Eduard von Behrens (ur. w maju 1877 w Nowym Dworze Mazowieckim[1][2], zm. 11 stycznia 1940 w Bydgoszczy)[2] – rosyjski konsul generalny, niemiecki przedstawiciel dyplomatyczny, działacz mniejszości niemieckiej w Polsce, współzałożyciel Deutscher Volksverband in Polen, wydawca „Lodzer Freie Presse”.

Eduard von Behrens
Data i miejsce urodzenia

maj 1877
Nowy Dwór Mazowiecki

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1940
Bydgoszcz

Zawód, zajęcie

konsul

Alma Mater

Petersburski Uniwersytet Państwowy

Partia

DVV

Życiorys

edytuj

Behrens był synem pastora[3] – Ludwika Behrensa i Aurelii z domu Helbing[2]. Był absolwentem Gimnazjum Rosyjskiego w Warszawie, następnie ukończył Petrischule(inne języki) w Petersburgu, a następnie ukończył studia na Uniwersytecie w Petersburgu z zakresu historii, archeologii i języków wschodnich, uzyskując tytuł doktora. Od 1905 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Imperium Rosyjskiego, początkowo jako referent, sekretarz, a następnie jako wicekonsul i konsul generalny przez okres 3 lat. Jako pracownik konsularny przebywał w Szanghaju, Turkiestanie i Mandżurii[2].

Podczas I wojny światowej pracował w Departamencie prasowym jako tłumacz. Po rewolucji bolszewickiej zamieszkał w Warszawie, początkowo pracując jako referent do spraw Kościoła Ewangelickiego w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego[3] w okresie rządów J. Moraczewskiego oraz dyrektor agendy Zgromadzenia Kupców Polskich w Warszawie[3]. Behrens był również przedstawicielem dyplomatycznym Niemiec w Warszawie[4], tajnym informatorem biura wywiadowczo-prasowego oraz członkiem warszawskiej Loży Masońskiej[5]. Stał także na czele zarządu[3] założonego 8 maja 1921 w Łodzi Deutschtumsbund zur Wahrung der Minderheitsrechte[6][4], gdzie zajmował się redagowaniem skarg do Ligi Narodów przeciw Polsce[4]. W 1922 kandydował do sejmu z listy bloków mniejszości narodowych[7].

Następnie w latach 1921–1923 był wydawcą „Lodzer Freie Presse” w Łodzi[2], dyrektorem i organizatorem nacjonalistycznego Towarzystwa Wydawniczego Libertas przy ul. Piotrkowskiej 86 w Łodzi[3]. W 1924 był współzałożycielem partii mniejszości niemieckiej Deutscher Volksverband in Polen[8]. Następnie przeniósł się do Bydgoszczy. Ze względu na podejrzenie o szpiegostwo był trzykrotnie skazany na karę więzienia, raz 5 miesięcy i 15 dni, drugi – 2 miesiące, trzeci – 2 miesiące, ale ze względu na stan zdrowia, trzecie skazanie zakończyło się aresztem domowym. Po wybuchu II wojny światowej był internowany, wziął udział w marszu śmierci do Łowicza[2].

Przypisy

edytuj
  1. Genealodzy PL Genealogia, Zespół: 0517d / Akta stanu cywilnego parafii ewangelicko-augsburskiej w Nowym Dworze, Jednostka: 3560 / U-1875-1881, Katalog: Urodzenia, Lata: 1877, akt 62, metryki.genealodzy.pl, maj 1877 [dostęp 2022-11-14].
  2. a b c d e f Deutsche wissenschaftliche Zeitschrift im Wartheland, Im Verlag der Historischen Gesellschaft für Posen, 1940 [dostęp 2022-11-13] (niem.).
  3. a b c d e Monika Kucner, Literatura „ziemi obiecanej”. Twórczość niemieckojęzycznych łodzian w XIX i na początku XX wieku, wyd. 1, Łódź 2014, ISBN 978-83-7969-098-5, OCLC 889431699 [dostęp 2022-11-13].
  4. a b c Jakub Lutosławski, Mniejszość niemiecka w Polsce jako instrument rewizjonistycznej polityki Rzeszy w latach 1918–1939 [online], archivia.com.pl.
  5. „Patrjota” obrażony, „Rozwój” (191), 15 lipca 1922.
  6. Winson Chu, The German Minority in Interwar Poland, Cambridge University Press, 25 czerwca 2012, ISBN 978-1-107-00830-4 [dostęp 2022-11-13] (ang.).
  7. Kronika przedwyborcza, „Głos Polski” (275), 7 października 1922.
  8. Albert S. Kotowski, Polens Politik gegenüber seiner deutschen Minderheit 1919-1939, Harrassowitz, 1998, ISBN 978-3-447-03997-0 [dostęp 2022-11-13] (niem.).