Eberswalde (krater marsjański)

krater marsjański

Eberswaldekrater uderzeniowy na powierzchni Marsa o średnicy około 62 km.

Eberswalde
Ilustracja
Mapa topograficzna krateru z deltą zaznaczoną ramką
Ciało niebieskie

Mars

Średnica krateru

62,19 km

Źródło nazwy

Eberswalde

Położenie na mapie Marsa
Mapa konturowa Marsa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Eberswalde”
Mars23,98°S 33,30°W/-23,980000 -33,300000

Nazwa edytuj

Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej w 2006 roku został nazwany od miasta Eberswalde w Niemczech[1].

Geologia krateru edytuj

 
Kratery Holden (większy, z lewej i w centrum zdjęcia) i Eberswalde (z prawej), w obiektywie kamery orbitera Mars Express
 
Delta rzeczna w kraterze

Krater Eberswalde znajduje się na obszarze Margaritifer Terra na południowych terenach wyżynnych na Marsie. Powstał ponad 3,7 miliarda lat temu, w okresie noachijskim historii Marsa. Został on częściowo pogrzebany przez materię wyrzuconą przez późniejsze uderzenie, które utworzyło sąsiedni krater Holden o ponaddwukrotnie większej średnicy. Dobrze zachowana jest tylko północno-wschodnia część obrzeża krateru[2].

Sonda Mars Global Surveyor dostarczyła zdjęć tego krateru w wysokiej rozdzielczości i pozwoliła odkryć nietypową strukturę geologiczną. W obrębie widocznej części krateru znajduje się delta rzeczna o powierzchni 115 km², którą w odległej przeszłości zasilały rzeki wpadające do krateru z wyżej położonych terenów. O pochodzeniu tej struktury świadczą także wykryte w jej obszarze minerały ilaste, powstałe w obecności wody. Osady delty w dawnym jeziorze zostały pogrzebane pod młodszymi osadami, przypuszczalnie pochodzenia eolicznego, które następnie uległy erozji. Efektem jest inwersja rzeźby – silniej skonsolidowane osady strumieni zasilających deltę okazały się odporniejsze od otaczających skał osadowych i są obecnie wyniesione ponad otaczający teren. Powstanie delty wymagało długotrwałego dopływu wód i świadczy o tym, że panujące wówczas na Marsie warunki środowiskowe drastycznie różniły się od współczesnych[2][3][4].

Ze względu na złożoną historię geologiczną i dostępność różnorodnych typów skał, w tym utworzonych w najstarszym okresie historii planety, krater Eberswalde był rozważany jako potencjalne miejsce lądowania dla misji Mars Science Laboratory, a następnie Mars 2020[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Planetary Names: Crater, craters: Eberswalde on Mars, [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [online], Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 17 listopada 2010 [dostęp 2019-02-11].
  2. a b Was Eberswalde Crater Once a Lake? [online], Astrobiology Magazine, 5 września 2011 [dostęp 2019-02-11] (ang.).
  3. a b Eberswalde: A Delta Within a Delta [online], NASA, 2015 [dostęp 2019-02-11] (ang.).
  4. 8 Years at Mars #6: Fossil Delta in Eberswalde Crater. Malin Space Science Systems, 2005-09-20. [dostęp 2019-02-11]. (ang.).