Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą
Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą[1] (niem. Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder)[2]) – uniwersytet znajdujący się we Frankfurcie nad Odrą, w kraju związkowym Brandenburgia, we wschodnich Niemczech.
![]() | |
Dewiza |
Ex oriente lux (Aus dem Osten (kommt) das Licht) |
---|---|
Data założenia |
15 lipca 1991 (26 kwietnia 1506) |
Państwo | |
Adres |
Große Scharnstraße 59 |
Liczba studentów |
ok. 6267 |
Rektor |
Prof. Dr. Julia von Blumenthal |
Członkostwo | |
Położenie na mapie Frankfurtu nad Odrą ![]() | |
Położenie na mapie Niemiec ![]() | |
Położenie na mapie Brandenburgii ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |


Nazwa Viadrina pochodzi z łaciny i oznacza po polsku 'odrzańska'.
Kontakty z Polską są priorytetem uczelni, dlatego też w 1998 utworzono Collegium Polonicum w Słubicach jako jednostkę wspólną z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W semestrze zimowym 2018/2019 na Uniwersytecie Europejskim Viadrina studiowało 6461 studentów[3]. 24,5% stanowili obcokrajowcy z łącznie 93 krajów[4]. 695 studentów pochodziło z Polski. Rektorem uczelni jest prof. Julia von Blumenthal[5].
Historia uczelniEdytuj
Pierwsza uczelnia we Frankfurcie nad Odrą (Alma Mater Viadrina, Brandenburgische Universität Frankfurt(niem.)) została założona 26 kwietnia 1506 roku przez księcia elektora brandenburskiego Joachima I. Studiowało w niej wtedy 900 studentów z Niemiec, Polski, Szwecji, Norwegii oraz Danii. W tym samym czasie Frankfurt miał tylko 5000 mieszkańców. Rozkazem gabinetowym pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III z 24 kwietnia 1811 roku Viadrina została przeniesiona do Wrocławia, tworząc w połączeniu z tamtejszą Akademią Leopoldyńską (Leopoldina) dzisiejszy Uniwersytet Wrocławski[6][7].
15 lipca 1991 we Frankfurcie nad Odrą ponownie utworzono uniwersytet, a rok później zainaugurowano pierwszy rok akademicki. Uczelnia nawiązuje do tradycji Viadriny założonej w 1506 roku, jednak prawnym kontynuatorem pierwszej frankfurckiej Alma Mater jest dzisiejszy Uniwersytet Wrocławski.
StrukturaEdytuj
Uniwersytet posiada trzy wydziały:
- Wydział Prawa (niem. Juristische Fakultät),
- Wydział Nauk Ekonomicznych (niem. Wirtschaftswissenschaftliche Fakultät),
- Wydział Nauk Kulturoznawczych (niem. Kulturwissenschaftliche Fakultät).
Wydział PrawaEdytuj
Dziekanem Wydziału Prawa jest prof. Ulrich Häde.
Kierownikami poszczególnych katedr są (2019):
- Prawo cywilne: prof. Stephan Breidenbach (postępowanie cywilne i międzynarodowe prawo gospodarcze), prof. Kaspar Frey (prawo handlowe i gospodarcze), prof. Christoph Brömmelmeyer (europejskie prawo gospodarcze), prof. Katharina de la Durantaye (prawo medialne), prof. Ulla Gläßer (pozasądowe rozwiązanie sporów prawnych, mediacja), prof. Oliver Knöfel (prawo prywatne europejskie i prawo prywatne międzynarodowe), prof. Eva Kocher (europejskie i niemieckie prawo pracy).
- Prawo karne: prof. Christian Becker, prof. Uwe Scheffler, prof. Gudrun Hochmayr
- Prawo publiczne: prof. Wolff Heintschel von Heinegg (prawo międzynarodowe), prof. Matthias Pechstein (prawo europejskie), prof. Ulrich Häde (prawo administracyjne), prof. Ines Härtel (m.in. prawo rolne), prof. Stefan Haack (prawo konstytucyjne), prof. Carsten Nowak (prawo europejskie).
- Prawo polskie: prof. Bartosz Makowicz (prawo publiczne), prof. Maciej Małolepszy (prawo karne), prof. Arkadiusz Wudarski (prawo cywilne).
Wydział EkonomiiEdytuj
Dziekanem Wydziału Ekonomii jest prof. Christian Almeder.
Kierownikami poszczególnych katedr są (2007):
- Zarządzanie (BWL): prof. Wolfgang Dorow, dr Matthias Goutthier, prof. Sven Husmann, prof. Alfred Kötzle, prof. Stephan Kudert, prof. Karl Kurbel, prof. Knut Richter, prof. Albrecht Söllner.
- Ekonomia (VWL): prof. Friedel Bolle, dr Karl Keiber, prof. Bernd Kempa, prof. Wolgang Peters, prof. Hermann Ribhegge, prof. Andreas Stephan.
- Metody ilościowe: prof. Wolfgang Schmid (statystyka)
Wydział Nauk KulturoznawczychEdytuj
Dziekanem Wydziału Kulturoznawstwa jest prof. Annette Werberger.
Kierownikami poszczególnych katedr są (2007):
- Socjologia: prof. Dariusz Aleksandrowicz, prof. Michał Buchowski, prof. Andrea Hausmann, prof. Stefan Krätke, prof. Detlef Pollack, prof. Werner Schifauer, prof. Anna Schwarz
- Nauki polityczne: prof. Timm Beichelt, prof. Michael Minkenberg, prof. Jürgen Neyer
- Historia kultury: prof. Uta Hengelhaupt, prof. Gangolf Hübinger, prof. H.D. Kittsteiner, prof. Alexander Nützenadel, prof. Karl Schlögel, prof. Philipp Ther.
- Literaturoznawstwo: prof. Andrea Allerkamp, prof. Bożena Chołuj (też Gender Studies), prof. Eckhard Höfner, prof. Melanie Sehgal, prof. Kerstin Schoor, prof. Annette Werberger.
- Lingwistyka: prof. Dominic Busch, dr Konstanze Jungbluth, prof. Cornelia Müller, prof. Hartmut Schröder.
Collegium PolonicumEdytuj
Collegium Polonicum w Słubicach jest jednostką naukowo-dydaktyczną poza strukturami wydziałowymi. Jest to wspólna jednostka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Europejskiego.
Placówki naukowo-badawczeEdytuj
Przy Uniwersytecie działa kilka placówek naukowo-badawczych:
- Deutsch-Polnisches Forschungsinstitut / Polsko-Niemiecki Instytut Badawczy
- Frankfurter Institut für Transformationsstudien (FIT)[8]
- Heinrich-von-Kleist Institut für Literatur und Politik (HvK ILP)
- Institut für Konfliktmanagement (IKM)
- Institut für transkulturelle Gesundheitswissenschaften (IntraG)
- Institute for Central and East European Taxation (I CEE TAX)[9]
- Interdisziplinäres Zentrum für Ethik (IZE)
- Zentrum für interkulturelles Lernen (ZIL)
- Zentrum für interdisziplinäre Polenstudien / Centrum Interdyscyplinarnych Studiów o Polsce (ZIP)[10]
Senatorzy założyciele w latach 1991–1993Edytuj
(z podaniem przynależności w chwili członkostwa w Senacie)[11]:
- Rektor prof. dr Knut Ipsen (Uniwersytet w Bochum)
- dr Klaus Anderbrügge (Uniwersytet w Dortmund)
- prof. dr Waldemar Pfeiffer (Uniwersytet AM w Poznaniu)
- dr Jerzy Drewnowski (Biblioteka Herzoga Augusta w Wolfenbüttel)
- prof. dr Karl-Heinz Rädler (Instytut Astrofizyki w Poczdamie)
- prof. dr Toni Hochmuth (członek ministerstwa nauki i badań kraju związkowego Nadrenii-Westfalii w Düsseldorfie)
- prof. dr Rudolf von Thadden (Uniwersytet w Göttingen)
- prof. dr Kunert (Uniwersytet w Monachium)
- dr Jürgen Schlegel (Sekretarz Generalny Komisji Krajów Związkowych przy federalnym ministerstwie nauki i badań w Bonn)
- prof. dr Hermann Grimmeiss (Uniwersytet w Lund)
- prof. dr Joachim Starbatty (Uniwersytet w Tübingen)
- prof. David Edward (sędzia Trybunału Europejskiego, Luxembourg)
- prof. dr Karol Jonca (Uniwersytet Wrocławski)
- prof. dr Frederic Hartweg (Uniwersytet w Paryżu)
- prof. dr Hans Weiler (Uniwersytet w Stanford)
- kanclerz-założyciel: Karl Josef Schmücker (Uniwersytet w Bochum)
RektorzyEdytuj
- Konrad Wimpina (rektor-założyciel „starej Viadriny”)
- Ludolph Schrader (1559)
- Ludolph Schrader (1568)
- Erdmannus Copernicus († 1573)
- Urban Pierius (od 1577)
- Ludolph Schrader (od 1579)
- Jacobus Bergemann († 1595)
- Heinrich Wenzel (1608)
- Johann Christoph Bekmann
- Bernhard Albinus (1687)
- Christian Gottfried Hoffmann (1722)
- Johann Lorenz Fleischer (1744–1749)
- Johann Samuel Friedrich von Boehmer (1750 – ca. 1770)
- Joachim Georg Darjes (1772)
- Joachim Georg Darjes (1779)
- Joachim Georg Darjes (1788)
- Christian Ernst Wünsch (do 1811)
- Knut Ipsen (1991–1993; rektor-założyciel po 180 latach nieistnienia uczelni)
- Hans Weiler (1993–1999)
- Gesine Schwan (1999–2008)
- Gunter Pleuger (2008–2014)[12][13]
- Alexander Wöll (2014–)
Doktorzy honoris causaEdytuj
- Leszek Balcerowicz (Wydział Ekonomii, 2001)
- Karl Dedecius (Wydział Kulturoznawstwa, 2011)
- Bronisław Geremek (Wydział Kulturoznawstwa, 2006)
- Knut Ipsen (Wydział Prawa, 1996)
- Karol Jonca (Wydział Prawa, 2001)
- Henryk Olszewski (Wydział Prawa, 2001)
- Joachim Starbatty (Wydział Ekonomii, 1995)
- Fritz Stern (Wydział Kulturoznawstwa, 2006)
- Andrzej Jan Szwarc (Wydział Prawa, 2008)
- Rudolf von Thadden (Wydział Kulturoznawstwa, 1996)
- Hans Weiler (Wydział Kulturoznawstwa, 2002)
Laureaci uniwersyteckiej nagrodyEdytuj
- Włodzimierz Borodziej (2004)
- Karl Dedecius (1999)
- Günter Grass (2000)
- Grupa Kopernika (Kopernikus-Gruppe) (2007)[14]
- Adam Krzemiński (2006)
- Tadeusz Mazowiecki (2009)[15]
- Markus Meckel (2003)
- Adam Michnik (2001)
- Krzysztof Penderecki (2011)
- Janusz Reiter (2002)
- Volker Schlöndorff (2010)
- Rita Süssmuth (2008)
- Rudolf von Thadden (2005)
Niektórzy absolwenciEdytuj
- Carl Philipp Emanuel Bach (niemiecki kompozytor)
- Alojzy Prosper Biernacki (minister skarbu Rządu Narodowego w 1831)
- Karol Bogumił Diehl, (superintendent ewangelicko-reformowany w Królestwie Polskim)
- Stanisław Kaczkowski (poseł i deputowany na Sejmy Królestwa Polskiego (1820–1831), pisarz oraz autor prac historycznych)
- Krzysztof Hegendorfer (doktorat z prawa 1536)
- Karl Georg von Hoym (minister Śląska i Prus Południowych)
- Alexander von Humboldt (niemiecki przyrodnik i podróżnik)
- Wilhelm von Humboldt (niemiecki filozof i językoznawca)
- Ulrich von Hutten (niemiecki rycerz, pisarz, humanista)
- Heinrich von Kleist (niemiecki pisarz, poeta, dramaturg)
- Paul Lütkemann (niemiecki kompozytor epoki wczesnego baroku)
- Teodor Konstanty Orzechowski (działacz kalwiński, prawnik, urzędnik)
- Michael Praetorius (niemiecki kompozytor przełomu renesansu i baroku)
- Atanazy Raczyński (ziemianin wielkopolski, dyplomata pruski)
- Magda Sakowska (polska dziennikarka)
- Johann Tetzel (niemiecki duchowny, inkwizytor generalny Polski)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Collegium Polonicum. Informator 2019/2020, s. 4.
- ↑ Grundordnung der Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder), s. 1.
- ↑ Zahlen und Fakten.
- ↑ Zahlen und Fakten.
- ↑ Strona prezydenta EUV. 2019-05-02. [dostęp 2014-05-02].
- ↑ Piotr Hübner , W stronę historii – Kartki z dziejów nauki w Polsce – Uniwersytet we Wrocławiu, „Forum Akademickie”, Lublin, czerwiec 2016 [dostęp 2020-09-16] .
- ↑ Günther Hasse, Joachim Winkler (Hrsg.): Die Oder-Universität Frankfurt. Beiträge zu ihrer Geschichte. Böhlau, Weimar 1983
- ↑ https://www.europa-uni.de/de/forschung/institut/institut_fit/index.html.
- ↑ https://www.europa-uni.de/de/forschung/institut/institut_ceetax/index.html.
- ↑ https://www.zip.europa-uni.de/pl/index.html.
- ↑ Źródło informacji: Präsidialbüro, Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder), Große Scharrnstraße 59, 15230 Frankfurt (Oder), e-Mail: kaput@euv-frankfurt-o.de, tel. +49 33 555 34 42 19.
- ↑ Europa-Universität Viadrina: Früherer UN-Botschafter folgt Schwan – Schule – Berlin – Tagesspiegel, www.tagesspiegel.de [dostęp 2017-11-23] (niem.).
- ↑ Europa-Uni Viadrina – Gunter Pleuger soll Schwan-Nachfolge antreten – Job & Karriere – sueddeutsche.de.
- ↑ Die Kopernikus-Gruppe wird mit dem Viadrina-Preis 2007 ausgezeichnet, Deutsches Polen Institut 16.11.2007 [dostęp 2015-07-18].
- ↑ http://www.cp.edu.pl/pl/public_relations/startsite_news/linke_spalte/Mazowiecki/nagroda_Viadriny/index.html.