Egzocytoza

Egzocytoza, inaczej cytopempsja (z gr.: egzo- + kýtos [komórka]) – proces uwalniania metabolitów powstających wewnątrz komórki (np. hormonów, neurotransmiterów, enzymów), ale także i produktów ubocznych metabolizmu i wydalin do przestrzeni pozakomórkowej. Proces ten zachodzi na drodze fuzji pęcherzyków transportujących metabolity z błoną komórkową od wewnątrz, co skutkuje wyrzuceniem ich zawartości do środowiska pozakomórkowego. Za przebieg tego procesu oraz za wyznaczanie miejsc egzocytozy odpowiedzialne są kompleksy egzocystu. Dokowanie pęcherzyku w błonie ułatwiają łączące się białka t-SNARE na błonie komórkowej oraz v-SNARE na powierzchni pęcherzyka.

Schemat procesu egzocytozy

Procesem odwrotnym do egzocytozy jest endocytoza - wchłanianie substancji z zewnątrz do wnętrza komórki, poprzez wypuklenia błony komórkowej, dające początek pęcherzykom transportującym w komórce. Zamieniane są następnie w energię, potrzebną do podziału komórkowego.

Zarówno endo- jak i egzocytoza zachodzą jedynie w komórkach eukariotycznych.

Rodzajem egzocytozy jest transport anterogradowy.