Eckard Reiß (ur. 1941[1] we Frankfurcie nad Odrą) – niemiecki historyk i regionalista związany z Frankfurtem nad Odrą i Słubicami, członek Towarzystwa Historycznego we Frankfurcie nad Odrą, autor licznych publikacji naukowych na temat historii lokalnej obu miast.

Życiorys

edytuj

Jego przodkowie pochodzili ze Śląska. Członek Towarzystwa Historycznego we Frankfurcie nad Odrą i współredaktor zeszytów historycznych tego towarzystwa[2]. Realizuje wiele wspólnych projektów razem z muzeum regionalnym: Museum Viadrina i Instytutem Historii Stosowanej we Frankfurcie nad Odrą. Autor komentarzy historycznych w lokalnej prasie, m.in. w „Märkische Oderzeitung”. Badacz przedwojennej historii Słubic, które do 1945 stanowiły prawobrzeżne przedmieście Frankfurtu nad Odrą - Dammvorstadt. Główny punkt jego badań stanowi historia cmentarza żydowskiego w Słubicach[3][4].

Właściciel wielu archiwalnych pocztówek, zdjęć i reprodukcji[5], wykorzystanych m.in. w dwujęzycznej książce „Słubice. Historia - topografia - rozwój”, wydanej w 2003 w Katedrze Ochrony Europejskiego Dziedzictwa Kultury na Europejskim Uniwersytecie Viadrina. Przez wiele lat zabiegał o uporządkowanie terenu dawnej żydowskiej nekropolii w Słubicach, co udało się dopiero w 2004[6]. Przewodnik wielu wycieczek na teren cmentarza komunalnego w Słubicach, podczas których opowiada o przedwojennej historii tego miejsca[7][8]. 17 czerwca 2007 prelegent warsztatów „Juden im deutsch-polnischen Grenzgebiet” (Żydzi w niemiecko-polskim regionie przygranicznym) w Groß Neuendorf[9]. 13 października 2007 prelegent II Dni Kultury Żydowskiej w Zielonej Górze[10].

W 2009 w zbiorach Muzeum Żydowskiego we Frankfurcie nad Menem odkrył rejestry pochowanych na cmentarzu żydowskim w Słubicach[11]. W kwietniu 2009 uczestnik panelu dyskusyjnego w Collegium Polonicum w Słubicach na temat uchronienia przed rozbiórką wzniesionego w stylu art déco słubickiego Kina Piast[12]. W 2010 współtwórca czterojęzycznego projektu „Historia żydowska na miejscu– wirtualny spacer po Frankfurcie nad Odrą i Słubicach” (http://www.juedischesfrankfurtvirtuell.de) oraz pomysłu dwujęzycznej ścieżki edukacyjnej po historycznych miejscach Słubic (głównymi autorami pozostają Roland Semik i Katarzyna Malczewska).

29 czerwca 2011 współgospodarz XIII Letniej Akademii Fundacji Bertelsmanna, podczas której poprowadził wycieczkę na teren cmentarza żydowskiego w Słubicach. W 2012 opublikował książkę pt. „Makom tow - dobre miejsce. Cmentarz żydowski Frankfurt nad Odrą/ Słubice”, wydaną przez Vergangenheits Verlag w Berlinie[13].

Publikacje

edytuj
  • Kirche in der Dammvorstadt”, w: Historischer Verein zu Frankfurt (Oder), Heft 2/2001.
  • Kirche im Frankfurter Stadtteil Dammvorstadt und in Słubice”, w: Historischer Verein zu Frankfurt (Oder), Heft 1/2002.
  • Das Ende der Frankfurter Dammvorstadt und das Entstehen von Słubice. Eine Chronologie”, w: Historischer Verein zu Frankfurt (Oder), Heft 1/2002.
  • Der jüdische Friedhof im Frankfurter Stadtteil Dammvorstadt, heute Słubice”, w: Historischer Verein zu Frankfurt (Oder), Heft 1/2005.
  • Telefongeschichte(n) von und aus Frankfurt (Oder) und Słubice”, w: Historischer Verein zu Frankfurt (Oder), Heft 2/2006.
  • Der Dammvorstadt-Friedhof, heute Kommunalfriedhof Słubice”, w: Historischer Verein zu Frankfurt (Oder), Heft 1/2007.
  • Cmentarz żydowski we frankfurckiej dzielnicy Dommvorstadt, dziś Słubice”, Lubuskie Materiały Konserwatorskie, 5/2008.
  • Makom tow - dobre miejsce. Cmentarz żydowski Frankfurt nad Odrą/ Słubice”, Vergangenheits Verlag, Berlin 2012.

Przypisy

edytuj
  1. André Anchuelo, Polen: Guter Ort im Grenzgebiet [online], www.juedische-allgemeine.de, 3 maja 2012 [dostęp 2018-01-07] (niem.).
  2. Historischer Verein zu Frankfurt (Oder): Heftreihe. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-25)].
  3. Dietrich Schröder: Gebet für einen großen Rabbiner
  4. Rabbiner aus Israel und USA erinnert in Slubice
  5. Reprodukcje Eckarda Reißa na stronie Towarzystwa Historycznego we Frankfurcie nad Odrą. [dostęp 2012-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-20)].
  6. Potsdamer Neueste Nachrichten
  7. Tätigkeitsbericht von Transkultura e.V.. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  8. Spaziergang an Allerheiligen in Słubice. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-06)].
  9. Juden im deutsch-polnischen Grenzgebiet | Deutsch-Polnische Gesellschaft Brandenburg [online], www.dpg-brandenburg.de [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-30] (niem.).
  10. III Dni Kultury Żydowskiej w Zielonej Górze
  11. Ralf Loock: Buch zum Jüdischen Friedhof gefunden
  12. Collegium Polonicum: Presseinformation 2009 Nr. 5
  13. Makom tow - dobre miejsce. Cmentarz żydowski Frankfurt nad Odrą/ Słubice. [dostęp 2012-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-06)].

Bibliografia

edytuj
  • Jeanette Bederke, Der Umgang mit den fremden Toten, w: Märkischer Markt z 30.11.2011, s. 6.
  • Ralf Loock, Buch zum Jüdischen Friedhof gefunden, w: Märkische Oderzeitung z 02.05.2009.
  • Dietrich Schröder, Theomims Wunderkraft, w: Märkische Oderzeitung z 17/18.03.2012, Journal, s. 1.