóż, nie wiem jak się odnieść do Twojej uwagi. Jest wyraźnie napisane: "Archeolodzy donieśli o znalezieniu mikroskopijnej warstwy szklistego popiołu" (warto pamiętać, że chodziło o osady denne wydobyte z rdzeni pobranych z wierceń w jeziorze Malawi, a nie o warstwy skał). Można im wierzyć, można powątpiewać, ale znaleźli co znaleźli i opublikowali co opublikowali, można sobie popatrzeć w pracy Lane, Chorn i Johnsona z roku 2013 pt. Ash from the Toba supereruption in Lake Malawi shows no volcanic winter in East Africa at 75 ka, są też tam zdjęcia ziaren owego szklistego popiołu. Kto jak kto, ale ja się nie podejmuję podważać doniesień zweryfikowanych przez recenzentów i opublikowanych w Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.
The revised age–depth model reveals that the published age estimates based on some previously identified paleomagnetic events and optically stimulated luminescence dates from MAL05-1C are inaccurate for sediment older than ∼50 ka. Between 20 and 30 MBLF, the revised age–depth model yields a higher average sedimentation rate of ∼0.03 cm/year, consistent with the upper part of the core, which was dated extensively by radiocarbon
z czego wynika, że osadów przybywa ∼0.03 cm rocznie, czyli w tysiąc lat uzbiera się 30 cm. Do płytszych warstw zastosowali zgrubne datowanie radiowęglowe, i - jak rozumiem - na tej podstawie sięgnęli do warstw sprzed 50 i więcej tysięcy lat bo i inne techniki tu zawodzą.
We microscopically examined smear slides of sediment at a 2-mm interval from below, within, and above the YTT horizon in Malawi core MAL05-1C. The sediments are Aulacoseira-dominated diatomaceous silty clay and display no obvious change in composition throughout the 4-cm interval (28.07–28.11 MBLF). An X-ray fluorescence (XRF) scan of the interval displays a slight rise in the ratio of Si/Ti, an indication of slightly elevated diatom productivity (33), but no change in other parameters, such as sulfur content, in the ratio of Fe/Ti (suggesting no major shift in redox conditions in the lake), or in the ratio of incoherent to coherent signal strength, which reflects the abundance of organic matter in Lake Malawi sediment (33) (Fig. 2). Lake Malawi is presently anoxic below 200 m depth, and it was likely in this state at the time of the eruption of Toba. Had regional temperature cooled by ∼4 °C, as has been estimated from climate models of the eruption’s impact (14), the lake would likely have experienced massive overturn of the water column, a major iron oxidation event, and extermination of much of the biota in the upper water column. The sediments in core 1C display no clear evidence for such a catastrophic event.
Jeśli wyraz "skamieniałość" wobec osadów okrzemek nie jest odpowiedni, można zaproponować inne określenie, choć jest to chyba prawidłowa nazwa wobec czegoś, co składa się w gruncie rzeczy z krzemionki, zupełnie martwej pozostałości po okrzemkach. Julo (dyskusja) 22:58, 25 sie 2019 (CEST)
- Czyli fragment i ostatecznie powiązali popiół z superupcją Toba sprzed 75 tys. lat, ale nie znaleźli zmian rodzaju skamieniałości blisko warstwy popiołu, czego można się spodziewać po silnej wulkanicznej zimie. Doszli do wniosku, można by zmienić na i ostatecznie powiązali popiół z superupcją Toba sprzed 75 tys. lat. Zbadawszy glinki okrzemkowe z przewagą Aulacoseira, nie stwierdzili zmian w składzie osadu, czego można się spodziewać po silnej wulkanicznej zimie. Doszli do wniosku, Mpn (dyskusja) 08:29, 26 sie 2019 (CEST)
- Zrobione Ok, tak zmieniłem z drobną zmianą - zima nie tyle może być "silna" co "ostra" (albo mroźna, ale dałem "ostra"). Julo (dyskusja) 11:08, 26 sie 2019 (CEST)
- Czyli fragment i ostatecznie powiązali popiół z superupcją Toba sprzed 75 tys. lat, ale nie znaleźli zmian rodzaju skamieniałości blisko warstwy popiołu, czego można się spodziewać po silnej wulkanicznej zimie. Doszli do wniosku, można by zmienić na i ostatecznie powiązali popiół z superupcją Toba sprzed 75 tys. lat. Zbadawszy glinki okrzemkowe z przewagą Aulacoseira, nie stwierdzili zmian w składzie osadu, czego można się spodziewać po silnej wulkanicznej zimie. Doszli do wniosku, Mpn (dyskusja) 08:29, 26 sie 2019 (CEST)
- Te zmiany środowiskowe mogły powodować wąskie gardła populacji wielu gatunków, w tym hominidów[42]; to z kolei mogło przyspieszyć różnicowanie w obrębie mniejszej populacji ludzkiej. Dlatego różnice genetyczne między współczesnymi ludźmi mogą odzwierciedlać zmiany w ciągu ostatnich 70 tys. lat, a nie stopniowe różnicowanie w ciągu setek tysięcy lat nie rozumiem Mpn (dyskusja) 08:00, 25 sie 2019 (CEST)
- Trzeba poczytać trochę o teorii efektu wąskiego gardła, może to ułatwi zrozumienie. Oczywiście nie ma przeszkód, żeby ktoś zaproponował inne sformułowania w tych dwóch zdaniach.
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- I po poczytaniu nie rozumiem dalej (abstrahując od postaci naszego artykułu na ten temat). Mamy dowody na wystąpienie wąskiego gardła, potwierdzają to źródła. I nagle pojawia się jakiś tekst o różnicowaniu. Co ma piernik do wiatraka? Tzn. co ma różnicowanie wspólnego z wąskim gardłem? W przypadku, gdy zmiany dotyczą tylko części populacji, poprzez efekt założyciela istotnie dość może do specjacji perypatrycznej (choć znaczna część specjalistów w nią wątpi). Jednak sam efekt głębokiego gardła jako przyczyna różnicowania? Prowadzić on może raczej do przeskoczenia przez zdziesiątkowaną populację doliny adaptacyjnej i zmiany lokalnego trendu ewolucyjnego, ale wtedy, nawet gdyby doszło do powstania nowego gatunku, to imo raczej drogą anagenezy. Co wiecej, wiemy, że żadne nowe gatunki nie powstały. Różnice genetyczne obecnej populacji ludzkiej odzwierciedlają zaś nie różnicowanie (z definicji), tylko nowe mutacje, które zaszły w ostatnich 70000 lat czy kiedy było wąskie gardło, nałożone na losowo wybraną próbkę wcześniejszej populacji, która przetrwała wąskie gardło. Czyli tracimy znaczną część różnorodności genetycznej populacji H. sapiens sprzed katastrofy. O to chodziło? Mpn (dyskusja) 08:50, 26 sie 2019 (CEST)
- Tu mamy więc mały problem. W powołanym przy fragmencie o różnicowaniu źródle [43] (Ambrose, 1998) czytamy:
- I po poczytaniu nie rozumiem dalej (abstrahując od postaci naszego artykułu na ten temat). Mamy dowody na wystąpienie wąskiego gardła, potwierdzają to źródła. I nagle pojawia się jakiś tekst o różnicowaniu. Co ma piernik do wiatraka? Tzn. co ma różnicowanie wspólnego z wąskim gardłem? W przypadku, gdy zmiany dotyczą tylko części populacji, poprzez efekt założyciela istotnie dość może do specjacji perypatrycznej (choć znaczna część specjalistów w nią wątpi). Jednak sam efekt głębokiego gardła jako przyczyna różnicowania? Prowadzić on może raczej do przeskoczenia przez zdziesiątkowaną populację doliny adaptacyjnej i zmiany lokalnego trendu ewolucyjnego, ale wtedy, nawet gdyby doszło do powstania nowego gatunku, to imo raczej drogą anagenezy. Co wiecej, wiemy, że żadne nowe gatunki nie powstały. Różnice genetyczne obecnej populacji ludzkiej odzwierciedlają zaś nie różnicowanie (z definicji), tylko nowe mutacje, które zaszły w ostatnich 70000 lat czy kiedy było wąskie gardło, nałożone na losowo wybraną próbkę wcześniejszej populacji, która przetrwała wąskie gardło. Czyli tracimy znaczną część różnorodności genetycznej populacji H. sapiens sprzed katastrofy. O to chodziło? Mpn (dyskusja) 08:50, 26 sie 2019 (CEST)
- Trzeba poczytać trochę o teorii efektu wąskiego gardła, może to ułatwi zrozumienie. Oczywiście nie ma przeszkód, żeby ktoś zaproponował inne sformułowania w tych dwóch zdaniach.
Because the volcanic winter and instant Ice Age would have reduced populations levels low enough for founder effects, genetic drift and local adaptations to produce rapid changes in the surviving populations, causing the peoples of the world to look so different today. In other words, Toba may have caused Modern Races to differentiate abruptly only 70,000 years ago, rather than gradually over one million years.
czyli mniej więcej:
Ponieważ wulkaniczna zima i trwała epoka lodowcowa zmniejszyłyby poziom populacji w stopniu wystarczającym, by wywołać efekt założyciela, dryf genetyczny i lokalne adaptacje, wywołujące szybkie zmiany w zachowanych populacjach powodujące, że dziś ludzie na całym świecie wyglądają tak bardzo różnie. Innymi słowy, wulkan Toba mógł spowodować, że współczesne rasy gwałtownie się zróżnicowały zaledwie 70 000 lat temu, a nie stopniowo ponad milion lat.
i dalej, w rozdziale «Wulkaniczna zima i różnicowanie człowieka współczesnego» (fragment pomiędzy obrazkami)
The Volcanic Winter/Weak Garden of Eden model proposed in this paper. Population subdivision due to dispersal within African and other continents during the early Late Pleistocene is followed by bottlenecks caused by volcanic winter, resulting from the eruption of Toba, 71 ka. The bottleneck may have lasted either 1000 years, during the hyper-cold stadial period between Dansgaard-Oeschlger events 19 and 20, or 10ka, during oxygen isotope stage 4. Population bottlenecks and releases are both sychronous. More individuals survived in Africa because tropical refugia were largest there, resulting in greater genetic diversity in Africa.
czyli w przybliżeniu
W tym artykule zaproponowano model wulkanicznej zimy (nędznego rajskiego ogrodu [???!]). Po podziale populacji z powodu rozproszenia w obrębie Afryki i innych kontynentów we wczesnym późnym plejstocenie następują wąskie gardła spowodowane przez wulkaniczną zimę, wywołane przez erupcję Toba 71 tys. lat temu. Wąskie gardło mogło trwać albo ok. 1000 lat, podczas skrajnie mroźnego okresu stadialnego między 19 a 20 wydarzeniami Dansgaard-Oeschlger, lub do 10 tys. lat temu, przez czas 4 etapu izotopu tlenu [???!]. Zarówno wąskie gardła i uwolnienia populacji są synchroniczne. Więcej osobników przeżyło w Afryce, ponieważ tropikalne ostoje były tam największe, co spowodowało większą różnorodność genetyczną w Afryce.
Nie wiem, czy ten "nędzny rajski ogród" to określenie, którego rzeczywiście używają specjaliści, ale to akurat drugorzędna sprawa. Zupełnie nie rozumiem, co autor miał na myśli w trzecim zdaniu. Pisze on tam o bottlenecks w liczbie mnogiej, a potem o jednej, która mogła trwać 1000 lat, or 10ka, during oxygen isotope stage 4. Ten fragment mi to jeszcze bardziej gmatwa.
W tej sytuacji, by nie powodować dodatkowego zamieszania w artykule o wulkanie, może po prostu usunąć ten wątpliwy dla Ciebie fragment o różnicowaniu (a dokładniej półtora zdania po przypisie [42]: ...to z kolei mogło przyspieszyć różnicowanie w obrębie mniejszej populacji ludzkiej. Dlatego różnice genetyczne między współczesnymi ludźmi mogą odzwierciedlać zmiany w ciągu ostatnich 70 tys. lat, a nie stopniowe różnicowanie w ciągu setek tysięcy lat[43]
@Mpn
Czy takie "bezpieczne", ale jednak defensywne potraktowanie tego fragmentu uznałbyś za odpowiednie? Julo (dyskusja) 11:08, 26 sie 2019 (CEST)
- Myślę, myślę nad tym i tak myślę, że może rzeczywiście by to wywalić? Łączenie efektu założyciela czy wąskiego gardła z wzrostem różnorodności to jakaś bzdura, lokalne adaptacje rzeczywiście mogą tworzyć się poprzez efekt założyciela, ponieważ populacja przeskakuje dolinę w krajobrazie adaptacyjnym i zmierza już do innego szczytu. Ale żadna różnorodność przez to nie wzrośnie, bo różnorodność wynika z nowych mutacji, różnorodność populacji efekt założyciela (i gardła też) zmniejszają. O gwałtownym różnicowaniu bym nie chciał pisać ze względu na kontrowersje dotyczące punctuated equilibrium. Mpn (dyskusja) 20:09, 27 sie 2019 (CEST)
- @Mpn
Wywaliłem więc półtora zdania między przypisami [42] i [43].
Wygląda na to, że wszystkie zgłoszone wątpliwości zostały rozwiązanie i można je uznać za Zrobione Julo (dyskusja) 00:26, 29 sie 2019 (CEST)
- @Mpn
- Myślę, myślę nad tym i tak myślę, że może rzeczywiście by to wywalić? Łączenie efektu założyciela czy wąskiego gardła z wzrostem różnorodności to jakaś bzdura, lokalne adaptacje rzeczywiście mogą tworzyć się poprzez efekt założyciela, ponieważ populacja przeskakuje dolinę w krajobrazie adaptacyjnym i zmierza już do innego szczytu. Ale żadna różnorodność przez to nie wzrośnie, bo różnorodność wynika z nowych mutacji, różnorodność populacji efekt założyciela (i gardła też) zmniejszają. O gwałtownym różnicowaniu bym nie chciał pisać ze względu na kontrowersje dotyczące punctuated equilibrium. Mpn (dyskusja) 20:09, 27 sie 2019 (CEST)
- erupcja Toba mogła zmusić ludzi do przyjęcia nowych strategii adaptacyjnych, które mogły pozwolić im na zastąpienie neandertalczyków i „innych archaicznych gatunków ludzkich neandertalczycy i te inne gatunki to też ludzie. Czy zmusić ludzi do przyjęcia nowych strategii adaptacyjnych należy rozumieć ewolucyjnie? Mpn (dyskusja) 08:03, 25 sie 2019 (CEST)
- ad 1. Też się wahałem, czy nie napisać zamiast "ludzi" na przykład "gatunek ludzki" (co niewiele zmienia) albo "gatunek człowieka współczesnego", ale uznałem, że to nadmiernie przegadane. Jeśli uważasz inaczej - nie ma przeszkód, popraw.
ad 2. Tak, wg mnie należy rozumieć ewolucyjnie.
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- na en.wiki to potrafią zamotać... Trzeba napisać tak, by nie wyszło, że pojawienie się nowych strategii jest wynikiem samej katastrofy. I tego człowieka koniecznie zmienić. Może tak: erupcja Toba mogła spowodować utrwalenie w populacji Homo sapiens nowych strategii adaptacyjnych, które mogły pozwolić im na zastąpienie neandertalczyków i „innych archaicznych gatunków ludzkich". Mpn (dyskusja) 09:02, 26 sie 2019 (CEST)
- Zgoda Zrobione Julo (dyskusja) 11:08, 26 sie 2019 (CEST)
- Zgoda
- na en.wiki to potrafią zamotać... Trzeba napisać tak, by nie wyszło, że pojawienie się nowych strategii jest wynikiem samej katastrofy. I tego człowieka koniecznie zmienić. Może tak: erupcja Toba mogła spowodować utrwalenie w populacji Homo sapiens nowych strategii adaptacyjnych, które mogły pozwolić im na zastąpienie neandertalczyków i „innych archaicznych gatunków ludzkich". Mpn (dyskusja) 09:02, 26 sie 2019 (CEST)
- ad 1. Też się wahałem, czy nie napisać zamiast "ludzi" na przykład "gatunek ludzki" (co niewiele zmienia) albo "gatunek człowieka współczesnego", ale uznałem, że to nadmiernie przegadane. Jeśli uważasz inaczej - nie ma przeszkód, popraw.
- okresowe wydarzenia zastępcze ze strony konkurujących podgatunków Homo ? Mpn (dyskusja) 08:06, 25 sie 2019 (CEST)
- Ja to rozumiem tak, że chodzi o to, że konkurujące podgatunki mogły np spowodować śmierć większych grup człowieka współczesnego na pewnych terenach i wywołać regionalnie zmniejszenia puli genetycznej człowieka. Można zaproponować oczywiście inne sformułowanie tego zdania.
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- Na en.wiki mamy Furthermore, genetic analysis of Alu sequences across the entire human genome has shown that the effective human population size was less than 26,000 at 1.2 million years ago; possible explanations for the low population size of human ancestors may include repeated population bottlenecks or periodic replacement events from competing Homo subspecies. Czyli Co więcej, badania genetyczne sekwencji Alu rozsianych w całym genomie ludzkim wykazały, że efektywna wielkość populacji wynosiła 1,2 miliona lat temu poniżej 26000 osób. Dalej wedle Huff et al, 2009 (nawiasem mówiąc, na en.wiki kolejne zdanie zerżnęli żywcem z publikacji): , najprawdopobniej zaś około 18500 osób. Jak zauważają Huff i współpracownicy, jest to bardzo mała liczebność, biorąc pod uwagę szeroki zasięg występowania gatunku, podobna bądź nieznacznie tylko większa od współczesnych liczebności szympansów czy goryli, a więc człekokształtnych o ograniczonym zasięgu. Badacze proponują 2 możliwe wyjaśnienia otrzymanego wyniku: powtarzające się epizody efektu wąskiego gardła bądź konkurencję ze strony innych przedstawicieli rodzaju Homo, okresowo lokalnie wypierających przodków dzisiejszego człowieka. Lokalnie, bo gdyby go wyparli globalnie, to by nas nie było :-) Mpn (dyskusja) 09:22, 26 sie 2019 (CEST)
- Zrobione OK, to jest rzeczywiście lepiej. Zostawiam tak jak proponujesz czerwonolinkową "sekwencję Alu", to jest jeszcze do zrobienia (na en:wiki jest en:Alu element) Julo (dyskusja) 11:08, 26 sie 2019 (CEST)
- Na en.wiki mamy Furthermore, genetic analysis of Alu sequences across the entire human genome has shown that the effective human population size was less than 26,000 at 1.2 million years ago; possible explanations for the low population size of human ancestors may include repeated population bottlenecks or periodic replacement events from competing Homo subspecies. Czyli Co więcej, badania genetyczne sekwencji Alu rozsianych w całym genomie ludzkim wykazały, że efektywna wielkość populacji wynosiła 1,2 miliona lat temu poniżej 26000 osób. Dalej wedle Huff et al, 2009 (nawiasem mówiąc, na en.wiki kolejne zdanie zerżnęli żywcem z publikacji): , najprawdopobniej zaś około 18500 osób. Jak zauważają Huff i współpracownicy, jest to bardzo mała liczebność, biorąc pod uwagę szeroki zasięg występowania gatunku, podobna bądź nieznacznie tylko większa od współczesnych liczebności szympansów czy goryli, a więc człekokształtnych o ograniczonym zasięgu. Badacze proponują 2 możliwe wyjaśnienia otrzymanego wyniku: powtarzające się epizody efektu wąskiego gardła bądź konkurencję ze strony innych przedstawicieli rodzaju Homo, okresowo lokalnie wypierających przodków dzisiejszego człowieka. Lokalnie, bo gdyby go wyparli globalnie, to by nas nie było :-) Mpn (dyskusja) 09:22, 26 sie 2019 (CEST)
- Ja to rozumiem tak, że chodzi o to, że konkurujące podgatunki mogły np spowodować śmierć większych grup człowieka współczesnego na pewnych terenach i wywołać regionalnie zmniejszenia puli genetycznej człowieka. Można zaproponować oczywiście inne sformułowanie tego zdania.
- makaka środkowoindyjskiego? Mpn (dyskusja) 08:09, 25 sie 2019 (CEST)
- Hernandez i inni w pracy opublikowanej w "Science" roku 2007 pt. Demographic Histories and Patterns of Linkage Disequilibrium in Chinese and Indian Rhesus Macaques użyli określenia Chinese and Indian Rhesus Macaques. W tekście pojawia się nazwa gatunkowa Macaca mulatta oraz "domniemany gatunek przodków makaka rezus, Macaca fascicularis", ale mowa jest o makakach z Chin i Indii. Dlatego wydaje mi się, że lepsze będzie sformułowanie podkreślające ich miejsce występowania: "makaków z terytoriów Indii i Chin", tak jak pół zdania wcześniej mowa jest o szympansach z Afryki Wschodniej. Tak też zmieniłem.
Julo (dyskusja) 13:32, 25 sie 2019 (CEST)- Przeczytałem dokładniej ten artykuł i obejrzałem zamieszczoną w nim mapkę. Wychodzi na to jednak, mowa jest o tych makakach królewskich (Macaca mulatta), które mieszkają w środkowych Indiach (w odróżnieniu od tych, które występują w Chinach albo w Afganistanie), zatem ostatecznie zostawiam sformułowanie: ...makaka z terytorium środkowych Indii. Julo (dyskusja) 13:55, 25 sie 2019 (CEST)
- makaka krabożernego podają tylko jako przodka makaka królewskiego. Sam makak z Indii to mało. populacji makaka królewskiego z dzisiejszych środkowych Indii. Mpn (dyskusja) 09:35, 26 sie 2019 (CEST)
- Zrobione Niech będzie tak jak sugerujesz Julo (dyskusja) 11:08, 26 sie 2019 (CEST)
- makaka krabożernego podają tylko jako przodka makaka królewskiego. Sam makak z Indii to mało. populacji makaka królewskiego z dzisiejszych środkowych Indii. Mpn (dyskusja) 09:35, 26 sie 2019 (CEST)
- Przeczytałem dokładniej ten artykuł i obejrzałem zamieszczoną w nim mapkę. Wychodzi na to jednak, mowa jest o tych makakach królewskich (Macaca mulatta), które mieszkają w środkowych Indiach (w odróżnieniu od tych, które występują w Chinach albo w Afganistanie), zatem ostatecznie zostawiam sformułowanie: ...makaka z terytorium środkowych Indii. Julo (dyskusja) 13:55, 25 sie 2019 (CEST)
- Hernandez i inni w pracy opublikowanej w "Science" roku 2007 pt. Demographic Histories and Patterns of Linkage Disequilibrium in Chinese and Indian Rhesus Macaques użyli określenia Chinese and Indian Rhesus Macaques. W tekście pojawia się nazwa gatunkowa Macaca mulatta oraz "domniemany gatunek przodków makaka rezus, Macaca fascicularis", ale mowa jest o makakach z Chin i Indii. Dlatego wydaje mi się, że lepsze będzie sformułowanie podkreślające ich miejsce występowania: "makaków z terytoriów Indii i Chin", tak jak pół zdania wcześniej mowa jest o szympansach z Afryki Wschodniej. Tak też zmieniłem.
- @Julo Bardzo ciekawie i szczegółowo opisano supererupcję i związane z nią hipotezy ale uderza fakt, że w artykule o wulkanie nie ma prawie nic... o samym wulkanie. Nie znalazłem informacji, czy jest wygasły czy drzemiący, brakuje jego opisu itp.Dreamcatcher25 (dyskusja) 07:56, 30 sie 2019 (CEST)
- @Dreamcatcher25 właśnie w podobnej kwestii napisał już w dyskusji artykułu także @Netzach proponując zmianę tytułu artykułu na analogiczną do tej, która jest w en:wiki (en:Toba catastrophe theory) i de:wiki (de:Toba-Katastrophentheorie). Sprawa trochę zawisła na pytaniu, czy w polskiej nomenklaturze to wydarzenie ma jakąś ustandaryzowaną nazwę? Ja nie wiem, czy polscy specjaliści przyjęli takową, czy jest tu jakaś dowolność.
Zmiana nazwy to prosta techniczna czynność, ale warto zrobić to jednak wreszcie dobrze (bo już raz jeden z kolegów nazwę tego artykułu zmieniał; ta obecna to już jest druga z rzędu). Ja osobiście jestem zdania, że słowo "teoria" w nazwie nie ma uzasadnienia (a jest ono u Anglosasów i Niemców) i dałbym nazwę typu katastrofa wulkanu Toba, bo obecnie, w roku 2019, wiele wątpliwości naukowych zostało już rozwianych, i nikt nie ma wątpliwości, że wydarzenie to miało miejsce. Nie wiem jednak, co pozostali koledzy - np. @Mpn - myślą na ten temat.
Julo (dyskusja) 09:59, 30 sie 2019 (CEST) - Zrobione wobec braku innych propozycji przeniosłem do katastrofa wulkanu Toba Julo (dyskusja) 13:21, 31 sie 2019 (CEST)
- Raczej widziałbym tu erupcję/wybuch. Choć szczerze powiedziawszy wolałbym uzupełnienie informacji o samym wulkanie i przeniesienie pod stary tytuł. — Paelius Ϡ 22:03, 3 wrz 2019 (CEST)
- @Julo Jw. W odniesieniu do zjawisk przyrodniczych nie należy używać w encyklopedii określeń ocennych (katastrofa, podobnie: niestety, szczęśliwie, pomyślnie itd.) – to co dla jednych jest „katastrofą”, stwarza szansę drugim. Bez powtarzających się „katastrof” i „błędów” nie istniałoby życie na Ziemi i nie podlegało ewolucji. Kenraiz (dyskusja) 08:13, 6 wrz 2019 (CEST)
- @Paelius@Kenraiz dzięki za komentarze, ale dopóki sami nie uzgodnicie, o czym ten artykuł jest, o czym jeszcze może być, i jak się ma nazywać, a następnie dopóki nie wprowadzicie tego w życie uzupełniając treść i zmieniając tytuł, to pozostanie jak jest. O uzupełnianie prosiłem dwa tyg. temu, zaraz po zgłoszeniu do CzW, a o propozycje zmiany tytułu ostatnio 30.08, ale jakoś mało kto był chętny zaingerować w materię artykułu. Zapraszam, zgodnie z zasadą {{to popraw}}... Julo (dyskusja) 11:12, 6 wrz 2019 (CEST)
- @Julo Jw. W odniesieniu do zjawisk przyrodniczych nie należy używać w encyklopedii określeń ocennych (katastrofa, podobnie: niestety, szczęśliwie, pomyślnie itd.) – to co dla jednych jest „katastrofą”, stwarza szansę drugim. Bez powtarzających się „katastrof” i „błędów” nie istniałoby życie na Ziemi i nie podlegało ewolucji. Kenraiz (dyskusja) 08:13, 6 wrz 2019 (CEST)
- Raczej widziałbym tu erupcję/wybuch. Choć szczerze powiedziawszy wolałbym uzupełnienie informacji o samym wulkanie i przeniesienie pod stary tytuł. — Paelius Ϡ 22:03, 3 wrz 2019 (CEST)
- @Dreamcatcher25 właśnie w podobnej kwestii napisał już w dyskusji artykułu także @Netzach proponując zmianę tytułu artykułu na analogiczną do tej, która jest w en:wiki (en:Toba catastrophe theory) i de:wiki (de:Toba-Katastrophentheorie). Sprawa trochę zawisła na pytaniu, czy w polskiej nomenklaturze to wydarzenie ma jakąś ustandaryzowaną nazwę? Ja nie wiem, czy polscy specjaliści przyjęli takową, czy jest tu jakaś dowolność.
|
| Uwaga! Dyskusja została przeniesiona do archiwum. Przed swoją wypowiedzią wstaw {{ping|Julo|Szoltys}}. Komentarze bez pingów mogą nie zostać zauważone. |
3 (Barbara Ślizowska) edytuj
…która polska medalistka olimpijska była w 1944 wypędzona z rodziną do Dulagu 121 w Pruszkowie?
| Barbara Ślizowska (dyskusja) | ||||
|---|---|---|---|---|
|
|
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku) | |||
| źródła | ilustracje | autor(ka) | wstawił(a) | sprawdzone przez |
| + | 1 | Zsuetam | Zsuetam | |
|
| Uwaga! Dyskusja została przeniesiona do archiwum. Przed swoją wypowiedzią wstaw {{ping|Zsuetam|Szoltys}}. Komentarze bez pingów mogą nie zostać zauważone. |
4 (Konkurs Sopot Festival 2019) edytuj
…kto zdobył statuetkę Bursztynowego Słowika podczas tegorocznego festiwalu w Sopocie?
| Konkurs Sopot Festival 2019 (dyskusja) | ||||
|---|---|---|---|---|
|
|
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku) | |||
| źródła | ilustracje | autor(ka) | wstawił(a) | sprawdzone przez |
| + | 0 | Zsuetam | ||
- @Zsuetam, tytuł: "Konkurs Sopot Festival 2019", w leadzie: "Top of the Top Sopot Festival 2019", w infoboksie: "LIII Sopot Festival 2019". Dlaczego tak? W leadzie i infoboksie powinna pojawić się nazwa artykułu (jedynie z pominięciem ujednoznacznień), ewentualnie później można wymienić nazwy alternatywne. Należy to ujednolicić. Szoltys [Re: ] 20:09, 4 wrz 2019 (CEST)
- Szoltys jest ogromny chaos z nazwami tego festiwali w ostatnich latach, co też zauważalne jest na stronach Wiki, inna nazwa jest z edycji 2015, inna z 2017-2018, inna z 2014, inna z 2009. Różnie też one były nazywane w przestrzeni medialnej. Mogę się podjąć ujednolicenia tego i kilkunastu edycji wstecz, tylko pytanie, pod jakim tytułem głównego hasła powinny się one znajdować. I czy lepiej zrobić ujednolicenie, czy pozostawić chaos w nazwach i zatytułować je np. tak, jak są na stronie operalesna.pl (ale tam mamy np. Polsat Sopot Festival 2014, Top of the Top Sopot Festival 2018 czy Top of the Top Festival Sopot 2019). Chętnie podziałam i dokonam zmiany, tylko muszę wiedzieć, w którym kierunku jest. Powyżej zgłoszony do CW artykuł był stworzony przez usera Stasiek072001 i ja już tego nie zmieniałem. Zsuetam (dyskusja) 08:23, 5 wrz 2019 (CEST)
- //poprawione
- Szoltys jest ogromny chaos z nazwami tego festiwali w ostatnich latach, co też zauważalne jest na stronach Wiki, inna nazwa jest z edycji 2015, inna z 2017-2018, inna z 2014, inna z 2009. Różnie też one były nazywane w przestrzeni medialnej. Mogę się podjąć ujednolicenia tego i kilkunastu edycji wstecz, tylko pytanie, pod jakim tytułem głównego hasła powinny się one znajdować. I czy lepiej zrobić ujednolicenie, czy pozostawić chaos w nazwach i zatytułować je np. tak, jak są na stronie operalesna.pl (ale tam mamy np. Polsat Sopot Festival 2014, Top of the Top Sopot Festival 2018 czy Top of the Top Festival Sopot 2019). Chętnie podziałam i dokonam zmiany, tylko muszę wiedzieć, w którym kierunku jest. Powyżej zgłoszony do CW artykuł był stworzony przez usera Stasiek072001 i ja już tego nie zmieniałem. Zsuetam (dyskusja) 08:23, 5 wrz 2019 (CEST)
|
| Uwaga! Dyskusja została przeniesiona do archiwum. Przed swoją wypowiedzią wstaw {{ping|Stasiek072001|Zsuetam|Szoltys}}. Komentarze bez pingów mogą nie zostać zauważone. |
3 (Dom Kupiecki w Poznaniu) edytuj
…co robili poznańscy ułani w Domu Kupieckim?
…jakie zdarzenie miało miejsce w Domu Kupieckim w Poznaniu?
| Dom Kupiecki w Poznaniu (dyskusja) | ||||
|---|---|---|---|---|
|
|
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku) | |||
| źródła | ilustracje | autor(ka) | wstawił(a) | sprawdzone przez |
| + | 4 | Four.mg | Szoltys | |
- Właśnie byłem w trakcie zgłaszania hasła, wyprzedziłeś mnie. Chciałem zaproponować dwa pytania. Czy wiesz ...gdzie otwarto w Poznaniu po II wojnie światowej, pierwszy Powszechny Dom Towarowy? Drugie, Czy wiesz ...co wydarzyło się w jednej z poznańskich winiarni, mieszczącej się w Domu Kupieckim? Twoje pytanie przebiło obydwa moje, podoba mi się, dzięki. Four.mg (dyskusja) 23:28, 22 sie 2019 (CEST)
- Z całym szacunkiem, ale jeżeli encyklopedyczność postaci Zdzisława Bilażewskiego opiera się jedynie na fakcie bycia kawalerem orderu VM, to jego śmierci wystarczy poświęcić jedno zdanie ("w mieszczącej się w DK winiarni w styczniu 1923 w sporze z oficerami ułanów zginął kawaler VM por. Bilażewski"), gdyż w obecnej formie artykuł zawiera w chaotyczny sposób opisane zdarzenie, przeplatane z wyrwanymi z kontekstu fragmentami "sprawy Bilażewskich" i jest niezrozumiały. Zdanie o "ulubionej winiarni ułanów" może spokojnie znaleźć się w tekście, przecież była ulubioną niezależnie od tego czy bywał w niej por. Bilażewski. PawelNorbertStrzelecki (dyskusja) 23:43, 23 sie 2019 (CEST)
- @PawelNorbertStrzelecki Ja w ogóle zastanawiałem się, czy dać w haśle ten akapit, czy go pominąć. Umieściłem go bardziej w kontekście CzyWiesza, żeby pytanie mogło być ciekawsze. Dlatego starałem się maksymalnie skrócić (skomasować) informację, przekazując tylko to co niezbędne do zrozumienia przebiegu zdarzenia. Wyszło jak wyszło. Zauważ, że liczyłem się nawet z możliwością usunięcia całego akapitu i przygotowałem alternatywne pytanie. Wyprzedził mnie wtedy @Szoltys. Four.mg (dyskusja) 09:15, 24 sie 2019 (CEST)
- Jeśli przez dodanie informacji art robi się chaotyczny i nie na temat, to tym bardziej nie nadaje się do CW. Oczywiście, fakt że w budynku miało miejsce zdarzenie z encyklopedyczną osobą jest encyklopedyczny, ale sam fakt - a nie opis zdarzenia. Biorąc poprawkę na rozmiar zdarzenia w arcie o Zachęcie pojawi się wzmianka o zabójstwie Narutowicza, ale nie jest to miejsce do opisywania ani sytuacji politycznej II RP ani motywów Niewiaromskiego. W konsekwencji uważam jak w I wpisie. PawelNorbertStrzelecki (dyskusja) 13:24, 24 sie 2019 (CEST)
- Porawiono według zaleceń sformułowanych powyżej przez użytkownika @PawelNorbertStrzelecki. Four.mg (dyskusja) 15:50, 24 sie 2019 (CEST)
Dodałem pytanie alternatywne (w zasadzie poprawione stylistycznie). Ented (dyskusja) 00:37, 28 sie 2019 (CEST)
- Jest zdecydowanie lepsze. Julo (dyskusja) 23:16, 5 wrz 2019 (CEST)
|
| Uwaga! Dyskusja została przeniesiona do archiwum. Przed swoją wypowiedzią wstaw {{ping|Four.mg|Szoltys}}. Komentarze bez pingów mogą nie zostać zauważone. |